Jak można lepiej przygotować się na pandemie takich chorób jak COVID-19?
Kraje zamknęły granice, by spowolnić rozprzestrzenianie się koronawirusa, więc wyjazd na wakacje wydaje się dziś mglistym wspomnieniem. Choć trudno przewidzieć, jak będzie wyglądało nasze życie po zakończeniu izolacji, można założyć, że w celu zapobiegania kolejnym epidemiom chorób zakaźnych ruch pasażerski zostanie objęty rygorystycznymi obostrzeniami i większym nadzorem. Węzły transportowe, takie jak lotniska i stacje kolejowe – najbardziej prawdopodobne miejsca sprzyjające szybkiej transmisji zakażeń – są głównym przedmiotem działań w ramach walki z COVID-19 i śledzenia innych niedawnych wybuchów epidemii, na przykład eboli i SARS. W odpowiedzi na potrzebę lepszego przygotowania miejskiego transportu zbiorowego i branży lotniczej w Europie na pandemie i inne incydenty związane z wystąpieniem niebezpiecznych patogenów w węzłach transportowych uczestnicy finansowanego przez UE projektu PANDHUB opracowali zestaw narzędzi do stosowania na każdym etapie zapewniania ochrony: od oceny zagrożenia, zapobiegania i przygotowania, przez reakcję i zwalczanie, po usuwanie skutków. Wyniki projektu mogą pomóc w utrzymaniu działania transportu publicznego w razie przyszłych pandemii lub nagłego wystąpienia czynników chorobotwórczych stanowiących poważne zagrożenie. Projekt PANDHUB wspierał przewoźników i stosownych interesariuszy w opracowaniu planów przygotowania i reakcji na pojawienie się patogenów. Stworzenie w ramach projektu systemu informatycznego do gromadzenia danych, narzędzia do oceny zagrożeń oraz podstawowych procedur umożliwiających identyfikację ognisk zakażeń umożliwiło głębsze zrozumienie mechanizmów przenoszenia chorób w środowisku transportowym. Opracowano także wytyczne dotyczące ochrony pasażerów i infrastruktury, a także procesu odkażania. Rozwiązania stworzone w toku projektu PANDHUB zostały wdrożone i są obecnie wykorzystywane między innymi przez władze w Finlandii.
Ważne wyniki
Jednym z rezultatów projektu PANDHUB, który okazał się szczególnie istotny w walce z COVID-19, było przygotowanie specjalnych wytycznych dla operatorów węzłów, zawierających wskazówki w zakresie zarządzania dotyczącymi zdrowia publicznego zdarzeniami związanymi z chorobami zakaźnymi. Udało się to dzięki zebraniu rzeczowych porad w zakresie zapobiegania zakażeniom i ich kontroli oraz opracowaniu standardów ułatwiających optymalne przygotowanie na wszelkie możliwe zdarzenia. Te specjalistyczne reguły zostały oparte na pięciu wspólnych filarach nadzoru: wentylacja, zamknięcie dostępu dla osób z objawami, oddzielenie podróżnych międzynarodowych od krajowych, dystansowanie społeczne i ograniczanie przenoszenia przez kontakt pośredni. Innym narzędziem, które może okazać się pomocne w starciu z COVID-19, jest podręcznik poświęcony dezynfekcji i dekontaminacji. Zawiera on przegląd różnych metod dezynfekcji i dekontaminacji odpowiednich w razie skażenia biologicznego lub pojawienia się czynnika chorobotwórczego stanowiącego poważne zagrożenie. W węzłach transportowych do przenoszenia zakażeń może dochodzić poprzez wdychanie zakażonych aerozoli, bezpośredni kontakt z substancją zawierającą drobnoustroje, taką jak krew, odchody, wymiociny lub wydzieliny dróg oddechowych, a także pośredni kontakt z materiałem zakażonym na różnych powierzchniach. Wspomniany podręcznik ułatwia wybór właściwej dla danego incydentu metody, uwzględniając przy tym rodzaj zagrażającego drobnoustroju, zasięg zanieczyszczenia i poziom ochrony osobistej. W celu wyjaśnienia sposobów przenoszenia się koronawirusa, takich jak transmisja drogą kropelkowo-powietrzną, do której może dojść, gdy zakażona osoba kaszle bądź kicha, partnerzy projektu umieścili niedawno na jego stronie dwie animacje. Pierwsza animacja pokazuje, jak daleko lecą kropelki śliny i śluzu podczas kichania. W drugim filmiku pokazano natomiast, jak bardzo zakrycie ust redukuje ich zasięg. Projekt PANDHUB (Prevention and Management of High Threat Pathogen Incidents in Transport Hubs) był realizowany w latach 2014–2017. Więcej informacji: strona projektu PANDHUB
Słowa kluczowe
PANDHUB, koronawirus, COVID-19, pandemia, czynniki chorobotwórcze stanowiące poważne zagrożenie
