Partner idealny w mysich kategoriach
Zachowanie odrębności i odmienności gatunków jest możliwe dzięki szeregowi wielorakich barier reprodukcyjnych. Pojawiają się one przed rozwinięciem się zygoty, jak również w rozwoju pozygotycznym, kiedy to niezgodność genetyczna pomniejsza sprawność fizyczną hybrydy w stosunku do jej odpowiednika wywodzącego się z rodziców bliżej spokrewnionych. Za izolację gatunków odpowiadają również mechanizmy behawioralne. Jeden w szczególności obejmuje strategie kojarzenia selektywnego, kiedy to zwierzęta łączą się w pary chętniej z przedstawicielami własnego gatunku. Mając świadomość braku informacji na temat mechanizmów nerwowych zaangażowanych w dobór partnera, zespół naukowców finansowanych przez UE uruchomił projekt "Neural mechanisms underlying mate preference and selection in mice" (MCM), aby zbadać mechanizmy behawioralne kryjące się za "atrakcyjnością myszy". Naukowcy obserwowali dwa różne podgatunki myszy domowej, Mus mus domesticus (dalej zwana domesticus) i Mus mus musculus (dalej zwana musculus). Aby dokonać pomiaru preferencji mysich samic, opracowano dwa modele — swobodny kontakt, w którym samice miały możliwość łączenia się w pary i porównywania, oraz próby kontaktu ograniczonego, kiedy samice mogły jedynie wąchać samców. Ten ostatni model zredukował wpływ męskiego zachowania na samice. W obu przypadkach samice musculus wykazywały preferencje względem samców tego samego typu. Jednakże gdy samice nie miały wyboru, ponieważ dostępny był tylko jeden samiec, chętnie kojarzyły się w pary z przedstawicielami obu podgatunków. Wynika z tego, że decyzja jest oparta na porównaniu dostępnych opcji i brak jest preferencji bezwzględnych. Eksperymenty wykazały, że doświadczenia na wczesnym etapie życia po narodzeniu mają ogromny wpływ, przejawiający się w tym, że samice musculus wychowane w otoczeniu osobników tego podgatunku, były ściśle nastawione na partnerów musculus. Natomiast jeśli były wychowywane w otoczeniu myszy domesticus, preferowały pierwszego napotkanego samca. Jeśli wiec otoczenie samic myszy musculus ze wczesnych etapów życia było zgodne z ich tożsamością genetyczną, uchylało efekt kolejności napotkania partnera, zapewniając kojarzenie selektywne. Wykazano, że w tym procesie uczestniczą regiony mózgu odpowiadające za nagrodę, w tym jądro półleżące, i obszary odpowiadające za przetwarzanie bodźców węchowych, takie jak przyśrodkowa część ciała migdałowatego. Przy kontakcie adoptowanych samic musculus i samic z grupy kontrolnej z samcami musculus naukowcy stwierdzili różnice w aktywacji neuronów wyspy Calleji, które odpowiadają za pamięć węchową. Zarówno biologia ewolucyjna, jak i neurobiologia prawidłowości behawioralnych odgrywają znaczącą rolę w specjacji. Uzupełnienie luk w wiedzy pozwoli lepiej zrozumieć ważne procesy podejmowania decyzji w doborze partnera.
Słowa kluczowe
Mysz, dobór partnera, kojarzenie selektywne, mechanizmy nerwowe, ewolucja, neurobiologia
