Zdrowe ekosystemy podstawą czystości wód gruntowych
Wody gruntowe znajdują się pod naszymi stopami, pod powierzchnią Ziemi i choć niewidzialne dla nas są nam nieodzowne. Stanowią główne źródło wody pitnej w Europie i odgrywają istotną rolę w kilku ekosystemach wodnych i lądowych. W samych tylko Niemczech wody gruntowe odpowiadają za zapewnienie dwóch trzecich wody pitnej. Wody gruntowe nie są jednak pozbawione życia i zapewniają miejsce co najmniej 2.000 znanych gatunków i wielu mikroorganizmom, które pomagają w ich oczyszczaniu i podnoszeniu jakości wody pitnej. Mimo ich wagi, zarówno dla nas, jak i dla ekosystemu jako całości, nie przewidziano jeszcze ochrony prawnej wód gruntowych. W czasopiśmie Nature Scientific Reports przedstawiono badania na ten temat. Instytut Środowiska Uniwersytetu w Koblencji-Landau, który zaprezentował projekt klasyfikacji geograficznej fauny wód gruntowych, ma zmienić istniejącą sytuację. Projekt ma na celu ustalenie odpowiednich działań na rzecz zrównoważonej i ukierunkowanej ekologicznie gospodarki wodami gruntowymi, a także może potencjalnie zostać wykorzystany jako istotny krok w ewaluacji stanu środowiskowego tych wód. Wody gruntowe w Europie to tętniący życiem ekosystem, w którym występuje około 2.000 wysoce przystosowanych i w niektórych przypadkach niezwykle rzadkich gatunków, takich jak wirki, wrotki, wodopójki, słodkowodne obunogi czy odmieńce jaskiniowe. Uznaje się je powszechnie za jedno z największych, kontynentalnych i najstarszych siedlisk w Europie. Zamieszkujące je gatunki zapewniają nam usługi o fundamentalnym znaczeniu. Liczne gatunki bakterii i fauny oczyszczają wody w podglebiu poprzez rozkład materii organicznej, która opada z powierzchni na dno. Organizmy te mogą doskonale służyć za biowskaźniki, ponieważ ze względu na swoją specjalizację w siedlisku są szczególnie podatne na zmiany, takie jak infiltracja wody powierzchniowej, nawozy i zanieczyszczenia, w tym metale, a także na fluktuacje temperatury. W związku z tym mogą dostarczyć wczesnych wskazówek o zmianach w wodzie, pomagając w ten sposób zadbać o jakość wód gruntowych, a co za tym idzie - wody pitnej. Zespół badawczy, pracujący pod kierunkiem dr Hansa Jürgena Hahna z Instytutu Środowiska Uniwersytetu w Koblencji-Landau i dr Christiana Grieblera z Instytutu Ekologii Wód Gruntowych z Centrum im. Helmholtza w Monachium, opracował propozycję biogeograficznej klasyfikacji siedlisk wód gruntowych w Niemczech. To pierwsza taka propozycja zdefiniowania relacji ekologicznych w wodach gruntowych na rozległym obszarze. Może stworzyć podstawę do ustalenia, czy status środowiskowy wód gruntowych jest dobry. "Wiążące kryteria i limity ewaluacji oraz zrównoważonej ochrony ekosystemów wód gruntowych mogą być ustalone wyłącznie na takiej podstawie" - podkreśla dr Hahn. Taka klasyfikacja istnieje już dla wód powierzchniowych, jednak wyniki badań Uniwersytetu w Koblencji-Landau pokazują, że nie sprawdza się ona w zastosowaniu do wód gruntowych. Naukowcy proponują zatem, na przykładzie Niemiec, odrębną klasyfikację dla wód gruntowych z potencjalne czterema, tak zwanymi stygoregionami. "Zrównoważona gospodarka wodami gruntowymi jest możliwa jedynie przy całkowitym uwzględnieniu ekologii wód gruntowych" - wyjaśnia dr Hahn. "Na szczęście podmioty odpowiedzialne za gospodarkę wodną i zaopatrzenie w wodę są otwarte na to zagadnienie, gdyż wiedzą, że tylko zdrowe ekosystemy wód gruntowych zapewniają czyste wody gruntowe". Zdaniem dr Hahna fauna wód gruntowych i zbiorowiska mikrobiologiczne to skarb naukowy o nieocenionej wartości. Wiele z nich to "żyjące skamieliny", gdyż wywodzą się od gatunków lądowych, które wyginęły miliony lat temu.Więcej informacji: Instytut Środowiska Uniwersytetu w Koblencji-Landau http://www.uni-koblenz-landau.de/landau/fb7/environmental-sciences?set_language=en Groundwater quality and quantity in Europe http://www.eea.europa.eu/publications/groundwater07012000
Kraje
Niemcy