Badania nad stanem zdrowia jelit torują drogę nowym metodom leczenia chorób związanych z otyłością
Chorzy cierpiący na choroby związane z otyłością często doświadczają zapalenia jelita cienkiego, co może pogorszyć ich stan. Badania, których wyniki ukazały się niedawno w czasopiśmie »Cell Metabolism«, wsparte przez dofinansowany ze środków UE projekt METACARDIS, wyjaśniają przyczyny tego stanu rzeczy. Dzięki uzyskaniu konkretnych próbek jelit, pobranych od chorych poddawanych operacji chirurgicznej, która polega na założeniu bypasów chirurgicznych w celu ograniczenia otyłości i złagodzenia przebiegu chorób towarzyszących, naukowcy byli w stanie skoncentrować się na jelicie czczym – tej części jelita cienkiego, która wedle wiedzy badaczy odgrywa zasadniczą rolę w absorpcji tłuszczy i węglowodanów. Jelito czcze nie zostało jednak dobrze udokumentowane ze względu na swoje położenie w organizmie, a jego udział w chorobach metabolicznych nadal nie jest w pełni znany. Aby podjąć to wyzwanie, naukowcy z METACARDIS nawiązali współpracę z innymi badaczami. Przeprowadzona przez zespół analiza jelita czczego ujawniła do tej pory, że przewlekłe zapalenie powiązane z otyłością powoduje wzrost liczby komórek układu odpornościowego nazywanych limfocytami T. Komórki układu odpornościowego wytwarzają cytokiny, hamujące wrażliwość insulinową. Zważywszy na fakt, że insulina reguluje wchłanianie składników odżywczych i poziom glikemii, takie zachowanie układu odpornościowego przyczynia się do zaostrzenia stanu klinicznego chorego. Dodatkowe badania kliniczne pokazały, że podwyższona gęstość limfocytów T w jelicie może być także kojarzona z innym powikłaniami związanymi z otyłością, takimi jak choroby wątroby. Badania ujawniły również, że wypustki błony śluzowej jelita otyłych pacjentów – zwane kosmkami – są dłuższe niż u osób, które nie są otyłe. To oznacza, że pole powierzchni jelita cienkiego niektórych osób otyłych może być powiększone o 250%, dzięki czemu są w stanie wchłaniać więcej składników odżywczych. Taka sytuacja może potęgować działanie zapalne układu odpornościowego w tym rejonie. Wyniki kolejnych badań, opublikowanych w »Cell Metabolism«, które również skorzystały ze wsparcia METACARDIS, wskazują że pacjenci po zabiegach bariatrycznych mają zmienioną florę bakteryjną jelit. Zespół odkrył ostateczne dowody na to, że zmiany mikrobiomu są charakterystyczne dla zabiegów chirurgicznych i nie są jedynie odzwierciedleniem zmienionych wahań wagi. W związku z tym, że zabieg chirurgiczny zawsze pociąga za sobą ryzyko, naukowcy METACARDIS chcieli ustalić, czy ten sam efekt można osiągnąć za pomocą strategii innych niż chirurgiczne. Jedną z potencjalnych strategii może być opracowanie nowatorskich probiotyków jako realnej alternatywy dla zabiegów bariatrycznych. Obydwa badania, których wyniki zostały niedawno opublikowane, są przykładem prac kliniczno-doświadczalnych prowadzonych obecnie przez naukowców METACARDIS, zmierzających do pogłębienia wiedzy naukowej o oddziaływaniu zmian flory bakteryjnej jelit na choroby kardiometaboliczne. W szczególności działania podejmowane w Danii, Francji i Niemczech koncentrują się na innowacjach w opiece, badaniach translacyjnych i szkoleniu klinicystów w chorobach kardiometabolicznych. Konsorcjum projektu podkreśla, że istnieje paląca potrzeba zintegrowana całej wiedzy i kompetencji na szczeblu europejskim, aby zapewnić chorym znaczące korzyści. Ostatecznie partnerzy projektu mają nadzieję przełożyć odkrycia kliniczne na nową diagnostykę i podejścia profilaktyczne. Zakończenie projektu, którego realizacja rozpoczęła się w listopadzie 2012 r., zaplanowano na październik 2017 r. Więcej informacji: METACARDIS http://www.metacardis.net/
Kraje
Francja