Jednoczesne występowanie susz i fal upałów zależy od opadów
Przewiduje się, że globalne ocieplenie zwiększy częstotliwość występowania susz i fal upałów. Jednak do tej pory naukowcy nie byli pewni, jakie warunki sprzyjają jednoczesnemu występowaniu tych dwóch ekstremalnych zjawisk pogodowych. W ramach nowego, wspieranego przez UE badania wykazano, że przy wzroście temperatury na świecie o 2 °C częstotliwość jednoczesnego występowania susz i fal upałów zależy głównie od trendów dotyczących średniej ilości opadów atmosferycznych. Badanie, wspierane w ramach finansowanych ze środków UE projektów XAIDA i ERA4CS, opublikowano w czasopiśmie „Nature Climate Change”. Gdy ekstremalnie gorące i suche warunki pogodowe występują w tym samym czasie, często wywierają one nieproporcjonalnie duży wpływ na ekosystemy i ludzi. Takie kumulacje pogodowe mogą powodować pożary środowiskowe, obumieranie drzew i straty w uprawach. Jeśli utrzymują się przez długi czas, mogą prowadzić do niedoborów wody, które zagrażają rolnictwu i bezpieczeństwu żywnościowemu. „W przeszłości okresy susz i fal upałów były często rozpatrywane oddzielnie. Istnieje jednak silna korelacja między tymi dwoma zjawiskami, co widać na przykładzie ekstremalnych warunków pogodowych, które wystąpiły w Europie w latach 2003 i 2018. Negatywne konsekwencje nałożenia się na siebie tych ekstremalnych zjawisk pogodowych są często silniejsze niż gdyby wystąpiły one pojedynczo”, zauważa dr Jakob Zscheischler, współautor badania i naukowiec zajmujący się systemami ziemskimi z niemieckiego Centrum Helmholtza ds. Badań nad Środowiskiem (UFZ) w najnowszym artykule opublikowanym w serwisie „ScienceDaily”. Naukowcy wykorzystali dane wyjściowe pochodzące z zespołu siedmiu modeli klimatycznych, aby zbadać, od czego zależy współwystępowanie fal upałów i susz, oraz wykazać, jak ważną rolę w częstotliwości występowania takich zjawisk w przyszłości odgrywają trendy opadowe. Zespół skupił się na okresie historycznym między 1950 a 1980 rokiem i porównał wyniki z przyszłym klimatem, cieplejszym o około 2 °C od klimatu z czasów przed rozwojem przemysłu. „Zaletą tych wielokrotnych symulacji jest to, że zyskujemy znacznie większą ilość danych niż w przypadku konwencjonalnych zespołów modeli, co pozwala nam lepiej oszacować nakładające się ekstrema pogodowe”, wyjaśnia w tym samym artykule badacz z UFZ i pierwszy autor badania dr Emanuele Bevacqua.
Czterokrotny wzrost
Badania potwierdzają, że globalne ocieplenie zwiększy częstotliwość jednoczesnego występowania upalnych i suchych warunków pogodowych. W latach 1950–1980 występowały one z 3-procentową częstotliwością, czyli raz na 33 lata. Oczekuje się, że w klimacie cieplejszym o 2 °C częstotliwość ich występowania wzrośnie do około 12 %, czyli czterokrotnie w porównaniu z analizowanym okresem historycznym. Badania wykazały również, że częstotliwość jednoczesnego występowania susz i fal upałów w przyszłości będzie zależeć od trendów dotyczących raczej opadów, a nie temperatur. Jak wyjaśniają autorzy w swoim opracowaniu: „Dzieje się tak, ponieważ lokalne ocieplenie będzie na tyle duże, że przyszłe susze zawsze będą zbiegać się z co najmniej umiarkowanie gorącymi ekstremalnymi warunkami pogodowymi, nawet w świecie cieplejszym o 2 °C. Z kolei trendy dotyczące opadów atmosferycznych są często niezbyt wyraźne i niejednoznaczne, w zależności od modelu, regionu i wewnętrznej zmienności klimatu. Dlatego też określenie regionalnych trendów dotyczących opadów pozwoli również na określenie przyszłego występowania fal upałów i susz w jednym czasie”. Wyniki badania przeprowadzonego przy wsparciu projektów XAIDA (EXTREME EVENTS: ARTIFICIAL INTELLIGENCE FOR DETECTION AND ATTRIBUTION) oraz ERA4CS (European Research Area for Climate Services) można zastosować również do innych złożonych ekstremów pogodowych, takich jak współdziałanie burz tropikalnych z falami upałów na lądzie lub fal upałów z ekstremalnymi poziomami zakwaszenia oceanów. Więcej informacji: strona internetowa projektu XAIDA strona internetowa projektu ERA4CS
Słowa kluczowe
XAIDA, ERA4CS, globalne ocieplenie, susza, fala upałów, opad, klimat
