Wydobywanie cennych metali za pomocą bakterii
Wysoka zawartość materii organicznej i węglanów w rudach czarnego łupka sprawia, że wydobywanie z nich cennych metali jest technicznie trudne. Konwencjonalne techniki bywają także szkodliwe dla środowiska. Biohydrometalurgia to dziedzina biotechnologii wykorzystująca mikroorganizmy (stąd człon "bio") w środowisku wodnym ("hydro") do wydobywania lub obróbki metali ("metalurgia"). Metoda polega na wprowadzaniu do łupka mikroorganizmów przyspieszających reakcje chemiczne powodujące rozpuszczanie metali i umożliwiających selektywne wydobycie (bioługowanie). Pozostały materiał przekształcany jest w obojętne odpady. Mimo że biohydrometalurgia zaczęła być stosowana komercyjnie do wydobycia miedzi już w latach 50. XX wieku, a następnie do eksploatacji złota od lat 80., jej pełny potencjał pozostawał niewykorzystany. W tym kontekście powstał projekt "Poszukiwania zrównoważonych metod eksploatacji rud czarnego łupka przy użyciu biotechnologii" (Bioshale), zainicjowany przez europejskich naukowców. Celem prac było określenie innowacyjnych procesów biotechnologicznych pozwalających na skuteczne i ekologiczne wydobycie licznych cennych metali z rud czarnego łupka. Do badania wybrano trzy bogate w metale europejskie złoża czarnego łupka: nieeksploatowane złoże w Finlandii, eksploatowane złoże w Polsce oraz złoże w Niemczech, w którym wydobycie zostało już zakończone. Naukowcy rozpoczęli od analizy charakteru zasobów geologicznych w tych miejscach, aby wybrać odpowiednie bakterie i metody wydobycia. Jednocześnie opracowali technologie bioługowania i badali nowe mikroorganizmy. Zgodnie z celem projektu, jakim było zrównoważone wydobycie, naukowcy stworzyli oprogramowanie służące do przeprowadzania globalnej oceny wpływu na środowisko przed, podczas i po działaniach wydobywczych. Konsorcjum Bioshale z powodzeniem wykazało możliwość stosowania biohydrometalurgii do wydobywania cennych metali z bogatych w materię organiczną rud czarnego łupka. Wyniki projektu Bioshale powinny umożliwić Europie korzystanie z bogactwa cennych metali uwięzionych w rudach łupka, bez szkody dla środowiska naturalnego.
