Wpływ rodentycydów na populacje norników i drapieżników
Wielu rolników, którzy ponieśli straty w uprawach i na pastwiskach z powodu dużych populacji norników, próbuje kontrolować je za pomocą bromadiolonu, substancji chemicznej hamującej krzepnięcie krwi. Małe łasicowate, takie jak gronostaje i łasice, są często uważane za wyspecjalizowanych drapieżników polujących na norniki, a spożywanie zdobyczy, w której organizmie obecny jest bromadiolon, może narazić je na działanie antykoagulującego rodentycydu (AR). W ramach finansowanego ze środków UE projektu VOLES badano rolę AR jako „super drapieżnika”, który eliminuje populacje norników i drapieżników poprzez przeniesienie w ramach łańcucha pokarmowego. Modelowanie super drapieżnika Społeczeństwo jest coraz bardziej zaniepokojone stosowaniem pestycydów z uwagi na ich negatywny wpływ na różnorodność biologiczną i zdrowie publiczne. „Kontrolowanie norników za pomocą bromadiolonu zmniejsza ilość pokarmu dostępnego dla drapieżników i zwiększa ryzyko zatrucia wtórnego na skutek zjedzenia zanieczyszczonego mięsa gryzoni”, mówi dr Javier Fernandez de Simon, badacz z zespołu projektowego. Może to jednak prowadzić do nawracających epidemii norników oraz ciągłej potrzeby kontrolowania ich populacji poprzez ponowne zastosowanie AR. Korzystanie z tej formy kontroli gryzoni może również narzucić wyższe koszty produkcji, zmniejszając tym samym zyski rolników. Badanie modelowe ujawniło, że AR mogą pełnić funkcję super drapieżników, gdy jego działaniu poddawane są populacje norników o niskiej gęstości (około 50 norników na hektar). Jednak w przypadku stosowania rodentycydów przy średnim zagęszczeniu norników (około 250 norników na hektar) i w niewielkich ilościach, populacja małych łasicowatych może się rozrosnąć i ostatecznie wyregulować populacje norników. To z kolei może prowadzić do zwiększenia gęstość populacji lisów, ponieważ nie będzie ryzyka zatrucia. „Ten protokół leczenia może zmniejszyć wpływ rodentycydów na liczbę drapieżników, przy jednoczesnym utrzymaniu stosunkowo niskiej gęstości norników, co przyniesie korzyści rolnikom”, zauważa dr Fernandez de Simon. Utrata norników i ich drapieżników Dane terenowe z tuneli do tropienia były spójne z wynikami modelowania, co wskazuje na znaczny spadek liczebności gronostajów i łasic w miejscach, gdzie stosowano AR w okresie od wiosny do jesieni. Natomiast liczebność tych drapieżników nie zmieniła się znacznie w miejscach, w których nie używano tych środków. „Ponieważ małe łasicowate mogą spożywać martwe norniki, a my znaleźliśmy resztkowe ilości rodentycydów w organizmach norników i odchodach małych łasicowatych z miejsc zastosowania, doszliśmy do wniosku, że stosowanie antykoagulujących rodentycydów na pastwiskach może ogólnie zmniejszyć liczebność małych łasicowatych”, twierdzi dr Fernandez de Simon. Podobne zmniejszenie liczebności populacji zaobserwowano również u lisów rudych, co sugeruje, że AR mogą odgrywać rolę super drapieżników. Wyniki projektu VOLES stanowią przełom w zrozumieniu mechanizmu transferu bromadiolonu i jego długoterminowych skutków, umożliwiając naukowcom opracowanie najlepszych protokołów kierowania decyzjami dotyczącymi zarządzania i ochrony. Ponadto wyniki badań terenowych nad drapieżnikami dostarczyły istotnych informacji na temat wpływu AR na populację w kontekście europejskim. Ogólnie uzyskano ważne nowe dane na temat tego, jak chemiczna kontrola szkodników wpływa na ekosystemy i różnorodność biologiczną.
Słowa kluczowe
VOLES, predator, antykoagulujący rodentycyd (AR), łasicowate, lisy
