Rozwiązywanie problemów zdrowotnych w akwakulturze za pomocą wodorostów
Badanie przeprowadzone niedawno przez norweskich i hiszpańskich naukowców dotyczyło roli, jaką wodorosty mogą odgrywać w zmniejszaniu stanu zapalnego układu jelitowego ryb hodowlanych. Praca, wspierana przez finansowane przez UE projekty BlueRemediomics i ALEHOOP, może pomóc sektorowi akwakultury stawić czoła wyzwaniom w zakresie dbania o zdrowie ryb. Badanie dotyczy rodziny enzymów zwanych metaloproteinazami macierzy pozakomórkowej (MMP). Występujące one powszechnie u kręgowców i odgrywają istotną rolę w wielu różnych procesach, takich jak przebudowa tkanek, czyli proces kierujący odbudową tkanek i narządów. Jednak MMP są również zaangażowane w różne zaburzenia zapalne, w tym te obejmujące jelita. Zespół badawczy postanowił ustalić, czy włączenie do diety określonych gatunków wodorostów o właściwościach hamujących MMP może zmniejszyć stan zapalny jelit powszechnie obserwowany po dodaniu składników roślinnych do paszy dla ryb.
Zalety ekstraktów z wodorostów
Na potrzeby badania wybrano trzy gatunki ryb mięsożernych: łososia atlantyckiego, labraksa i doradę. Naukowcy wzbogacili dietę o ekstrakty zarówno ze świeżych, jak i przetworzonych brązowych i czerwonych wodorostów i odkryli, że te bioaktywne związki znacząco wyciszają jelitowe MMP u przedstawicieli tych trzech gatunków. Zespół przeprowadził również testy in vitro symulujące warunki panujące w układzie trawiennym łososia atlantyckiego i dorady. Odkryli, że eksperymentalne pasze zawierające algi utrzymywały te właściwości wyciszające jelitowe MMP. „Nasze symulacje in vitro procesu trawienia u łososia atlantyckiego i dorady śródziemnomorskiej dowodzą ich wysokiej skuteczności”, mówi współautorka Neda Gilannejad, starsza badaczka pracująca dla partnera projektu BlueRemediomics, NORCE Norwegian Research Centre AS, cytowana w artykule zatytułowanym „Tide of change: Can seaweed help with fish inflammation?” autorstwa Jane Byrne, opublikowanym w serwisie „Feed Navigator”. Badanie wskazuje na znaczące korzyści, jakie akwakultura może uzyskać dzięki wykorzystaniu potencjału zasobów takich jak wodorosty. „Odkrycia te dowodzą, jak ważne jest poszukiwań biologicznych zasobów morskich w celu sprostania pilnym wyzwaniom zdrowotnym związanym z akwakulturą”, stwierdza Gilannejad w tym samym artykule. Projekt ALEHOOP (Biorefineries for the valorisation of macroalgal residual biomass and legume processing by-products to obtain new protein value chains for high-value food and feed applications), który wspierał realizację badania, zakończył się w lutym 2025 r. Na przestrzeni prawie 5 lat uczestniczący w nim badacze wykazali wykonalność zarządzania biomasą i ekstrakcji białka z produktów ubocznych roślin strączkowych, a także zatwierdzili wykorzystanie zielonych makroalg i innych białek pochodzenia roślinnego w paszach dla zwierząt i produktach spożywczych dla ludzi. W ramach projektu BlueRemediomics (BlueRemediomics: Harnessing the marine microbiome for novel sustainable biogenics and ecosystem services), który również wsparł badanie, opracowano nowe narzędzia i podejścia do eksploracji danych mikrobiomu morskiego. Poprzez zebranie ekspertów z całej Europy i Afryki Południowej ma on na celu stymulowanie odkrywania i produkcji wysokiej jakości zrównoważonych produktów, procesów i usług opartych na mikrobiomie morskim. Prace w ramach projektu dobiegną końca w listopadzie 2026 r. Więcej informacji: strona projektu BlueRemediomics strona projektu ALEHOOP
Słowa kluczowe
BlueRemediomics, ALEHOOP, akwakultura, ryby, hodowla ryb, wodorosty, jelito, jelitowe, zapalenie, metaloproteinazy macierzy pozakomórkowej
