Zalecenia w sprawie zrównoważonego podatku od biletów lotniczych w UE
W minionych dekadach bezpośrednie składki z budżetów krajowych państw członkowskich były głównym źródłem finansowania budżetu UE. To rozwiązanie stało się powodem szerokiej krytyki i pojawiły się sugestie, aby wprowadzić system, w którym UE jest w stanie gromadzić własne środki z podatków unijnych. Zespół badawczy pracujący nad projektem FAIRTAX w ramach programu „Horyzont 2020” właśnie powiązał tę dyskusję nad środkami własnymi UE z nadrzędnym celem strategii „Europa 2020”: promowanie inteligentnego, trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego w UE. Główny wniosek, jaki płynie z badań przeprowadzonych przez ekonomistów Alexandera Kreneka i Margit Schratzenstaller z WIFO, austriackiego partnera FAIRTAX, jest taki, że podatek od biletów lotniczych związany z emisją CO2 prezentuje się pod względem kryteriów zrównoważenia jako odpowiedni kandydat na unijny podatek. W opracowaniu podnoszony jest argument, że sektor lotnictwa jest małym, ale szybko powiększającym się źródłem emisji dwutlenku węgla. Nieudane próby wprowadzenia przez kilka państw członkowskich UE podatku od biletów lotniczych i presja wywierana na te państwa członkowskie, które taki podatek pobierają wyraźnie pokazuje ograniczenia w opodatkowywaniu lotnictwa krajowego. „Przeniesienie wszelkiego typu podatków od biletów lotniczych na szczebel UE znacznie zmniejszyłoby problemy z egzekwowaniem podatków właściwych dla ruchomych podstaw podatkowych i położyłoby kres szkodliwej konkurencji podatkowej między państwami członkowskimi UE” – zauważyła Schratzenstaller. Podwójna dywidenda, polegająca na redukcji emisji CO2 z jednej strony i pobudzeniu gospodarki z drugiej, jest zdaniem naukowców scenariuszem prawdopodobnym, jeżeli dodatkowe dochody podatkowe zostaną spożytkowane w odpowiedni sposób. „W naszym opracowaniu proponujemy, aby wszystkie dochody z europejskiego podatku od biletów, związanego z emisją CO2, zostały przeznaczone na obniżenie składek państw członkowskich do budżetu UE” – dodała Schratzenstaller. „To umożliwi rządom krajowym obniżenie podatków bardziej szkodliwych dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, w szczególności wysokiego obciążenia podatkowego pracy. Zważywszy na niewystarczające ujęcie emisji dwutlenku węgla z ruchu lotniczego w unijnym systemie handlu emisjami (ETS), potrzebne są alternatywne instrumenty cenowe mające te emisje ograniczać”. W opracowaniu podano szacunkowe obliczenia spodziewanych wpływów z podatku od biletów lotniczych, związanego z emisją CO2, na szczeblu UE oraz podział dochodów wg państw członkowskich UE. Naukowcy w szczególności proponują, aby każdy pasażer wylatujący z unijnego lotniska i przylatujący spoza UE na unijne lotnisko podlegał temu nowemu podatkowi od emisji dwutlenku węgla, który byłby obliczany indywidualnie dla każdej trasy przelotu. Opracowanie opiera się na nowych i bardzo dokładnych zbiorach danych. Posługując się metodologią Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), przypisano – w zależności od kraju – wewnętrznym i zewnętrznym trasom przelotu w UE z 2014 r. około 75-90% emisji CO2 na pasażera. W ten sposób, na podstawie popytu, można dokładnie obliczyć dochody podatkowe na pasażera na trasę, które mogłyby powstać w 2014 r. z wprowadzenia w UE podatku od biletów lotniczych, związanego z emisją CO2. Potencjalne ogólne dochody podatkowe z podatku od biletów lotniczych, związanego z emisją CO2, dla poszczególnych państw członkowskich UE i UE28 szacowane są dla trzech stawek podatkowych. Autorzy opracowania argumentują, że osiągnęłyby od 3,9 mld EUR do 5,3 mld EUR w przypadku stawki podatkowej od 25 EUR do 35 EUR za tonę emisji dwutlenku węgla. „W sumie, przyjmując stawki podatkowe, na których oparły się nasze obliczenia szacunkowe, spodziewane dochody z podatku od biletów lotniczych będą raczej ograniczone i nie będą w stanie zastąpić znacznej części bieżących dochodów UE. Niemniej europejski podatek od biletów lotniczych, związany z emisją CO2, mógłby posłużyć jako przykład objaśniający szanse i problemy stwarzane przez międzynarodowe podatki, zwłaszcza pod kątem ich potencjalnego wkładu w trwały rozwój” – podsumowuje współautor Alexander Krenek. Więcej informacji: witryna projektu
Kraje
Szwecja
