Program podnoszenia kwalifikacji w sektorze energetyki przetestowany w sześciu krajach
Budownictwo należy do najważniejszych sektorów europejskiej gospodarki, dlatego branża ta coraz mocniej odczuwa wpływ transformacji idącej w kierunku bardziej zrównoważonego wykorzystania energii. Skuteczność działań zmierzających do osiągnięcia celów zielonej transformacji spoczywa na barkach odpowiednio wykwalifikowanych i doświadczonych pracowników. Pomimo podejmowanych od dłuższego czasu wysiłków w celu zharmonizowania programów szkolenia i uznawania kwalifikacji w dziedzinie zrównoważonej energii w całej Unii Europejskiej prawda jest taka, że programy i treści nauczania różnią się w zależności od kraju, nieuchronnie prowadząc do braku spójności w poziomach wymaganych kompetencji i wiedzy fachowej. „Pilnie potrzebujemy wprowadzenia standardów w zakresie umiejętności. Ostatnio obserwujemy wzrost zapotrzebowania na bardziej wydajne rozwiązania energetyczne, takie jak te zapewniające szczelność powłok budynków czy pompy ciepła i instalacje fotowoltaiczne”, stwierdza Jan Cromwijk, koordynator finansowanego ze środków UE projektu BUSLeague (Dedicated to stimulate demand for sustainable energy skills in the construction sector). W ramach projektu BUSLeague opracowano szkolenia podnoszące kwalifikacje wraz z ramami kwalifikacji, które umożliwią wdrożenie zrównoważonych rozwiązań energetycznych potrzebnych w sektorze budownictwa. „Te ramy stanowią wsparcie w procesie udzielania zielonych zamówień publicznych w oparciu o kwalifikacje, a jednocześnie włączają międzybranżowe umiejętności zawodowe do już dostępnych i nowych programów szkoleń oraz materiałów e-learningowych”, wyjaśnia Cromwijk. Rozwiązania w zakresie podnoszenia kwalifikacji zostały przetestowane w sześciu krajach, z wykorzystaniem opracowanego w projekcie zestawu narzędzi „Evaluation 1-2-3”, za pomocą którego mierzono skuteczność rozwiązań.
Nie tylko wiedza techniczna
Koncentrując się na czterech kluczowych obszarach – automatyczne uznawanie kwalifikacji, podnoszenie świadomości, budowanie zdolności i zmiany legislacyjne – partnerzy projektu BUSLeague wdrożyli szereg różnych rozwiązań w Austrii, Bułgarii, Francji, Irlandii, Niderlandach i Hiszpanii. „Niektóre interwencje zdają egzamin w jednym kraju, ale niekoniecznie w pozostałych. Zatem chcąc indywidualnie dopasować nasze metody, nasze zespoły uwzględniły wiedzę wychodzącą poza technikalia, aby zidentyfikować relatywnie mocne i słabe strony poszczególnych krajowych ekosystemów”, dodaje Cromwijk. Przykładowo jeden z partnerów projektu, Uniwersytet Lublański, zorganizował dla członków krajowego zespołu zajmującego się wdrożeniem rozwiązań szkolenie z technik etnograficznych, co miało im pomóc w przeprowadzeniu wywiadów z zainteresowanymi stronami z perspektywy potrzeb ludzi. Z kolei Uniwersytet Twente postanowił przeszkolić krajowe zespoły z technik storytellingu, dzięki czemu opowiadanie historii stało się integralną częścią każdego spotkania członków konsorcjum.
Przykłady działań
We francuskim regionie Hauts-de-France uruchomiono inicjatywę Build Your Project, zadaniem której było zachęcenie mieszkańców, zwłaszcza kobiet, do zainteresowania się branżą budowlaną. Stosując podstawowe testy kompetencji i próbne sesje szkoleniowe, uczestnicy projektu pomogli chętnym osobom ocenić ich obecne umiejętności i predyspozycje, zanim wezmą udział w szkoleniach i skorzystają ze wsparcia zawodowego. Przez ten system przewinęło się jak dotąd ponad 800 osób. Z kolei w Hiszpanii do projektu przystąpiła sieć marketów budowlanych BAUHAUS (strona w jęz. hiszpańskim), promując efektywność energetyczną wśród swoich klientów i opracowując szkolenia dla swoich pracowników i instalatorów (głównie firm jednoosobowych i z sektora MŚP). Instytut budownictwa w Walencji, Instituto Valenciano de la Edificación (IVE), kolejny partner projektu, opracował 10 modułów mikroszkoleniowych dostępnych w internecie za pośrednictwem platform BAUHAUS oraz IVE Moodle. W celu skorzystania z tych materiałów szkoleniowych na platformach zarejestrowało się ponad 2 200 chętnych. Podobnie w Irlandii, gdzie Uniwersytet Technologiczny Shannon i organizacja non-profit Irish Green Building Council (IGBC), stosując ramy kwalifikacji opracowane w projekcie BUSLeague, pomogły w utworzeniu nowych ekologicznych centrów działających w marketach budowlanych, zadaniem których jest demonstrowanie rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej, uzupełniając prezentacje w sklepach o filmy instruktażowe. Jednocześnie organizacja IGBC opracowała i przeprowadziła jednogodzinne szkolenie internetowe dla pracowników hurtowni materiałów budowlanych i marketów budowlanych, w którym podkreślono najważniejsze zmiany regulacyjne i koncepcje dotyczące energooszczędnych budynków oraz wskazano możliwości dalszego szkolenia.
Podnoszenie kwalifikacji na rzecz ekologicznych budynków
Wyniki BUSLeague wniosły wkład w porozumienie robocze Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego, zawarte przez pokrewny projekt Train4Sustain. W ramach projektu Train4Sustain opracowano standard jakości kompetencji (ang. Competence Quality Standard, CQS), którego dotyczy wspomniane porozumienie robocze. CQS pozwala oceniać, klasyfikować i udostępniać poziom kompetencji, umiejętności i wiedzy pracowników umysłowych i fizycznych w dziedzinie budownictwa ekologicznego. „Wszystkie kraje, w których wdrożyliśmy nasze rozwiązania, są obecnie pośrednio lub bezpośrednio zaangażowane w projekty BUILD UP Skills w ramach inicjatywy „Przejście na czystą energię” programu LIFE, w których wykorzystywane są wyniki nauczania, materiały szkoleniowe i rezultaty projektu BUSLeague”, zaznacza Cromwijk. Konsorcjum BUSLeague pracuje obecnie nad zastosowaniem swojego podejścia opartego na podnoszeniu kwalifikacji w innych obszarach łańcucha wartości zrównoważonego sektora budowlanego. Ruszyły już prace nad modułami dotyczącymi umiejętności w zakresie obiegu zamkniętego oraz umiejętności cyfrowych. Kolejne szkolenia mają obejmować takie zagadnienia jak dziedzictwo kulturowe i przystosowanie się do zmiany klimatu. „Naszą misją na przyszłość jest wyeliminowanie luk w sektorze publicznym, jeśli chodzi o świadomość i umiejętności, poprzez połączenie sił ze wspólnotami mieszkaniowymi, gminami oraz istotnymi kluczowymi podmiotami na rzecz zielonej transformacji”, dodaje Cromwijk.
Słowa kluczowe
BUSLeague, energia, budownictwo, szkolenie, umiejętności, zrównoważony, kwalifikacje, kompetencje, budynek, etnografia, storytelling, opowiadanie historii
