Zmiany administracyjne i organizacyjne, aby zapewnić zrównoważony rozwój ERBN
Komisja Europejska zaprezentowała strategię na rzecz zapewnienia długofalowego sukcesu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN). W swoim komunikacie do Rady Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego pt. "Europejska Rada ds. Badań Naukowych - sprostać wyzwaniu doskonałości światowej klasy", Komisja prezentuje dwojakie podejście skoncentrowane na usprawnieniu struktury organizacyjnej ERBN i zwiększeniu jej efektywności. ERBN działa od dwóch i pół roku. "ERBN oferuje nowy model wdrażania polityki badań wspólnotowych i rozwoju technologicznego" - czytamy w komunikacie. "Pierwsze doświadczenia wskazują na pewne przeszkody [...] co przy tworzeniu nowych struktur jest rzeczą zupełnie naturalną. Niektóre z pojawiających się problemów zostały rozwiązane - lub są rozwiązywane - pragmatycznie w istniejących ramach prawnych, niemniej inne mogą wymagać głębszych zmian." Dokładniej, w ramach wstępnych i krótkoterminowych kroków, Komisja powoła na stanowisko dyrektora Agencji Wykonawczej ERBN (AW ERBN) osobę, która jest zarówno wybitnym naukowcem, jak i doświadczonym menedżerem i administratorem. Po utworzeniu tego nowego stanowiska, Komisja przewiduje dalsze zmiany w zarządzaniu ERBN, takie jak dostosowanie składu komitetu sterującego AW ERBN. W perspektywie średnioterminowej, Komisja zamierza poddać pod dyskusję zasady i regulacje dotyczące instrumentów finansowania badań i innowacji takich jak ERBN w Parlamencie Europejskim i Radzie Unii Europejskiej. Komisja dodaje, że zbliżający się trzyletni przegląd Rozporządzenia Finansowego stworzy idealną okazję do rozważenia kwestii związanych z operacjami finansowymi. "Jeżeli chodzi o strategie badań naukowych, najważniejszym elementem będzie precyzyjne określenie rodzaju i zakresu poszczególnych modyfikacji, które należy wprowadzić, aby lepiej wspomagać badania naukowe, rozwój technologiczny i innowacje, zwłaszcza badania pionierskie, aby istniała możliwość wspierania wysokiego poziomu kreatywności bez stwarzania nadmiernego ryzyka finansowego" - czytamy w komunikacie. "W ramach Rozporządzenia Finansowego należy rzeczywiście znaleźć odpowiednią równowagę między ryzykiem, którego nie można uniknąć w przypadku prowadzenia nowatorskich badań naukowych, a ochroną interesów finansowych Wspólnoty." Janez Potocnik, Komisarz ds. Nauki i Badań, powiedział: "Po upływie dwóch i pół roku od rozpoczęcia działalności, ERBN jest powszechnie postrzegana jako udany i wpływowy komponent Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Obecnie podejmujemy kroki, aby wspomóc przejście ERBN z etapu pionierskiego na etap dojrzałości. Nasze działania oraz te podejmowane pod egidą Rady Naukowej przyczynią się do dalszej poprawy wyników ERBN i zagwarantują jej długoterminową stabilność." "Niemniej nasze ambicje sięgają dalej" - dodaje Komisarz Potocnik. "Budowanie ERBN było pouczającym doświadczeniem. Będzie ono pomocne w debacie nad zasadami Wspólnoty w zakresie wspierania badań naukowych i innowacji, aby Europa mogła jak najlepiej wykorzystać te nowe źródła wzrostu. ERBN jest zaledwie jednym przejawem ambicji UE stworzenia Europy wiedzy i doskonałości." Nowa strategia została opracowana w odpowiedzi na niezależny przegląd działalności ERBN opublikowany w lipcu 2009 r. W przeglądzie znalazła się pochwała sukcesu, jaki rada odniosła w czasie dwóch pierwszych lat działalności. Jednocześnie panel ekspertów wskazał na obawy dotyczące zrównoważenia instytucji w perspektywie długoterminowej, o ile struktura i zasady działania nie ulegną zmianie. ERBN rozpoczęła działalność w lutym 2007 r. w ramach tematu "Pomysły" Siódmego Programu Ramowego (7PR), jako pierwszy, wspólnotowy program finansowania badań naukowych, który opiera się na zasadzie otwartej konkurencji zespołów badawczych. Od początku główny nacisk położono na propagowanie doskonałości naukowej, udzielając wsparcia wyłącznie najlepszym naukowcom w prowadzeniu pionierskich badań naukowych wysokiego ryzyka i wysokiego zysku. Obecny budżet ERBN (2007-2013) wynosi 7,5 mld EUR.