Wspieranie rozwoju językowego u dzieci niedosłyszących
Dzieci z upośledzeniem słuchu mogą borykać się z poważnymi trudnościami na wczesnym etapie życia, między innymi z rozwojem poznawczym i językowym. „Powszechnie wiadomo, że ubytek słuchu utrudnia percepcję mowy, a także może wpływać na umiejętności poprawnego pisania”, wyjaśnia koordynatorka projektu Comm4CHILD Cécile Colin z Université libre de Bruxelles w Belgii. „Ze względu na połączenia w mózgu upośledzenie słuchu może także wpływać na przetwarzanie sekwencyjne i planowanie, uczenie się pojęć i rozwiązywanie problemów, a nawet umiejętności społeczne. Dzieci z upośledzeniem słuchu osiągają przeciętnie gorsze wyniki w nauce i przez całe życie mają trudności z integracją społeczną”.
Wsparcie dzieci z upośledzeniem słuchu
Chociaż badania przesiewowe słuchu noworodków są powszechne w całej Europie, Colin uważa, że obecny, niezindywidualizowany model nie zaspokaja w wystarczającym stopniu różnorodnych potrzeb dzieci z wadami słuchu. Projekt Comm4CHILD, wspierany przez program działań „Maria Skłodowska-Curie”, miał na celu opracowanie nowych metod wczesnej interwencji, aby wypełnić tę lukę w kształceniu. W tym celu w projekt zaangażowano ekspertów ze środowisk akademickich, przemysłu oraz ośrodków zdrowia i rehabilitacji. Badania przeprowadzono z udziałem dzieci i ich rodzin. W szczególności zbadano trzy obszary: różnorodność biologiczną dotyczącą plastyczności mózgu i adaptacji, a także poznanie oraz język. W tych trzech obszarach zespół pracował nad mapowaniem zakresu umiejętności komunikacyjnych dzieci z upośledzeniem słuchu oraz odkryciem biologicznych i poznawczych czynników predykcyjnych, które odpowiadają za tę różnorodność. Celem było określenie sposobów na bardziej spersonalizowane i ukierunkowane wspieranie dzieci z upośledzeniem słuch, z zastosowaniem nowych technologii i narzędzi interwencyjnych. Uzupełnieniem badań był program szkoleniowy z udziałem 15 naukowców na początku kariery.
Narzędzia audiowizualne pomagające w rozwoju poznawczym
Zespołowi udało się wykazać, że wczesne interwencje, które dotyczą różnych poziomów upośledzenia słuchu, mogą być bardzo skuteczne. Opracowano algorytmy służące do lokalizowania określonych struktur podczas operacji wszczepiania implantów ślimakowych, aby umożliwić wykonywanie bardziej spersonalizowanych interwencji. „Opracowaliśmy także nowe narzędzia audiowizualne, które wspierają rozwój poznawczy i mowę”, mówi Colin. „Badania te pomogły nam ponadto lepiej zrozumieć związek między zdolnościami w zakresie percepcji słuchowej dziecka a jego zdolnościami poznawczymi”. W projekcie przygotowano szereg zaleceń związanych z rehabilitacją mowy i wsparciem akademickim dla dzieci niesłyszących i niedosłyszących. Opracowano także porady dla rodziców dotyczące tego, w jaki sposób multimodalne zasoby komunikacyjne mogą ułatwiać i wspierać interakcje.
Ograniczenie skutków źle leczonego upośledzenia słuchu
Innym kluczowym rezultatem projektu było znalezienie przez 15 badaczy na początku kariery stanowisk podoktorskich lub klinicznych. „Umożliwi nam to dalsze wypełnianie luki między badaniami a praktyką oraz wdrażanie rezultatów projektu Comm4CHILD w warunkach klinicznych”, dodaje Colin. Partnerzy, którzy opracowali algorytmy służące do lokalizowania struktur docelowych w ślimaku, planują wykorzystać wyniki swoich prac do rozwoju produktu. Przewidziano także opracowanie podręcznika skierowanego do studentów i klinicystów. Będzie on zawierał zbiór wszystkich teoretycznych, metodologicznych i technicznych osiągnięć projektu Comm4CHILD. „Liczymy, że projekt pomoże ograniczyć skutki źle leczonego upośledzenia słuchu na poziomie europejskim”, mówi Colin. „Mamy też nadzieję, że zmienimy sposób postrzegania przez opinię publiczną wpływu upośledzenia słuchu na życie dzieci, różnorodności doświadczeń językowych i potencjału pełnego włączenia tych dzieci do głównego nurtu społecznego”.
Słowa kluczowe
Comm4CHILD, słuch, język, poznawcze, językowe, mózg, edukacyjne