Zdaniem ekspertów 7PR wnosi "znaczący wkład" do europejskiej nauki
"7PR jest w prawidłowo realizowany i niewątpliwie wnosi znaczący wkład do europejskiej nauki i rozwoju Europejskiej Przestrzeni Badawczej." To jeden z kluczowych wniosków, jakie wynikają z opublikowanego niedawno raportu z oceny śródokresowej Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE. Raport sporządzony przez panel 10 niezależnych ekspertów, którzy poświęcili 6 miesięcy na analizę 7PR, podkreśla liczne sukcesy programu. Eksperci chwalą między innymi szeroki zakres i zasięg 7PR, powołując się w szczególności na imponującą liczbę uczestniczących naukowców, rozpiętość geograficzną zespołów i gamę obejmowanych tematów. Grupa przyjmuje również z zadowoleniem fakt, że "zasada doskonałości w wyborze projektów jest w dużej mierze realizowana". W ramach programu "Współpraca" jakość wniosków jest na ogół wysoka, a dofinansowanie otrzymują najlepsi naukowcy. Europejskiej Radzie ds. Badań Naukowych (ERBN) również udało się przyciągnąć talenty naukowe do Europy. Programy Marie Curie także są chwalone za ich wkład w mobilność i szkolenie naukowców. Wreszcie istnieją dowody na to, że programy badawcze UE, a 7PR w szczególności, wywierają pozytywny efekt "skali" w zakresie promowania prac badawczych na szczeblu krajowym oraz w przedsiębiorstwach. Mimo tych sukcesów eksperci wskazali też duże pole do poprawy i sformułowali 10 zaleceń, które mają pokierować Komisją Europejską przy realizacji drugiej połowy 7PR i kładzeniu podwalin pod Ósmy Program Ramowy (FP8), który ma się rozpocząć w 2014 r. Jedno z zaleceń, co nie jest być może zaskoczeniem, dotyczy uproszczenia. Eksperci przyznają, że w ramach 7PR nastąpiła pewna poprawa. Niemniej wiele procedur nadal jest "niesprawnych lub nieproporcjonalnych w stosunku do marginalnych korzyści, jakie zapewniają pod względem kontroli wydatkowania środków publicznych" - napisali eksperci. Małe przedsiębiorstwa są w szczególności zniechęcane do udziału w 7PR z powodu złożoności procedur i opóźnień w kontraktach. Eksperci wzywają do "olbrzymiego skoku" ku uproszczeniu i zalecają Komisji Europejskiej wdrożenie działań upraszczających wskazanych w niedawnym komunikacie poświęconym temu tematowi. Grupa zwraca się również do Komisji Europejskiej o przyjęcie w stosunku do tego zagadnienia podejścia opartego na większym zaufaniu i tolerancji ryzyka. Jeśli chodzi o stronę finansową, eksperci stwierdzają, że poziom dofinansowania powinien zostać co najmniej utrzymany. Wskazują, że inwestowanie w badania naukowe jest nieodzowne, jeżeli UE ma osiągnąć cele strategii Europa 2020, przekształcając kontynent w inteligentną, zrównoważoną i globalną gospodarkę. Dalsze kroki są również potrzebne do przezwyciężenia fragmentaryzacji badań naukowych, w szczególności w obszarach, w których współpraca transgraniczna jest niezbędna dla zapewnienia powodzenia. Ponadto eksperci zalecają, aby w centrum strategii badawczej UE, poczynając od drugiej połowy 7PR i kontynuując w 8PR, coraz wyraźniej stawiać "Wielkie Wyzwania". Eksperci zachęcają również do bardziej otwartych zaproszeń w programie "Współpraca" w pozostałej części 7PR. Jednakże, aby uniknąć zamieszania, sugerują również moratorium na wprowadzenie nowych instrumentów do czasu odpowiedniej oceny istniejących. Niektóre zalecenia dotyczą grup, które są obecnie niedostatecznie reprezentowane w 7PR. Kobiety pozostają mniejszością w społeczności naukowej, a zdaniem ekspertów Komisja Europejska powinna "umocnić swoje podejście do promowania kobiet-naukowców" i "pobudzać państwa członkowskie do redukowania różnic między kobietami a mężczyznami". Naukowcy z krajów, które przystąpiły do UE w roku 2004 i 2007, jak również z niektórych innych państw członkowskich gorzej sobie radzą z pozyskiwaniem dofinansowania z 7PR w porównaniu do swoich kolegów z pozostałych części Europy. Zacieśnianie powiązań między programami ramowymi na rzecz badań naukowych a funduszami strukturalnymi UE powinno przyjść tutaj z pomocą, podobnie jak budżet na infrastruktury badawcze oraz program "Ludzie", których celem jest rozwijanie potencjału badawczego. Zdaniem ekspertów "dobrze sformułowana strategia innowacji" powinna zwiększyć udział szerokiego spektrum małych i dużych przedsiębiorstw, uczelni wyższych oraz organizacji badawczych i technologicznych. W innym miejscu eksperci podkreślają potrzebę rozwijania i budowania wysokiej jakości infrastruktur badawczych w Europie, jak również wagę badania nowych sposobów otwierania 7PR na współpracę międzynarodową. Wybiegając w przyszłość eksperci wskazują na zagadnienia, które należałoby ująć w 8PR, takie jak współpraca międzynarodowa, koordynacja strategii UE i państw członkowskich, doskonałość, konkurencyjność i oczywiście uproszczenie. "[8PR] ma potencjał na to, aby stać się silnym katalizatorem zmiany społecznej i odnowy gospodarczej w Europie, a jeżeli zostanie właściwie ustrukturyzowany i dofinansowany, to zyska taktyczne znaczenie dla realizacji celów strategii Europa 2020" - podsumowują eksperci. Komisja Europejska analizuje obecnie raport i ma udzielić nań odpowiedzi w nadchodzących tygodniach. Wyniki raportu posłużą również jako dane do dyskusji nad kształtem 8PR. "Z zadowoleniem przyjmujemy raport grupy eksperckiej, który wskazuje, że program ramowy wspiera doskonałe projekty oraz ma rozległy i imponujący zasięg" - mówi Europejska Komisarz ds. Badań Naukowych, Innowacji i Nauki, Máire Geoghegan-Quinn. "W pełni uwzględnimy zalecenia grupy eksperckiej przy prezentacji na początku przyszłego roku naszych propozycji w zakresie realizacji pozostałej części bieżącego Siódmego Programu Ramowego na rzecz Badań Naukowych, a później jego następcy Ósmego Programu Ramowego. Jestem zdeterminowana, aby stale doskonalić nasze wsparcie badań naukowych i innowacji."