Ochrona natury z kosmosu
Ekosystemom i zależnej od nich bioróżnorodności coraz bardziej zagraża działalności człowieka i związane z nią negatywne skutki środowiskowe. Mogą one zajść w okresie pomiędzy określeniem danego obszaru jako chronionego a czasem, gdy już rzeczywiście się nim stanie. Wtedy właśnie obszary te mogą ucierpieć na skutek pożarów lasu, wycinki, górnictwa, kłusownictwa lub wycieku zanieczyszczeń. Skumulowanym efektem powyższych ograniczonych przestrzennie działań może być utrata siedlisk bądź fragmentacja. Jednak zmiany w lokalnym środowisku mogą zostać wykryte zdalnie przy wykorzystaniu technologii EO, umożliwiając władzom podjęcie odpowiednich działań. Celem projektu "Biodiversity multi-source monitoring system: From space to species" (BIO_SOS) było opracowanie systemu ekologicznego modelowania. System będzie wykorzystany do monitorowania obszarów NATURA 2000 i ich okolic, które narażone są na wiele zagrożeń. NATURA 2000 to sieci obszarów ochrony przyrody na terenie UE. Zaproponowany system o nazwie "Named 'Earth observation data for habitat monitoring" (EODHAM) jest zgodny z innymi inicjatywami EO i globalnego monitorowania. Naukowcy ocenili obszary badawcze w trzech śródziemnomorskich i dwóch europejskich krajach. Pod uwagę wzięto też dodatkowe obszary w Brazylii i Indiach, które nie są objęte siecią NATURA 2000. Oba państwa skorzystałyby na zaawansowanym systemie monitorowania przeznaczonym dla ochrony bioróżnorodności. Kluczowym wyzwaniem było opracowanie niedrogiego systemu monitorowania zmian w pokryciu terenu wzdłuż granic chronionych obszarów. Z tego powodu do stworzenia map pokrycia terenu i zmian w terenie partnerzy projektu wykorzystali techniki interpretacji danych EO charakteryzujących się wysoką szczegółowością przestrzenna i hiperspektralną rozdzielczością. Naukowcy opracowali też ramy modelowania zarówno na szczeblu siedlisk jak i krajobrazu, aby połączyć dane EO i in situ do wykorzystania w mapach siedlisk. Użyto ich do opracowania wskaźników bioróżnorodności oraz oceny i przewidywania wpływu, jaki może mieć działalność ludzka na bioróżnorodność. Projekt BIO_SOS poskutkował postępami w obszarze technologicznego know-how i zapewnił narzędzia operacyjne typu open source dla zarządu obszarów, naukowców i decydentów. Umożliwiło im to wprowadzenie adaptacyjnych strategii zarządzania i usprawniło ochronę zasobów naturalnych. System EODHAM ułatwi sporządzanie sprawozdań dla konwencji o różnorodności biologicznej (CBA), europejskiej strategii różnorodności biologicznej i dyrektywy siedliskowej.
Słowa kluczowe
Obserwacja Ziemi, system monitorowania, naturalne siedliska, bioróżnorodność, działalność ludzka, wpływ na środowisko, utrata siedlisk, ekologiczny, NATURA 2000, ochrona przyrody, pokrycie terenu, krajobraz, mapa siedlisk, zasoby naturalne
