Energia Flower decyduje o wygranej lub przegranej
Wyniki nowych badań pokazały, że białko zwane Flower (Fwe) może naznaczać słabe komórki jako nadające się do usunięcia, umożliwiając komórkom w lepszej formie pozostanie i rozwój. Białko błony komórkowej Fwe, które występuje u zwierząt wielokomórkowych, decyduje, które z konkurujących komórek uznane są za "zwycięzców", a które za "pokonanych". Wyniki badań, częściowo dofinansowane przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych (ERBN), zostały opublikowane w czasopiśmie Developmental Cell. Badania przeprowadzone przez zespół siedmiu naukowców z hiszpańskiego Państwowego Instytutu Badań nad Rakiem (CNIO) w Madrycie pogłębiają wiedzę na temat procesu konkurencji komórek. Mogą nawet wpłynąć na sposób, w jaki leczymy choroby związane z zaburzeniami równowagi wydolności komórek takie jak nowotwory. "Nasze zainteresowania skupiliśmy na badaniu tego, jak komórki imaginalnych dysków skrzydła muchy rozróżniają między zwycięzcami a przegranymi w czasie konkurencji komórek" - wyjaśnia dr Eduardo Moreno z CNIO, który otrzymał grant ERBN dla początkujących naukowców w 2007 r. na kwotę niemal 1 mln EUR w ramach projektu SUPERCOMPETITORS (Badania genetyczne i genomiczne konkurencji komórek drozofili). Granty umożliwią początkującym naukowcom, posiadającym już pewien dorobek, zbudowanie własnego zespołu badawczego i prowadzenie niezależnych badań naukowych w Europie. W czasie rozwoju komórka porównuje swoje tempo metabolizmu z otaczającymi komórkami. W konsekwencji te komórki, które mają większe zdolności przystosowania się, rozwijają się kosztem tych mniej sprawnych. Ten proces współzawodnictwa komórek został po raz pierwszy opisany w 1975 r. w strukturach larwalnych (zwanych imaginalnymi dyskami, które pomagają w wykształceniu skrzydeł i innych części ciała) muszek owocówek. Od momentu odkrycia konkurencji komórek inne geny zostały z nią powiązane (a jednym z najlepiej zbadanych jest dmyc, homolog protoonkogenu c-Myc drozofili). W toku prac dr Moreno wraz z zespołem z CNIO przyjął podejście genomiczne i połączył je z testami funkcjonalnymi, aby podjąć próbę identyfikacji genów, których ekspresja pojawia się na wczesnych etapach konkurencji komórek. Dzięki temu naukowcom udało się odkryć, że trzy różne formy białka Fwe działają jak "znaczniki" komórkowe biorące udział w procesie podejmowania decyzji, która komórka wygrywa, a która przegrywa. Dany znacznik Fwe nie tylko oznacza komórki jako przegrane, ale jest również odpowiedzialny za aktywowanie ich eliminacji w drodze apoptozy (śmierci komórkowej). Naukowcy odkryli również, że białko Fwe jest niezbędne w konkurencji komórek, ale nie odgrywa roli w ich ogólnym rozwoju i przetrwaniu. "Reasumując nasze wyniki sugerują, że izoformy Fwe [różne formy tego samego białka] wytwarzają rusztowanie, które jest potrzebne i wystarczające do oznakowania komórek jako zwycięzców lub przegranych w czasie interakcji konkurencyjnych między komórkami" - podsumowuje dr Moreno. W swoim artykule autorzy zauważają, że pozakomórkowy "kod" izoformów Fwe "może mieć biomedyczne znaczenie wykraczające poza konkurencję komórek, ponieważ zaburzenia równowagi w wydolności komórek pojawiają się w toku starzenia się, powstawania nowotworów i przerzutów". Konkurencja komórek może być sposobem na zagwarantowanie, że pozostaną wyłącznie najlepsze, aby przyczynić się do rozwoju i dobrobytu organizmu. Rola, jaką pełni białko Fwe w tym procesie sprawia, że jest ono atrakcyjnym przedmiotem przyszłych badań. Jedną z możliwych ścieżek nowych badań naukowych byłoby sprawdzenie funkcji konkurencji komórek w izolacji od innych sygnałów kontrolujących rozwój tkanki. W skład zespołu dr Moreno, który pracował nad tymi badania weszli Christa Rhiner, Jesus M. Lopez-Gay, Davide Soldini, Sergio Casas-Tinto, Francisco A. Martin i Luis Lombardia.
Kraje
Węgry, Włochy