Powstaje nowy model kształcenia doktorantów
Stanowiska wymagające zaawansowanej wiedzy i umiejętności, takie jak analityka danych i projektowanie interakcji człowiek-komputer, zyskują na popularności między innymi dzięki postępowi technologicznemu i globalizacji. Proces ten powoduje zmiany w strukturze sektorów i zwiększa zapotrzebowanie na nowe rodzaje umiejętności w społeczeństwie. Jednak szkolnictwo wyższe nie nadąża za tymi przemianami, co skutkuje brakiem nowych zestawów umiejętności potrzebnych do zaspokojenia potrzeb społecznych i zawodowych. Na szczęście z pomocą przychodzi finansowany przez UE projekt CHAMELEONS. „Naszym celem było opracowanie nowych i innowacyjnych interwencji edukacyjnych służących poprawie jakości kształcenia oferowanego przez szkolnictwo wyższe, z zamiarem ukształtowania bardziej elastycznych, przedsiębiorczych i atrakcyjnych pod względem zatrudnienia absolwentów studiów doktoranckich w dziedzinie zdrowia połączonego, gotowych sprostać wyzwaniom przyszłości”, wyjaśnia Tara Cusack, koordynatorka projektu.
Opracowanie zestawu narzędzi State of the Art Tool Kit
W ramach projektu przeprowadzono systematyczny przegląd i dwie ankiety, jedną wśród doktorantów, a drugą wśród wykładowców opracowujących programy doktoranckie. Miało to na celu określenie luki w ofercie dostępnej obecnie dla absolwentów studiów doktoranckich w zakresie interdyscyplinarnej, międzysektorowej i międzynarodowej edukacji doktoranckiej oraz rzeczywistych potrzeb w tym zakresie. „Systematyczny przegląd pozwolił wskazać dwie wyraźne potrzeby dotyczące studentów, a mianowicie rozwój przenoszalnych umiejętności, takich jak komunikacja, przywództwo, praca zespołowa, planowanie, organizacja, zarządzanie i rozwiązywanie problemów, a także tworzenie formalnych i nieformalnych możliwości nawiązywania kontaktów”, podkreśla Cusack. Wyniki przeglądu i ankiety posłużyły do opracowania zestawu narzędzi o nazwie State of the Art Tool Kit, w którym znalazło się wiele przydatnych materiałów dla doktorantów i studentów kierunków podoktoranckich. „Jest on dostępny bezpłatnie za pośrednictwem strony internetowej CHAMELEONS (na którą można zalogować się przy użyciu konta Gmail) i zawiera przydatne materiały dla studentów”, mówi Cusack.
Poszerzanie umiejętności absolwentów studiów doktoranckich
Wyniki przeglądu systematycznego i ankiet stały się także podstawą serii warsztatów koprojektowania World Café – partycypacyjnej metody gromadzenia danych jakościowych. „Dzięki warsztatom opracowano trzy interdyscyplinarne, międzysektorowe i międzynarodowe moduły we współpracy z różnymi interesariuszami”, wyjaśnia Cusack. Są to: moduł 1: Nawiązywanie relacji – budowanie i utrzymywanie sieci doktorantów; moduł 2: Zarządzanie projektem – śledzenie postępów z myślą o przyszłości; oraz moduł 3: Rozpoczynanie kariery – dbanie o przyszłość kariery i zdobywanie pracy. Do każdego z modułów przypisanych jest pięć punktów europejskiego systemu transferu i akumulacji punktów. Moduły zostały udostępnione 15 studentom z każdego z pięciu uniwersytetów biorących udział w projekcie. Wszyscy studiowali na kierunkach doktoranckich ogólnie powiązanych ze zdrowiem połączonym. „Informacje zwrotne dotyczące modułów pokazały, że istnieje wyraźne zapotrzebowanie na moduły i kursy, które koncentrują się w szczególności na rozwoju umiejętności uniwersalnych i możliwościach nawiązywania kontaktów”, mówi Cusack. Analiza wyników warsztatów wskazała także na cztery efekty kształcenia. „Po ukończeniu modułów studenci będą potrafili rozwijać umiejętności nawiązywania kontaktów i komunikacji, rozumieć etyczne projektowanie badań skoncentrowanych na użytkowniku, promować swoje możliwości i umiejętności badawcze, a także lepiej rozumieć siebie i innych”, podkreśla Cusack.
Skuteczne służenie społeczeństwu
Projekt doprowadził do powstania nowego modelu szkolenia doktorantów. Może to pomóc zwiększyć możliwości zatrudnienia dla absolwentów studiów doktoranckich, którzy kontynuują karierę w środowisku akademickim lub poza nim, gdzie mogą przyczyniać się do realizacji potrzeb społecznych. Model CHAMELEONS można także przenieść na grunt innych europejskich programów edukacyjnych. „W ramach trzeciego modułu studenci zaprojektowali gry planszowe, które ilustrowały blaski i cienie studiów doktoranckich. W późniejszym czasie powstały prototypy gier”, stwierdza Cusack.
Słowa kluczowe
CHAMELEONS, doktorat, umiejętności, doktorat, interdyscyplinarny, międzysektorowy, międzynarodowy, akademicki, szanse na zatrudnienie, podoktorancki