Nowe markery nowotworowe raka prostaty
Diagnoza raka prostaty w znacznym stopniu opiera się na pozytywnym wyniku badania na obecność swoistego antygenu sterczowego (PSA). Takie postępowanie nadmiernie zwiększa liczbę rozpoznań w porównaniu do rzeczywistej liczby zachorowań. Oprócz roli androgenów w rozwoju raka prostaty, wpływ mechanizmów molekularnych, jak niekodującego kwasu rybonukleinowego (ncRNA), jest nieznany. Celem finansowanego ze środków UE projektu PROSPER ("Prostate cancer: Profiling and evaluation of ncRNA" jest zbadanie roli ncRNA (regulatora kluczowych mechanizmów komórkowych) w raku prostaty. Uczestnicy projektu ocenią również możliwość wykorzystania ncRNA jako narzędzia diagnostycznego I prognostycznego, a także jako celu działań terapeutycznych. Pierwszy etap prac polegał na wykonaniu analizy globalnej ekspresji mikroRNA (miRNA) w próbkach raka prostaty, której efektem było odkrycie 20 nowych miRNA. Analiza mikromacierzy miRNA wykonana dla ponad 180 próbek raka prostaty sugeruje, że androgeny i/lub receptor androgenowy odgrywały znaczącą rolę w regulacji ekspresji niektórych miRNA. Modele szlaku sygnałowego receptora androgenowego zweryfikowały wpływ tego szlaku na ekspresję miRNA oraz pozwoliły zlokalizować miejsca wiązania receptora androgenowego w pobliżu niektórych z tych miRNA. Naukowcy pracujący przy projekcie (PROSPER) rozpoznali grupę 25 I 56 miRNA odpowiednio do celów prognostycznych I diagnostycznych, aby odróżnić prawidłowe próbki od próbek raka prostaty. Rozpoznano również miRNA o działaniu hamującym procesy onkogenne lub nowotworowe w raku prostaty. Prognostyczne I diagnostyczne grupy miRNA opracowane w trakcie trwania projektu PROSPER mogą znacząco poprawić diagnostykę raka prostaty I wielu przypadkach wykluczyć konieczność leczenia. Mogą również pomóc w opracowaniu nowych leków I metod leczenia.