Promowanie równouprawnienia płci w nauce – gry i zabawy
Równouprawnienie płci to nie tylko podstawowe prawo człowieka, to również niezbędny warunek zaistnienia na świecie spokoju i dobrobytu. Jednakże, jak zauważa Mariya Gabriel, europejska komisarz ds. innowacji, badań, kultury, edukacji i młodzieży w wywiadzie opublikowanym na stronie internetowej „Science|Business”, „choć równouprawnienie płci jest ważne samo w sobie, (…) zachęcenie większej liczby kobiet do zajęcia się nauką służy jeszcze innemu, może nawet istotniejszemu celowi: lepszej nauce”.
Zbyt mało kobiet zajmuje się nauką
Niemniej jednak, pomimo wysiłków mających na celu wyeliminowanie nierówności płciowych w dziedzinie badań i innowacji, kobiety nadal stanowią w tym sektorze mniejszość. Komisarz Gabriel przedstawia na to przekonujące dowody: „Przy uwzględnieniu wszystkich dyscyplin zaledwie jedna trzecia badaczy w Unii Europejskiej to kobiety, a jedynie 15 % z nich zajmuje się nauką, technologią, inżynierią bądź matematyką (STEM). Co jeszcze bardziej uderzające, kobiety stanowią mniej niż 10 % posiadaczy patentów, tylko 8 % europejskich start-upów jest zakładanych przez zespoły składające się z samych kobiet oraz zaledwie 25 % z nich zakładają zespoły, w których skład wchodzi co najmniej jedna kobieta”. W związku z tym finansowany ze środków Unii Europejskiej projekt GEARING ROLES stworzył grę planszową o nazwie „Nobel Run” („Wyścig po Nobla”). To interesujące i innowacyjne podejście do kwestii stereotypów płciowych w nauce. W tej grze, wymagającej od gracza gromadzenia kart, należy zarządzać zespołem badawczym, zatrudniać studentów studiów doktoranckich, doktorów i starszych badaczy, publikować artykuły naukowe oraz pozyskiwać dofinansowanie poprzez międzynarodowe projekty.
Gra prezentuje ważne postacie kobiece
Celem gry, jak sama nazwa wskazuje, jest zdobycie Nagrody Nobla. Aby to osiągnąć, gracze będą mogli uzyskać pomoc wiodących badaczek i wynalazczyń, których sylwetki zaprezentowano na kartach. Są to na przykład Maria Skłodowska-Curie (1867–1934), pierwsza kobieta, która otrzymała Nagrodę Nobla, Lise Meitner (1878–1968), fizyczka austriacko-szwedzkiego pochodzenia, która przyczyniła się do odkrycia pierwiastka protaktynu i rozszczepienia jądra atomowego, oraz Jocelyn Bell Burnell (1943–), irlandzka astrofizyczka, która w 1967 roku odkryła pierwsze pulsary radiowe. Na kartach znalazły się również: rosyjska kosmonautka Walentina Tierieszkowa (1937–), pierwsza kobieta w kosmosie, amerykańska matematyczka Katherine Johnson (1918–2020), jedna z pierwszych Afroamerykanek obejmujących stanowisko naukowca w NASA, Chien-Shiung Wu (1912-1997), fizyczka doświadczalna chińsko-amerykańskiego pochodzenia znana ze swojego znaczącego wkładu w fizykę jądrową, a także Hedy Lamarr, urodzona w Austrii aktorka, wynalazczyni i producentka filmowa, której wynalazek utorował drogę technologiom Wi-Fi i Bluetooth. W skład gry wchodzi kilka innych kart, w tym takie, które prezentują wpływ troski lub syndromu oszusta na karierę naukową. Inna karta przedstawia mapę Europy i kraje partnerskie, które w ramach projektu wdrażają plany równouprawnienia płci. GEARING ROLES (Gender Equality Actions in Research Institutions to traNsform Gender ROLES) to multidyscyplinarne konsorcjum 10 europejskich partnerów z kręgów akademickich i spoza nich. Projekt ma doprowadzić do podważenia i przekształcenia ról płciowych utrwalających nierówności. W tym celu opracowano i wdrożono sześć planów równouprawnienia płci, które posłużą do rozwiązania problemu różnych uprawnień płciowych wpływających na równe możliwości kobiet i mężczyzn w instytucjach badawczych. Projekt ma cztery główne cele: znoszenie barier dotyczących rekrutacji kobiet, zajęcie się kwestią nierówności płci w instytucjach badawczych i promowanie kobiet na stanowiskach przywódczych, przedstawienie alternatywnych punktów odniesienia w dziedzinach tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn, oraz promowanie równouprawnienia płci w badaniach naukowych. Realizacja projektu zakończy się w grudniu 2022 r. Więcej informacji: strona projektu GEARING ROLES
Słowa kluczowe
GEARING ROLES, równouprawnienie płci, kobiety, gra planszowa, badania, innowacje, Nagroda Nobla