Rozwiązania inspirowane naturą - sprawniejsza transformacja z mierzalnymi rezultatami
Rozwiązania oparte na przyrodzie pozwalają na ochronę oraz rekultywację naturalnych siedlisk, a także tworzenie nowych w miejscach, w których dotychczas nie występowały. Ich przykłady obejmują zazielenianie dachów oraz tworzenie parków miejskich, a także usuwanie płyt chodnikowych i kostki brukowej w celu stworzenia nowych obszarów zielonych. Takie działania przyczyniają się do odtwarzania różnorodności biologicznej, pozwalają na zwiększenie odporności obszarów miejskich na upały i powodzie, a także zapewniają niezliczone dodatkowe korzyści środowiskowe, społeczne i gospodarcze. Dzięki analizowaniu tych rozwiązań oraz modelowaniu usług ekosystemowych realizowanych w wyniku ich wdrożenia, zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu REGREEN przyczynił się do lepszego zrozumienia, które z nich stanowią najlepsze odpowiedzi na określone wyzwania oraz w jakich miejscach ich skuteczność jest najwyższa. Opracowane w ramach projektu narzędzia i sprawozdania, które zostały udostępnione na jego stronie internetowej, przyczynią się do przyspieszenia transformacji oraz budowy sprawiedliwych, zielonych i zdrowych miast.
Mapowanie i modelowanie usług ekosystemowych
Zespół badaczy skupionych wokół projektu REGREEN opracował analizy obszarów naturalnych w wybranych europejskich i chińskich miastach, a następnie opracował szczegółowe scenariusze transformacji oparte na metodach ilościowych. „Opierając się na modelach usług ekosystemowych, zespół projektu REGREEN przyjrzał się na przykład wpływowi większego zadrzewienia na jakość powietrza i śmiertelność, a także między innymi skutkom sadzenia drzew wzdłuż strumieni z punktu widzenia jakości wody”, wyjaśnia Marianne Zandersen z Uniwersytetu w Aarhus, koordynatorka projektu. Badacze określili wpływ na dobrostan społeczeństwa oraz inne korzyści ilościowo, jednocześnie zestawiając je z postrzeganiem i preferencjami mieszkańców, biorąc pod uwagę także ekonomię zdrowia. Czynniki te zostały uwzględnione w wyliczeniu całkowitej wartości rozwiązań opartych na przyrodzie dla gospodarki. „Tego rodzaju rozwiązania są często pomijane w procesach decyzyjnych ze względu na nieuwzględnianie pełnego zakresu korzyści społecznych, środowiskowych i zdrowotnych w analizach i ocenach. Konieczne jest odejście od postrzegania wartości pewnych rozwiązań wyłącznie w kategoriach gospodarczych i finansowych”, dodaje Zandersen.
Żywe laboratoria w miastach i współpraca z europejskimi samorządami
Zespół projektu REGREEN nawiązał współpracę z dwoma samorządami w Danii i Chorwacji oraz agencją regionalną działającą w Paryżu. Każde z tych trzech miast różni się wielkością i stopniem złożoności, łączą je jednak wspólne wyzwania oraz możliwości. Udział w projekcie REGREEN stał się katalizatorem zmian dotyczących strategii planowania przestrzennego, budowania potencjału i docierania do interesariuszy. Pozwoliło to także na prowadzenie dalszych analiz i wdrażanie rozwiązań opartych na przyrodzie w każdym z trzech miast. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że paryscy samorządowcy wykorzystali narzędzia i sprawozdanie na temat renaturalizacji miast opracowane w ramach projektu REGREEN, aby powołać nową agencję dysponującą wielomilionowym budżetem. Jej zadaniem będzie finansowanie projektów związanych z usuwaniem betonowych nawierzchni oraz zazielenianiem miast, a także zapewnianie wsparcia samorządom w regionie. Opublikowane w czterech wersjach językowych sprawozdanie pomoże europejskim miastom powstrzymać proces zaniku miejskich terenów zielonych i zwiększyć ich ilość zgodnie z unijnymi przepisami o ochronie zasobów przyrody.
Zwiększanie świadomości interesariuszy w każdym wieku
Zespół projektu REGREEN opracował także rozwiązania dla wszystkich osób, które są chętne do działania lub zainteresowane tematyką rozwiązań opartych na przyrodzie. Opracowana w ramach projektu platforma „Nature Solutions Platform” i platforma edukacyjna Greenopolis są przeznaczone dla dorosłych interesariuszy, nauczycieli i dzieci. Interaktywne mapy podłogowe o wymiarach 5 na 8 metrów, przedstawiające poszczególne obszary z lotu ptaka, pozwoliły na opracowanie wniosków i innowacyjnych rozwiązań problemów trapiących obszary miejskie. Przed zakończeniem prac zespół REGREEN opublikował również 29 opracowań wyników badań oraz 34 artykuły w recenzowanych czasopismach wydawanych w modelu otwartego dostępu. Na etapie przygotowań lub oczekiwania na publikację jest 29 kolejnych artykułów. W ramach projektu powstał także podręcznik REGREEN poświęcony rozwiązaniom opartym na przyrodzie, skupiony na odtwarzaniu ekosystemów i zwiększaniu odporności miast, a także analizy strategiczne oraz serię podcastów. Zespół projektu REGREEN połączył modelowanie i analizy usług ekosystemowych, ilościowe oceny korzyści, urbanistykę, edukację i przedsiębiorczość, by zwrócić uwagę na korzyści płynące z rozwiązań opartych na przyrodzie. „Wyjątkową cechą charakterystyczną tych rozwiązań jest ich uniwersalny charakter - każde z nich może jednocześnie stanowić odpowiedź na kilka wyzwań, dzięki czemu przynoszą więcej korzyści niż rozwiązania inżynieryjne. Najwyższy czas na to, by zacząć wdrażać je na szerszą skalę”, podsumowuje Zandersen.
Słowa kluczowe
REGREEN, rozwiązania oparte na przyrodzie, miasta, rozwiązania inspirowane naturą, usługi ekosystemowe, modelowanie, samorządy, strategia, różnorodność biologiczna, planowanie przestrzenne
