Bogate w białko rośliny strączkowe i komosa ryżowa jako podstawa alternatywnych produktów żywnościowych pochodzenia roślinnego
Nie wszystkie rośliny uprawne są dostępne w sprzedaży na całym świecie. Niektóre z nich mają znaczenie jedynie na poziomie regionalnym i zazwyczaj stanowią część lokalnych diet. Ponieważ rośliny te nie są przedmiotem międzynarodowego handlu, hodowcy roślin i naukowcy nie poświęcają im zbyt wiele uwagi, w wyniku czego nie stosuje się w ich przypadku nowoczesnych metod uprawy. Naukowcy pracujący w ramach finansowanego ze środków UE projektu SMART PROTEIN skupiają się obecnie na czterech gatunkach tych nieco zaniedbanych roślin – ciecierzycy, bobie, soczewicy i komosie ryżowej – które ich zdaniem doskonale nadają się do uprawy na europejskich glebach. Obecnie rośliny te są uprawiane głównie w Afryce, Azji i Ameryce Południowej, a następnie importowane do Europy. Zespół projektu bada je, mając na celu opracowanie zdrowej, roślinnej alternatywy dla mięsa. Jak stwierdził koordynator projektu SMART PROTEIN, dr Emanuele Zannini z University College Cork w Irlandii, w artykule zamieszczonym na stronie internetowej projektu, te cztery rośliny wytypowano na podstawie wstępnych badań przeprowadzonych w ramach innego finansowanego ze środków UE projektu – PROTEIN2FOOD.
Korzyści żywieniowe i środowiskowe
Rośliny strączkowe, takie jak ciecierzyca, soczewica i bób są pełne białka, błonnika i innych składników odżywczych. Mogą one stanowić naturalną i pożywną roślinną alternatywę dla mięsa. Co ważniejsze, w kontekście walki ze zmianą klimatu ich uprawa jest mniej szkodliwa dla środowiska i może przyczynić się do zmniejszenia spożycia produktów pochodzenia zwierzęcego. Coraz bardziej popularna komosa ryżowa zawiera witaminy z grupy B, magnez i fosfor, a także wszystkie dziewięć niezbędnych aminokwasów. Ta roślina o wysokiej zawartości białka jest bardzo odporna na niekorzystne warunki, takie jak susze i zasolenie gleb (wysokie stężenie soli w glebie hamuje wzrost roślin). Spośród wszystkich roślin uprawnych badanych w ramach projektu PROTEIN2FOOD komosa ryżowa okazała się najlepiej przystosowana do uprawy na terenie całej Europy. „Potencjał tych roślin nie jest w pełni wykorzystywany. Wszystkie te cztery gatunki roślin są ważnymi źródłami białka i mogą odgrywać istotną rolę w zrównoważonej diecie”, zauważyła Paloma Nosten, starsza kierowniczka ds. komunikacji w firmie ProVeg International, będącej partnerem projektu SMART PROTEIN, w artykule opublikowanym na stronie internetowej „Food Ingredients First”. Celem badaczy w ramach projektu SMART PROTEIN jest opracowanie nowej generacji opłacalnej, zasobooszczędnej i odżywczej inteligentnej żywności białkowej. W tym celu skupiają się oni na pozyskiwaniu białek z roślin oraz na upcyklingu odpadów spożywczych, takich jak resztki makaronu czy skórki chleba. „Te inteligentne białka posłużą do stworzenia składników i produktów, które są odżywcze, godne zaufania, przyjazne dla środowiska oraz stanowią część bezpiecznego i przyszłościowego łańcucha dostaw”, wyjaśnił Nosten. „Potencjalne produkty i składniki mogą obejmować nowe, roślinne formy mięsa, ryb, owoców morza i wypieków, a także serów i innych produktów mleczarskich”. Projekt SMART PROTEIN (Smart Protein for a Changing World. Future-proof alternative terrestrial protein sources for human nutrition encouraging environment regeneration, processing feasibility and consumer trust and acceptance) jest koordynowany przez University College Cork i zakończy się w czerwcu 2024 roku. Pięcioletni projekt PROTEIN2FOOD (Development of high quality food protein through sustainable production and processing) zakończył się w lutym 2020 roku. Więcej informacji: strona projektu SMART PROTEIN strona projektu PROTEIN2FOOD
Słowa kluczowe
SMART PROTEIN, PROTEIN2FOOD, soczewica, ciecierzyca, bób, komosa ryżowa, roślina strączkowa, roślina uprawna, żywność pochodzenia roślinnego
