Nowe metody leczenia osteoporozy
Wyniki finansowanych ze środków UE badań nad mechanizmami odpowiadającymi za dobroczynne skutki ćwiczeń fizycznych dla kości mogą doprowadzić do powstania nowych metod leczenia osteoporozy. Badanie było prowadzone w ramach projektu ATPBone (Zwalczanie osteoporozy poprzez blokowanie nukleotydów: purynergiczne szlaki sygnałowe w formowaniu kości i homeostazie), który otrzymał prawie 3 mln euro dofinansowania w ramach tematu Zdrowie siódmego programu ramowego (7PR) Komisji Europejskiej. ATPBone, największy w historii europejski projekt badawczy z dziedziny biologii kości i osteoporozy, był prowadzony w latach 2008-2010 przez naukowców z Belgii, Danii, Holandii, Włoch i Zjednoczonego Królestwa. Naukowcy badali, jak utrzymywana jest tkanka kostna i jak określone biochemiczne cząsteczki sygnałowe regulują degradację kości oraz tworzenie się nowej tkanki kostnej. Od dawna wiadomo, że ćwiczenia fizyczne zapobiegają osteoporozie - dzięki projektowi ATPBone wiemy już, dlaczego tak jest - mówi prof. Peter Schwarz ze szpitala uniwersyteckiego Glostrup w Kopenhadze, będącego instytucją koordynującą. Osteoporoza objawia się u pacjentów nadmierną utratą masy kostnej i częstymi złamaniami kości. Naukowcy szacują, że w 2000 r. w Europie miało miejsce 3,8 mln złamań osteoporotycznych. Osteoporozę można także rozpoznać, mierząc zawartość minerałów w kościach za pomocą badania zwanego densytometrią kostną. Badanie to pozwala określić, czy pacjent cierpi na tę chorobę lub czy ma małą masę kostną i jest narażony na zachorowanie w przyszłości. Mimo że istnieją terapie pozwalające przywrócić część utraconej masy kostnej, osteoporoza jest w dużej mierze nieuleczalna i występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn. Jedna na pięć osób starszych, u której wystąpi złamanie biodra, umiera w ciągu roku od złamania. Uczestnicy projektu ATPBone mogli pokazać, że aktywność fizyczna i inne bodźcie działające na kości stymulują wydzielanie związku biochemicznego ATP. Reguluje on gospodarkę kostną, działając na tzw. receptory purynergiczne, których obecność w komórkach kości została potwierdzona. Oprócz tego naukowcy odkryli, że poddanie komórek kości działaniu parathormonu, który jest wytwarzany w ludzkim organizmie, a także stosowany w leczeniu ostrej osteoporozy, pobudza zwiększone wydzielanie ATP przy stymulacji mechanicznej oraz że ATP i parathormon wchodzą w interakcję na receptorach. Oznacza to, że lokalnie działający purynergiczny system sygnałowania może wchodzić w interakcję z układami hormonalnymi w organizmie. Niklas Rye Jørgensen, koordynator projektu ATPBone i pracownik naukowy szpitala Glostrup i Uniwersytetu w Kopenhadze, mówi: Dzięki projektowi ATPBone pokazaliśmy, że purynergiczny system sygnałowania ma duży wpływ na gospodarkę kostną i że ma duży potencjał, jeśli chodzi o zapobieganie osteoporozie, a nawet jej leczenie. Jørgensen wyjaśnia, że odkrycie przyniesie nie tylko nadzieję dla pacjentów, ale także ekonomiczne korzyści dla całego społeczeństwa. Bezpośrednie koszty leczenia złamań osteoporotycznych przez europejską służbę zdrowia wynoszą około 36 mld euro rocznie, a więc nowe metody leczenia powinny pomóc zmniejszyć obciążenia finansowe. Naukowcy mają także nadzieję, że ich odkrycia pomogą spełnić europejskie wymogi w zakresie tworzenia nowych leków przeciwko osteoporozie: przy spodziewanej rosnącej zachorowalności na tę chorobę w starzejącym się europejskim społeczeństwie zapotrzebowanie to jest większe niż kiedykolwiek.Więcej informacji: ATPBONE: http://www.atpbone.org/ Szpital uniwersytecki Glostrup w Kopenhadze: http://www.glostruphospital.dk/menu/
Kraje
Belgia, Dania, Włochy, Niderlandy, Zjednoczone Królestwo