Autonomiczne minibusy oferują innowacyjne usługi przewozu – od drzwi do drzwi, na żądanie, przez całą dobę
Taką wizję proponuje konsorcjum finansowanego ze środków UE projektu AVENUE, dążące do integracji autonomicznych minibusów z wszystkimi dostępnymi środkami transportu prywatnego i publicznego. Podstawowa koncepcja, jaką kierują się uczestnicy tego projektu, opiera się na modelu mobilności jako usługi, który zakłada, że centralnym elementem usług przewozowych są użytkownicy, w związku z czym koncentruje się na oferowaniu rozwiązań w zakresie mobilności dopasowanych do ich indywidualnych potrzeb. Podobnie jak w przypadku serwisów streamingowych oferujących dostęp do muzyki i filmów na żądanie, koncepcja mobilności jako usługi zapewnia mieszkańcom wygodny dostęp do szerokiego wachlarza opcji przewozowych za pomocą inteligentnej aplikacji. „Ten przełomowy model zmienia oblicze tradycyjnie pojmowanych usług transportu publicznego, eliminując potrzebę z góry ustalanych rozkładów jazdy autobusów”, zauważa Dimitri Konstantas, profesor Uniwersytetu Genewskiego w Szwajcarii i koordynator projektu. W przeciwieństwie do prywatnych pojazdów autonomicznych, takich jak „robotaksówki”, wspierających lub uzupełniających system komunikacji zbiorowej, autonomiczne minibusy spełniają wszystkie wymogi związane z ekologią, z których najważniejszym jest zmniejszenie natężenia ruchu na drogach.
Usuwanie barier na drodze do w pełni autonomicznych pojazdów
Wykorzystanie pojazdów autonomicznych w ramach transportu publicznego nieuchronnie wpłynie na wszystkie aspekty życia miejskiego i podmiejskiego – od stylu życia, przez rozwój obszarów miejskich, aż po planowanie społeczne. Zespół projektu AVENUE postanowił skupić się na barierach, które hamują wprowadzenie autonomicznych pojazdów współdzielonych. „Główne pytania wymagające obecnie odpowiedzi dotyczą takich kwestii jak modele ekonomiczne i techniczne, które należy wdrożyć, przeszkody natury prawnej i regulacyjnej, które utrudniają wdrożenie pojazdów autonomicznych, oraz przepisy, które operatorzy transportu publicznego powinni opracować”, wyjaśnia Konstantas. Doświadczenia pasażera podczas korzystania z autonomicznych pojazdów współdzielonych jest równie istotnym aspektem wdrażania nowych usług. „W pełni autonomiczne minibusy oznaczają ograniczenie formalnej i nieformalnej obsługi pasażerów w pojeździe, którą zajmował się dotąd kierowca. Rodzi to wiele wątpliwości o utrzymanie poziomu jakości takiej obsługi”, zaznacza Konstantas. Partnerzy projektu zaproponowali rozwiązanie, które następnie poddali walidacji – mianowicie pakiet różnych usług świadczonych w pojeździe i poza pojazdem, których celem jest przeniesienie obsługi podróżnych na nowy, przełomowy poziom. Wśród tych usług są inteligentna kontrola biletów, wizualizacja celu podróży w czasie rzeczywistym, zautomatyzowany system monitorowania bezpieczeństwa pasażerów w pojeździe (rozpoznawanie przypadków agresji, wandalizmu, pozostawionych przedmiotów, wypadków z udziałem pasażerów itp.) oraz nadzór nad podróżującymi dziećmi i osobami starszymi.
Autobusy bez kierowcy dostały zielone światło w europejskich miastach
Począwszy od uruchomienia projektu AVENUE w 2018 roku, pozwolił on na zaprojektowanie i przeprowadzenie pełnowymiarowych demonstracji zautomatyzowanych systemów transportu miejskiego, wprowadzając floty autonomicznych minibusów w czterech miastach Europy – Kopenhadze, Genewie, Luksemburgu i Lyonie – oraz w dwóch miastach testowych powielających zastosowane rozwiązania. Dzięki tym działaniom partnerom projektu udało się dokonać walidacji, która wykazała szereg korzyści ze stosowania pojazdów autonomicznych w transporcie publicznym. Wśród nich należy wymienić wspominane wcześniej innowacyjne usługi związane z obsługą pasażerów w pojeździe oraz zapewnienie bezpieczeństwa zarówno pojazdu, jak i pasażerów. W Genewie i Luksemburgu autonomiczne pojazdy przewożące pasażerów nadal kursują w ramach dotychczasowego systemu transportu publicznego, oferując usługi cieszące się dużą popularnością wśród mieszkańców. Na podstawie danych zgromadzonych w miejscach wdrożenia tych rozwiązań zespół projektu opracował nowe wnioski dotyczące wpływu autonomicznych minibusów na środowisko. „Udowodniliśmy, że pojazdy autonomiczne stanowią zrównoważone, opłacalne i ekologiczne rozwiązanie dla systemów transportu miejskiego i podmiejskiego”, podkreśla Konstantas. Ponadto partnerzy projektu ocenili ekonomiczne skutki, a następnie zastosowali parametry z głównych potencjalnych scenariuszy do oszacowania potencjalnych kosztów wprowadzenia tej technologii na poziomie lokalnym. Nowo opracowane narzędzie ekonomiczne pozwala decydentom i operatorom transportu publicznego obliczyć zapotrzebowanie na liczbę pojazdów w danym miejscu, oczekiwany koszt całkowity posiadania, koszt na pasażera, oczekiwany zysk oraz inne parametry w odniesieniu do szerokiego zakresu różnych kontekstów. Bazując na sukcesie testów przeprowadzonych w ramach projektu AVENUE, uczestnicy projektu ULTIMO zamierzają rozszerzyć możliwości operacyjne autonomicznych minibusów i planują ich komercyjne wdrożenie.
Słowa kluczowe
AVENUE, pojazd zautomatyzowany, autonomiczne minibusy, transport publiczny, mobilność jako usługa, obsługa pasażerów w pojeździe, od drzwi do drzwi
