Sprawność fizyczna przez całe życie
Coraz większa liczba Europejczyków żyje coraz dłużej. Wedle przewidywań do roku 2050 liczba obywateli UE powyżej 65 roku życia ma wzrosnąć o 70%, a liczba tych powyżej 80 lat o 170%. To stwarza poważne wyzwania XXI w. - zaspokojenie nasilającego się zapotrzebowania na opiekę zdrowotną oraz dostosowanie systemów opieki zdrowotnej do potrzeb starzejącej się populacji i zapewnienie zrównoważonej opieki społecznej przy zmniejszonej sile roboczej. Starsze osoby są bardziej zagrożone chorobami przewlekłymi i niepełnosprawnością. Pośród tych zagrożeń znajdują się cukrzyca, zapalenie stawów, zastoinowa niewydolność krążenia, choroba Parkinsona i choroba Alzheimera. Wiele osób wymaga hospitalizacji lub umieszczenia w domu opieki z powodu utraty zdolności do samodzielnego życia w domu. Choroby przewlekłe są główną przyczyną zgonów osób starszych. Z uwagi na odmienne wymagania osób starszych w zakresie opieki zdrowotnej, służba zdrowia musi przejść restrukturyzację, aby zapewniać odpowiednią opiekę i utrzymać równowagę finansową. Ustalono, że im dłużej osoba starsza pozostaje w domu, tym lepiej dla jej zdrowia. Ponadto im dłużej dana osoba zachowuje sprawność fizyczną, tym łatwiej jej jest uchronić się przed chorobami. Wielu seniorów zniechęcają pewne bariery w utrzymaniu sprawności fizycznej, takie jak przewlekłe kłopoty ze zdrowiem czy też obawy o urazy i upadki. W niektórych przypadkach, jeżeli ktoś nigdy się nie gimnastykował, może nie wiedzieć, jak się do tego zabrać. Istniejące problemy zdrowotne czy niepełnosprawność również mogą powstrzymywać przed ruchem. Niektóre schorzenia, jak choroba Parkinsona, ograniczają zdolność do wykonywania nawet tak prostych zadań jak chodzenie. Aby zaradzić tym problemom, naukowcy opracowali inteligentny fotel o nazwie GEWOS, który może motywować do dbania o zdrowie i utrzymywania sprawności fizycznej. Nad projektem GEWOS (akronim niemieckiej nazwy "Gesund wohnen mit Stil" oznaczającej Zdrowy Styl Życia), dofinansowanym przez niemieckie Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (BMBF), pracuje prócz IIS sześciu partnerów biznesowych i naukowych. Celem jest zbudowanie systemu wsparcia, który byłby łatwy w obsłudze i akceptowalny przez seniorów. Prócz fotela do ćwiczeń, GEWOS obejmuje również platformę internetową, która służy za centralny interfejs zarządzania informacjami. Platforma może być wykorzystywana do pozyskiwania istotnych danych na temat zdrowia oraz do angażowania lekarzy i ekspertów z dziedziny opieki zdrowotnej. Na zewnątrz GEWOS wygląda jak tradycyjny fotel. Nawet siadając w nim nie można zauważyć żadnej różnicy. Ale pierwsze wrażenie może mylić. Zerknięcie do środka fotela ujawnia czujniki, płytki drukowane i różne oprzewodowanie. Technologia mikrosystemowa wbudowana w siedzisko, oparcie i podłokietniki stale wykonuje pomiary stanu zdrowia osoby siedzącej. "GEWOS mierzy kluczowe funkcje organizmu i ustala prawidłową postawę siedzącą. Jeżeli uzyskane wartości odbiegają od specyfikacji, system wskazuje użytkownikowi, w jaki sposób może ćwiczyć, aby poprawić wytrzymałość lub przyjąć zdrowszą postawę w czasie siedzenia" - wyjaśnia Sven Feilner z Wydziału Przetwarzania Obrazów i Technologii Medycznej IIS. Tablet fotela przesyła dane do telewizora za pomocą łącza Bluetooth i WLAN. Feilner opisuje system: "Użytkownik ma łatwy dostęp do przeglądu trendów w częstości tętna, nasyceniu krwi tlenem, ciśnieniu krwi czy wadze w określonym przedziale czasu. Wirtualny asystent medyczny wykorzystuje zapisane dane do układania planów ćwiczeń dostosowanych do użytkownika i aktualizuje je o czynione postępy". Jeżeli dane nie mieszczą się w zalecanym zakresie, asystent medyczny może zalecić więcej ćwiczeń. Wówczas fotel zamienia się w ergometr, taki jak można zobaczyć w klubach fitness. Podłokietniki przekształcają się w wiosła, a spod siedziska wysuwa się podpórka pod stopy wioślarza. Indywidualne ćwiczenia można łatwo wyświetlić na telewizorze. "W tym przypadku czujniki także rejestrują wszystkie wartości, a asystent medyczny informuje użytkownika, które ćwiczenia nie zostały wykonane prawidłowo" - dodaje Feilner. Fotel przeszedł już pierwszy test z doskonałym wynikiem. W czasie ubiegłorocznej konferencji nt. nowoczesnych technologii w służbie osobom starszym 2012, stu seniorów przetestowało fotel GEWOS i przyznało mu pierwsze miejsce wśród 14 rożnych produktów wspomagających. Wybiegając w przyszłość, kolejny etap obejmuje wszechstronną ewaluację prac wykończeniowych. "Jesteśmy przekonani, że wraz z naszymi partnerami będziemy gotowi w przewidywalnej przyszłości do wprowadzenia fotelu na rynek" - mówi Feilner. Naukowcy z Erlangen zamierzają wykorzystać naturalne skłonności ludzi do zabawy, aby pomóc im dodawać gry poznawcze do systemu. Seniorzy nie powinni zmagać się li tylko z wyimaginowanymi konkurentami, a gry pamięciowe również powinny zachęcać ich do udziału. Na przykład poprzez zapamiętywanie poszczególnych części fotela, aby następnie naciskać je odpowiednią częścią ciała. Prawda jest taka, że osoba starsza potrzebuje ruchu, a gimnastyka ma kluczowe znaczenia dla zachowania żwawości i zdrowia. Czerpanie korzyści z gimnastyki niekoniecznie wymaga mozolnego treningu czy wycieczek na siłownię. Jak pokazują wyniki projektu, chodzi o zintensyfikowanie ruchu i aktywności, nawet w bardzo niewielkich dawkach. "Fotel do ćwiczeń zapewni seniorom prosty i motywujący sposób zachowania sprawności fizycznej" - podsumowuje Feilner.Więcej informacji: Instytut Układów Scalonych im. Fraunhofera (IIS) http://www.fraunhofer.de/en/press/research-news/2013/february/the-armchair-as-a-fitness-trainer.html
Kraje
Niemcy