LANDSENSE – połączenie obserwacji Ziemi z nauką obywatelską pomoże w gospodarowaniu gruntami
Dane obserwacyjne dotyczące naszej planety zbierane są zarówno w kosmosie, jak i na ziemi. Obserwacjami w kosmosie zajmują się satelity, takie jak te wysłane w ramach europejskiego programu obserwacji Ziemi Copernicus. Na ziemi dane gromadzone są nie tylko przez wykwalifikowanych specjalistów, ale także przez „naukowców–wolontariuszy”, którzy tworzą obserwatoria obywatelskie. „Obserwatoria obywatelskie to inicjatywy społeczne, w ramach których członkowie społeczności gromadzą dane na temat lokalnego środowiska przy użyciu różnych aplikacji mobilnych i internetowych”, mówi Inian Moorthy, badacz w austriackim Międzynarodowym Instytucie Stosowanej Analizy Systemów (IIASA). „Zgromadzone przez naukowców–wolontariuszy dane nie tylko odgrywają kluczową rolę w monitorowaniu użytkowania gruntów i pokrycia terenu, ale także wspierają bezpośrednie procesy decyzyjne dotyczące środowiska”. IIASA jest głównym partnerem finansowanego przez UE projektu LANDSENSE (A Citizen Observatory and Innovation Marketplace for Land Use and Land Cover Monitoring). Celem projektu jest stworzenie dwóch niedrogich metod zbierania wysokiej jakości danych in situ i niezwykle precyzyjnego systemu monitorowania środowiska. „Łącząc obserwacje Ziemi z nauką obywatelską, LANDSENSE stanowi przełomowe rozwiązanie, które odmieni monitorowanie środowiska w Europie i na całym świecie”, dodaje Moorthy.
Monitorowanie kluczowych siedlisk ptaków
W ramach projektu zorganizowano demonstracje pilotażowe w Wiedniu, Tuluzie, Amsterdamie, a także w Serbii i Hiszpanii. Zespół LANDSENSE we współpracy z organizacją BirdLife International opracował na przykład aplikację Natura Alert informującą o zagrożeniach najważniejszych siedlisk ptaków. Naukowcy–wolontariusze mogą ją wykorzystywać do przesyłania raportów na temat stanu niektórych z najbardziej zagrożonych ostoi ptaków (IBA), obszarów różnorodności biologicznej (KBA) i terenów objętych siecią Natura 2000. Przy jej pomocy monitorowano niedawno kluczowe siedliska na indonezyjskiej wyspie Flores. Partner organizacji BirdLife wykorzystywał aplikację do robienia zdjęć oraz zbierania geolokalizowanych informacji na temat zmian w obrębie lasów. Zgromadzone dane posłużyły następnie do weryfikacji alertów pochodzących z analizy obrazów satelitarnych. „Informacje te stanowią niezwykle cenne źródło wiedzy, umożliwiające wykrywanie zagrożeń ekosystemów leśnych w zautomatyzowany sposób”, mówi Sofia Capellan z BirdLife International. Zespół BirdLife monitoruje obecnie 469 ostoi ptaków w Hiszpanii i pracuje nad dostosowaniem aplikacji do siedlisk w Grecji i Królestwie Niderlandów. Wszystkie zgromadzone dane zostaną wykorzystane do stworzenia regionalnych i globalnych raportów z monitorowania siedlisk, które zostaną następnie udostępnione naukowcom i specjalistom na całym świecie, a także instytucjom sektora prywatnego i innym zainteresowanym stronom chcącym wykorzystać wysokiej jakości dane do wspierania procesów decyzyjnych. „Łącząc obserwacje Ziemi z naszą siecią wolontariuszy, Natura Alert ma szansę zrewolucjonizować monitorowanie zagrożeń bioróżnorodności i zapobiec dalszemu zanikaniu siedlisk”, dodaje Capellan. „Dzięki projektowi LANDSENSE mogliśmy na własne oczy przekonać się, jak ogromny potencjał tkwi w naszym rozwiązaniu”.
Integracja informacji zebranych przez społeczność
We współpracy z francuskim Narodowym Instytutem Informacji Geograficznej i Leśnej (IGN) zespół LANDSENSE opracował rozwiązanie, które pozwala użytkownikom aktualizować bazę danych agencji dotyczącą użytkowania gruntów i pokrycia terenu – Paysages. Integruje ona informacje zebrane przez społeczność z danymi z obserwacji Ziemi. „Wcześniej obserwacja zmian na terenie kopalni czy budowy oraz obszarach rolnych odbywała się za pomocą specjalistycznych pomiarów, które są kosztowne i z tego powodu rzadko przeprowadzane”, mówi Ana-Maria Olteanu-Raimond z IGN. „Łącząc obserwacje Ziemi z danymi gromadzonymi przez społeczeństwo, Paysages pomaga nam zbierać przydatne informacje i aktualizować nasze oficjalne bazy danych, w efekcie ułatwiając nam pracę”. Olteanu-Raimond informuje, że IGN obecnie skupia się na udoskonalaniu aplikacji Paysages w oparciu o opinie zgromadzone podczas projektu pilotażowego LANDSENSE.
Słowa kluczowe
LANDSENSE, obserwacja Ziemi, monitorowanie środowiska, Copernicus, obserwatoria obywatelskie, użytkowanie gruntów, BirdLife International, ostoje ptaków, Natura 2000, bioróżnorodność
