Przekształcanie przemysłowego dziedzictwa Europy w zrównoważoną przyszłość
Europa, niegdyś miejsce narodzin rewolucji przemysłowej, zmieniła się w wyniku globalizacji. W miarę transformacji gospodarek miast w kierunku gospodarek opartych na wiedzy, niegdyś dobrze prosperujące obszary przemysłowe popadły w ruinę wraz ze spadkiem liczby miejsc pracy w przemyśle produkcyjnym. Te porzucone obszary przemysłowe, choć stanowią znaczącą stratę dla regionów, są również szansą na ich rewitalizację. Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu CENTRINNO postanowił sprostać temu wyzwaniu, zmieniając i rozwijając strategie przekształcania tych zaniedbanych obszarów w zrównoważone i sprzyjające włączeniu społecznemu ośrodki produkcyjne. „Projekt opiera się na pięciu kluczowych filarach - gospodarce o obiegu zamkniętym, dziedzictwie, włączeniu społecznym, szkoleniach zawodowych i przestrzeniach dla innowacji, dzięki którym tereny poprzemysłowe staną się dynamicznymi motorami transformacji miast”, wyjaśnia Clara Maddalena Callegaris, koordynatorka projektu CENTRINNO.
Rewitalizacja produkcji w miastach
Zespół projektu CENTRINNO promował nowe modele produkcji miejskiej, które wspierały odporność ekologiczną i lokalne gospodarki. W tym celu badacze analizowali zasoby miast, umiejętności i materiały, aby wspierać nowe formy lokalnej produkcji, łącząc tradycję z innowacją. Zespół zaangażował w proces lokalne społeczności, kreatywnych profesjonalistów i instytucje edukacyjne, aby zaoferować jednostkom nowe umiejętności, a także rozwijać tkankę kulturową dzielnic. Promował także wspólne podejmowanie decyzji i zrównoważoną przedsiębiorczość. Zespół CENTRINNO realizował swoje cele w dziewięciu europejskich miastach pilotażowych - Amsterdamie, Barcelonie, Blönduós, Kopenhadze, Genewie, Mediolanie, Paryżu, Tallinie i Zagrzebiu. Badacze przetestowali różne modele centrów Fab City Hubs - przestrzeni współpracy, innowacji i inicjatyw kierowanych przez społeczność opartych na globalnej inicjatywie Fab City, czyli ruchu skoncentrowanym na przekształcaniu miejskich systemów przemysłowych na miarę zrównoważonej przyszłości.
Historie sukcesów
W Tallinie półwysep Kopli - niegdyś ośrodek produkcji bawełny, środków chemicznych i przemysłu stoczniowego, został przekształcony ze starego centrum kulturalnego w centrum Fab City Hub. Na terenie obiektu znajdują się obecnie ogrody społecznościowe, publiczna przestrzeń dla twórców i pasieka, które zwiększają odporność i różnorodność biologiczną w mieście. Centrum zostało włączone do oficjalnej sieci gospodarki o obiegu zamkniętym w Tallinie, a miasto zobowiązało się do zapewnienia środków na pełną renowację budynku, w którym się znajduje. Tymczasem w Mediolanie zespół projektu CENTRINNO wdrożył podejście rozproszone, gromadząc miejską społeczność twórców i podmiotów gospodarki o obiegu zamkniętym w BASE - historycznej fabryce zlokalizowanej w modnej dzielnicy Tortona. W obiekcie odbywały się wydarzenia, takie jak Milano Circolare, gromadzące ekspertów w celu kształtowania przyszłości sektora mody o obiegu zamkniętym. Centrum stało się kluczowym punktem platformy cyfrowej Manifattura Milano, zaprojektowanej w celu łączenia rzemieślników, projektantów i producentów poprzez promowanie wymiany wiedzy na temat zrównoważonej mody. Ponadto w ramach programu pilotażowego uruchomiono inicjatywę Circular Urban Paths - program szkoleń zawodowych uczący zrównoważonych technik produkcji. Wpływ projektu CENTRINNO wykraczał poza transformację przestrzeni, wspierając zrównoważone modele biznesowe. „Projekt bezpośrednio przyczynił się do utworzenia 99 nowych firm i 299 miejsc pracy, łącząc przedsiębiorczość z centrami Fab City Hub”, mówi Callegaris.
Budowanie zrównoważonej przyszłości
W ramach projektu opracowano pięć kluczowych materiałów – zestaw narzędzi Fab City Hubs Toolkit; mapę CENTRINNO Cartography, która umożliwia społecznościom mapowanie lokalnych umiejętności i zasobów związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym; archiwum Living Archive - otwartą platformę pozwalającą na promowanie dziedzictwa poprzemysłowego; szkołę CENTRINNO School, która umożliwia opracowywanie szkoleń na temat produkcji o obiegu zamkniętym i cyfrowej; oraz sieć CENTRINNO Network, która usprawnia integrację społeczności. Ze względu na to, że świat stoi w obliczu postępu technologicznego i wyzwań geopolitycznych, podejście wypracowane w ramach projektu CENTRINNO pozostaje stale aktualne. „Projekt wykazał, w jaki sposób ośrodki Fab City Hub mogą wspierać lokalną odporność, produkcję o obiegu zamkniętym i dzielenie się wiedzą, co ma kluczowe znaczenie ze względu na popularyzację sztucznej inteligencji, która zmienia rynki pracy i łańcuchy dostaw”, dodaje Callegaris. Promując lokalną produkcję i wzmacniając regionalne łańcuchy dostaw, projekt oferuje model odporności na czasy zakłóceń wymiany handlowej.
Słowa kluczowe
CENTRINNO, gospodarka o obiegu zamkniętym, produkcja w miastach, przedsiębiorczość, zrównoważony rozwój, włączenie społeczne
