Czystsze niebo nad Atenami
Pełna życia, dynamiczna stolica Grecji jest popularna wśród turystów dzięki swoim licznym atrakcjom, takim jak Akropol, ale przyciąga też zanieczyszczenia ze względu na samą wielkość aglomeracji. Położenie geograficzne Aten, w otoczonym przez góry regionie Attyki, bliskość portu w Pireusie oraz obecność terenów przemysłowych powodują dodatkowe nasilenie zjawiska. Do najbardziej niebezpiecznych zanieczyszczeń obecnych w atmosferze regionu należy tlenek azotu (NO2) pochodzący z emisji przemysłowych i transportowych, który zagraża zdrowiu czterech milionów mieszkańców. NO2 powoduje w szczególności problemy układu oddechowego oraz jest przedmiotem kilku rozporządzeń unijnych mających na celu ograniczenie zanieczyszczeń. W tym kontekście, w ramach finansowanego ze środków UE projektu PARTHENO2N (Pollution of air in the extended region of Athens) analizowano stopień powagi tego zagrożenia. Badano stężenie NO2 w atmosferze miasta oraz stworzono modele komputerowe umożliwiającą ocenę skutków obecności tej substancji. Aby zrealizować te założenia, przyglądano się obserwacjom satelitarnym stężenia NO2 prowadzonym od 2003 do 2012 r. w Grecji i w szczególności w Atenach. Następnie przeanalizowano stężenia NO2 zarejestrowane przez aparaturę naziemną od 2000 do 2012 r., aby dokonać ich możliwie najdokładniejszej symulacji. Co ciekawe, pomiary z obu źródeł wskazywały na ponad 30% spadek stężenia NO2 w pionowych kolumnach NO2. Spadek ten związany jest bezpośrednio z kryzysem gospodarczym, ponieważ wielu mieszkańców przeniosło się na wieś, liczne firmy zamknięto, a wysokie ceny paliw spowodowały ograniczenie transportu prywatnego. Projekt PARTHENO2N jest przykładem nowatorskiego połączenia danych o zanieczyszczeniu uzyskanych z pomiarów naziemnych i satelitarnych, dzięki czemu prawodawcy dysponują pełniejszymi informacjami na temat ograniczania skażenia. Wyniki omawianych badań mogą pomóc Atenom w wykorzystaniu niepowtarzalnej okazji, by utrzymać zanieczyszczenia na niskim poziomie poprzez poprawę zrównoważoności miasta po kryzysie.
Słowa kluczowe
Ateny, kryzys gospodarczy, zanieczyszczenie, tlenek azotu, obserwacje satelitarne