Miejsca wiązania kluczem do terapii przeciwnowotworowej
Retinoidy i reksynoidy mogą zaburzać transformację nowotworową komórek, a w niektórych wypadkach całkowicie jej zapobiegać. Apoptoza (programowana śmierć komórki) może być bezpośrednio indukowana z zastosowaniem retinoidów lub reksynoidów podczas chemioterapii. Cząsteczki te mogą również zapobiegać różnicowaniu komórki prekursorowej, które jest indukowane przez czynnik nowotworowy. Celem finansowanego przez UE projektu ANTICANCER RETINOIDS było opracowanie nowych retinoidów o specyficznych ligandach pokrewnych. Rolą ligandów w systemach biologicznych jest tworzenie stałych kompleksów. Specjalnie zaprojektowane ligandy pokrewne wiązałyby się selektywnie z cząsteczkami różnych szlaków i stymulowały działanie przeciwnowotworowe. W ramach integralnej części tych badań naukowcy z hiszpańskiego Departamento de Química Orgánica w Galicji badali mechanikę wiązania ligandu z receptorami retinoidów RXR (retinoid X receptors - receptory retinoidowe X) i RAR (retinoic acid receptors - receptory kwasu retinolowego). Następnie można było ustalić kolejność ligandów pokrewnych względem ich zdolności adaptacji do kształtu miejsca wiązania. Kolejnym krokiem było opracowanie ligandów specyficznie wiążących się z receptorem retinoidów. W badaniach wykorzystano wiedzę z zakresu energetyki wiązań. Badano siły elektrostatyczne i siły van der Waalsa odgrywające rolę w procesie przyciągania w miejscu wiązania. Na przykład grupy karboksylowe receptorów RXR i RAR różnią się polarnością, co powoduje dużą różnicę energii oddziaływań pomiędzy tymi dwoma receptorami i tym samym ligandem. Celem partnerów projektu opartym na wynikach tych badań było utworzenie miejsc wiązania receptorów RXR przy wykorzystaniu zjawiska polarności miejsca wiązania. Można to wówczas wykorzystać do opracowania specyficznej metody działania wymaganej w farmakologicznej terapii przeciwnowotworowej.
