Naturalne czujniki wykrywają substancje zaburzające równowagę hormonalną
Wiele związków chemicznych uwalnianych do środowiska, zarówno wytwarzanych przez człowieka, jak i naturalnych, jest toksycznych dla istot żywych. Należą do nich związki zakłócające gospodarkę hormonalną oraz policykliczne węglowodory aromatyczne, które są podejrzewane o zaburzanie płodności i działanie rakotwórcze. Wykrywanie skażeń takimi substancjami w wodzie oraz w zakładach produkujących żywność, zanim dostaną się do łańcucha dostaw, ma kluczowe znaczenie dla zdrowia publicznego i ochrony środowiska. Konwencjonalne metody wykrywania wymagają wysłania próbki do laboratorium. Analizy laboratoryjne bywają długotrwałe i kosztowne, a ponadto wymagają odpowiednio wyszkolonego personelu. Naukowcy zaangażowani w finansowany ze środków UE projekt RADAR (Rationally designed aquatic receptors integrated in label-free biosensor platforms for remote surveillance of toxins and pollutants) opracowali przenośną, bardzo czułą platformę do monitorowania lokalnego lub testów doraźnych. Wykorzystano w niej rekombinowane receptory estrogenowe i arylowe receptory węglowodorowe, które zaprojektowano na podstawie receptorów występujących w organizmach wodnych. W platformie zastosowano wyjątkowe połączenie zautomatyzowanej filtracji, separacji i wstępnej koncentracji z tworzeniem nanostruktur powierzchniowych oraz modyfikacją chemiczną czujników do wykrywania substancji bez użycia znaczników. Arylowe receptory węglowodorowe opracowane w ramach projektu RADAR wyróżniają się największym znanym powinowactwem do związków zakłócających gospodarkę hormonalną. Postęp technologiczny pozwolił uzyskać nieosiągalną dotąd czułość oraz zapewnił możliwość wczesnego wykrywania związków z określonych klas. W połączeniu z bezprzewodowym systemem komunikacji opracowane urządzenie staje się platformą światowej klasy. Zapewnia to niezawodność, szczegółowość i czułość wykrywania związków zaburzających równowagę hormonalną oraz węglowodorów poliaromatycznych w trudnych środowiskach oraz wysyłanie ostrzeżeń do zdalnych stacji monitorowania. Nowa platforma oraz technologie pomogą w opracowaniu wytycznych i zaleceń dotyczących zwalczania związków zaburzających równowagę hormonalną w żywności i wodzie. Posłużą także do zwiększenia świadomości na temat kwestii związanych z tymi związkami wśród ogółu społeczeństwa oraz wywrą pozytywny wpływ na firmy wytwarzające żywność i wodę.
Słowa kluczowe
Zanieczyszczenia, żywność i woda, wodne, związki zaburzające równowagę hormonalną, platformy bioczujnikowe
