Zwiększanie poczucia bezpieczeństwa w tłumie
Zarządzanie wydarzeniami masowymi jest sztuką opartą głównie na ludzkiej wiedzy, na podstawie której planuje się układ hali, drogi dostępowe oraz potencjalne scenariusze kryzysowe. Nadzorcy wydarzeń, których celem jest podejmowanie wszelkich decyzji dotyczących działań koniecznych w celu zapewnienia bezpieczeństwa uczestników i zgodności z oczekiwanym poziomem usług, również opierają się na własnej ocenie. Choć tragedie związane z zachowaniem tłumu zdarzają się względnie rzadko, nie udało się dotychczas wyeliminować tego zagrożenia wynikającego z szybko zmieniającego się kontekstu sytuacji, którego ludzie nie są w stanie przewidywać, co uniemożliwia skuteczne reagowanie. Jak możemy wykorzystać nowoczesne narzędzia cyfrowe, aby zwiększyć bezpieczeństwo różnych wydarzeń? Julien Pettre, koordynator projektu CrowdDNA z ramienia Francuskiego Narodowego Instytutu Badań nad Nauką i Technologią Cyfrową (Inria), wyjaśnia: „Wydaje nam się jasne, że trudność tego scenariusza polega głównie na możliwości prawidłowej oceny sytuacji przez osoby nadzorujące”. „To właśnie na tym etapie może zadziałać technologia pomagająca nadzorcy w precyzyjnej ocenie sytuacji i wykrywaniu wskazówek, które mogą wskazywać na zbliżające się niebezpieczeństwo, zwłaszcza w czasie, gdy interwencja człowieka w celu wyeliminowania tego ryzyka jest nadal możliwa”. Projekt CrowdDNA, który otrzymał wsparcie ze środków Unii Europejskiej, skupiał się na sytuacjach związanych z tłumami charakteryzującymi się dużym zagęszczeniem. W takiej sytuacji zagrożenie dla osób znajdujących się w tłumie występuje, gdy w wybranych punktach panuje zbyt duże zagęszczenie, co uniemożliwia swobodne poruszanie się. „Osoby, które znajdą się w takiej sytuacji, są uwięzione i niesione przez tłum, co jedynie pogarsza ich sytuację. Jeśli gęstość tłumu jest zbyt wysoka przez dłuższy czas, może to prowadzić do ryzyka uduszenia i śmierci”, mówi Pettre.
Rewolucja w obserwacji tłumu w czasie rzeczywistym
Wykorzystując animację komputerową, wirtualną rzeczywistość, techniki nawigacji stosowane w robotyce oraz podejścia do planowania ruchu, zespół CrowdDNA opracował dwa innowacyjne rozwiązania w celu poprawy bezpieczeństwa tłumu. Zespół podjął próbę zrozumienia charakteru i intensywności fizycznych kontaktów między osobami w tłumie i odtworzyć te zjawiska w symulacji cyfrowej. Następnie badacze wykorzystali narzędzia symulacyjne do stworzenia technologii analizy ruchu tłumu, które umożliwią jak najwcześniejsze wykrywanie potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. Zespół zrewolucjonizował metody wykorzystywane w celu obserwowania interakcji w gęstym tłumie. Dotychczas filmowanie tłumu oraz odtwarzanie poszczególnych trajektorii w dwóch wymiarach stanowiły normę w tym obszarze. Zespół projektu CrowdDNA wykorzystał technologię przechwytywania ruchu całego układu w celu analizy fizycznych interakcji między osobami. „W ten sposób powstały wyjątkowe zbiory danych pokazujące rozprzestrzenianie się pchnięć między osobami w tłumie”, wyjaśnia Pettre. Jak dodaje badacz, w ramach projektu zespołowi udało się położyć również podwaliny pod gromadzenie danych w terenie, dzięki wykorzystaniu koncepcji obserwatoriów tłumu, których jego zdaniem bardzo brakowało - nawet pomimo tego, że dla osób odpowiedzialnych za zarządzanie wydarzeniem świadomość sytuacyjna ma kluczowe znaczenie. Oprócz opracowywania innowacyjnych sposobów obserwowania dynamiki tłumu, zespół skupił się również na technikach modelowania i symulacji, aby opracować sposoby wykrywania potencjalnych zagrożeń. „Choć modele symulacyjne są generalnie uproszczone i redukują poszczególne osoby do cząstek poruszających się w jednej płaszczyźnie, udało nam się położyć podwaliny pod modele symulacji tłumu, które wychwytują złożoność kontaktów między osobami na poziomie kończyn. Takie rozwiązanie stanowi prawdziwy przełom w zakresie symulacji tłumu i umożliwia badanie zachowania ludzi przy dużym zagęszczeniu osób na metr kwadratowy, gdzie zachodzą złożone interakcje fizyczne”, zauważa Pettre.
Projektowanie symulacji dynamiki tłumu usprawnia analizy
Choć wypadki związane z gęstym tłumem są rzadkimi zdarzeniami, a dane na ich temat są trudno dostępne, zespołowi projektu CrowdDNA udało się opracować podstawy nowatorskiego podejścia zakładającego wykorzystywanie symulacji jako źródła danych w celu opracowania technik analizy sekwencji obrazów tłumu. Takie rozwiązanie w zakresie szkolenia technologii wspomagających analizę sytuacji wyłącznie na podstawie danych syntetycznych może w przyszłości umożliwić projektowanie technologii, które można dostosować do bardzo konkretnych przypadków. Jak przypomina Pettre: „Nie zapominajmy o tym, że każdy tłum jest wyjątkowy, niezależnie od miejsca i okoliczności, a możliwość adaptacji jest nieoceniona”.
Słowa kluczowe
CrowdDNA, gęsty tłum, obserwatoria tłumu, animacja komputerowa, rzeczywistość wirtualna, nawigacja w robotyce, planowanie ruchu, bezpieczeństwo tłumu