Prestiżowy grant unijny przeznaczony na nanotechnologię
Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERBN) przyznała prestiżowy grant dla doświadczonych naukowców w wysokości 2,5 mln EUR Instytutowi Nanonauk Politechniki w Delft (TU Delft), Holandia, za prace naukowe w dziedzinie bio-nanotechnologii. ERBN, finansowana z tematu "Pomysły" Siódmego Programu Ramowego (7PR), jest pierwszym unijnym organem finansującym, powołanym w celu wspierania ambitnych, nowych badań i rozwijania doskonałości w kreatywnym myśleniu naukowym. Zachęca również naukowców do tego, by raczej samodzielnie identyfikowali nowe możliwości i problemy, a nie tylko prowadzili badania z polecenia instytucji rządowych czy ustawodawców. Nanotechnologia jest jednym z takich pionierskich obszarów, a jak mówi profesor Cees Dekker z Instytutu Nanonauk TU Delft, któremu przyznano grant ERBN: "Chcemy wykorzystać potęgę nanowytwarzania [...] by dowiedzieć się więcej o tak ważnych problemach biologicznych, jak szczegóły mechanizmów zachodzących w komórkach". W pierwszej części swojego projektu badawczego profesor Dekker i jego zespół będą badać ewolucję i adaptację bakterii. "Techniki nanowytwarzania pozwolą nam zbudować precyzyjnie określone architektury na układzie scalonym w celu zbadania adaptacji i ewolucji bakterii" - wyjaśnia. "Można powiedzieć, że tworzymy takie miniaturowe Wyspy Galapagos dla bakterii. Niektóre przedostaną się na inną wyspę, a inne nie. Różnicując czynniki środowiskowe i właściwości bakterii możemy dowiedzieć się więcej o ich sposobach adaptacji. Możemy bezpośrednio obserwować ich ewolucję w przestrzeni i czasie." Bakterie wykorzystane w badaniach przechodzą przez wąskie kanały, w których są całkowicie spłaszczane, zanim przyjmą inny kształt. Badania prowadzone przez profesora Dekkera i jego zespół sugerują, że w wąskich przestrzeniach może znajdować się znacznie więcej bakterii niż dotychczas przypuszczano. Może to mieć duże znaczenie w przypadku takich produktów, jak sprzęt medyczny. W drugiej części projektu zespół wykona nanometrowe otwory za pomocą wiązek elektronów. Przez otwory będą w stanie przedostawać się molekuły DNA, które poddane zostaną wówczas obserwacji i przesiewaniu. Celem tego procesu jest odczytanie ich kodów genetycznych i sprawdzenie, które geny są "włączone" a które "wyłączone". Ostatni etap badań polegać będzie na "imitowaniu" struktury biologicznych porów, a konkretnie mikroskopowych otworów w błonie jądra komórki. "W otworach tych znajdują się pewne białka pełniące funkcję portiera przy wejściu do jądra komórki" - mówi prof. Dekker. "Decydują one o tym, które molekuły są wpuszczane a które wypuszczane. Dokładnie jak to się dzieje pozostaje jednak nadal tajemnicą. Imitując te otwory dzięki technikom nanowytwarzania i pokrywając je owymi białkami pełniącymi funkcję portiera, mamy nadzieję dowiedzieć się więcej o tym ważnym mechanizmie." Dla profesora Dekkera szczególnie interesującym aspektem badań jest element przypadkowości. "Niektóre bakterie chcą współpracować, podczas gdy inne to takie oszustki, które korzystają sobie z pracy koleżanek" - wyjaśnia. "Jesteśmy w stanie zapanować również i nad tymi właściwościami i przebadać je w kontrolowanych warunkach."
Kraje
Niderlandy