Otwarty dostęp do sieci energetycznej kształtuje bardziej zrównoważoną przyszłość energetyczną
Krajobraz energetyczny szybko się zmienia. Scentralizowane zaopatrzenie w energię, które obejmuje wytwarzanie energii elektrycznej na dużą skalę w dużych, centralnych elektrowniach oraz jednokierunkowe przepływy energii, zderza się z rozwojem bardziej inteligentnych i czystszych technologii, które oferują nowe możliwości w zakresie wytwarzania energii i zarządzania nią na poziomie lokalnym. Energia odnawialna stanie się głównym elementem koszyka energetycznego, a tym samym wytwarzanie energii elektrycznej będzie miało bardziej zmienny, zdecentralizowany i mniej przewidywalny charakter.
Znoszenie barier utrudniających większy udział w rynku energii
Ten nowy paradygmat wytwarzania energii elektrycznej wymaga większej elastyczności, aby dopasować dostawy energii elektrycznej do zapotrzebowania na nią oraz zapewnić bezpieczne i wydajne funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego. Podmioty zajmujące się przesyłem i dystrybucją energii elektrycznej oraz jej odbiorcy zostali wezwani do współpracy przy określaniu swoich nowych ról w środowisku, w którym energia elektryczna nie płynie już w jednym kierunku, lecz w obu. Technologie cyfrowe powinny również pomóc w osiągnięciu oczekiwanych korzyści wynikających z zastosowania inteligentnych sieci, ponieważ gwarantują one odpowiedni poziom wydajności i interoperacyjności, na przykład zdolność podmiotów, komponentów i aplikacji inteligentnych sieci do współpracy poprzez wymianę danych. Celem finansowanego ze środków UE projektu CoordiNet jest pokazanie, w jaki sposób większa koordynacja między operatorami systemów przesyłowych (ang. transmission system operator, OSP) a operatorami systemów dystrybucyjnych (ang. distribution system operator, OSD) może pomóc w uruchomieniu nowych usług sieciowych i stworzeniu korzystnych warunków dla wszystkich uczestników sieci. OSP są odpowiedzialni za bilansowanie dostaw i zapotrzebowania na energię elektryczną między elektrowniami a konsumentami oraz za zarządzanie sieciami przesyłowymi (wysokiego napięcia), natomiast OSD zarządzają sieciami średniego i niskiego napięcia. Zespół projektu zamierza również pokonać bariery, które utrudniają uczestnictwo w rynku energii odbiorcom i małym uczestnikom rynku przyłączonym do sieci dystrybucyjnych. „Naszym celem jest stworzenie różnych schematów współpracy między operatorami systemów energetycznych a konsumentami, aby przyczynić się do rozwoju inteligentnego, bezpiecznego i bardziej odpornego systemu energetycznego”, mówi koordynator projektu Marco Baron. Projekt zapewnia rozwiązania techniczne, regulacyjne i rynkowe w zakresie bezpiecznego i efektywnego świadczenia usług systemowych poprzez wykorzystanie zasobów połączonych na różnych poziomach sieci elektroenergetycznej. „Skuteczne zaangażowanie kluczowych interesariuszy ma kluczowe znaczenie dla wprowadzenia niezbędnych zmian w obecnych systemach elektroenergetycznych”.
Demonstracje pilotażowe
Operatorzy i konsumenci systemów elektroenergetycznych uczestniczyli w trzech dużych projektach demonstracyjnych w 10 różnych lokalizacjach w Grecji, Hiszpanii i Szwecji. Konsorcjum określiło znormalizowane produkty umożliwiające wymianę elastycznych usług w systemie elektroenergetycznym oraz wymagania, jakie powinna spełniać zunifikowana europejska platforma energetyczna. „Poprzez przetestowanie zestawu standardowych produktów projekt CoordiNet powinien pomóc w określeniu mechanizmów świadczenia potrzebnych usług sieciowych na poziomie dystrybucji i przesyłu. Usługi te obejmują procesy rezerwacji, aktywacji i rozliczania”, wyjaśnia Baron. W ramach projektu badane są również przełomowe technologie, takie jak internet rzeczy, sztuczna inteligencja, duże zbiory danych, platformy partnerskiego handlu energią oraz łańcuch bloków, w celu ułatwienia udziału w rynku małych prosumentów energii. Rozwiązania testowane w ramach projektu CoordiNet umożliwią interoperacyjny rozwój rynku paneuropejskiego, który powinien umożliwić wszystkim uczestnikom rynku świadczenie usług energetycznych i otworzy nowe źródła przychodów dla konsumentów świadczących usługi sieciowe. „Ogólnie rzecz biorąc, opracowujemy efektywne kosztowo modele usług na potrzeby systemu elektroenergetycznego, które mogą zostać rozszerzone na sieci obsługiwane przez innych operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych i które będzie można powielać w całym systemie elektroenergetycznym UE. Powinny one stanowić podstawę dla nowych kodeksów sieci, zwłaszcza w zakresie bilansowania energii elektrycznej”, podsumowuje Baron.
Słowa kluczowe
CoordiNet, konsumenci, przesył, dystrybucja, operatorzy systemów elektroenergetycznych, ujednolicona europejska platforma rynku energii elektrycznej, usługi elastyczne, kodeksy sieci