Unijni ministrowie przyjmują ramy prawne dla europejskich infrastruktur badawczych
Europejscy ministrowie ds. badań naukowych uzgodnili ramy prawne dla stworzenia europejskich infrastruktur badawczych. Decyzja ta otwiera drogę do zbudowania światowej klasy infrastruktur, które powinny pomóc Europie zająć miejsce lidera w wielu dziedzinach badań naukowych. Umowa była jedną z kilku wypracowanych na ostatnim spotkaniu Rady ds. Konkurencyjności, które odbyło się w Brukseli, Belgia, w dniach 28-29 maja. Obecne krajowe i unijne przepisy nie spełniają wymagań stawianych przez złożone infrastruktury badawcze, posiadające partnerów w wielu krajach. Aby zaradzić tej sytuacji, w lipcu 2008 r. Komisja Europejska zaproponowała nowe ramy prawne dla europejskich infrastruktur badawczych. W grudniu rozmowy prowadzone pomiędzy państwami członkowskimi znalazły się w impasie z powodu drażliwego problemu, jak zwolnić infrastruktury badawcze z podatku VAT (od towarów i usług) oraz akcyzy. Prezydencja czeska zaproponowała, aby dla celów podatkowych infrastruktury badawcze traktować jako organizacje międzynarodowe. Propozycję przyjęto większością kwalifikowaną. W kontekście nowych ram prawnych państwa członkowskie, które chcą przyjąć u siebie europejskie infrastruktury badawcze, będą musiały oświadczyć w swoim wniosku przekazywanym Komisji, że uznają nowe infrastruktury za organizację międzynarodową. "Takie ramy prawne pozwolą znacznie obciąć koszty finansowe i administracyjne oraz jasno ustalić prawny kontekst funkcjonowania europejskich struktur badawczych przy jednoczesnym zacieśnieniu współpracy naukowej" - oświadczyła czeska Minister Edukacji, Młodzieży i Sportu, Miroslava Kopicová. "W ten sposób pozwolą pokonać bariery piętrzące się przed inwestycjami w naukę i badania naukowe. Osiągnięcie to uznawane jest za wartościowy sukces nie tylko przeze mnie, ale także przez moich europejskich odpowiedników." Europejski Komisarz ds. Nauki i Badań, Janez Potocnik z zadowoleniem przyjął decyzję, mówiąc: "Porozumienie Rady to wspaniałe wieści dla unijnych badań naukowych i unijnej gospodarki. Dzisiejsze inwestycje w budowę infrastruktur badawczych na wielką skalę z pewnością mogą się przyczynić do przywrócenia zdrowia gospodarce unijnej i bez wątpienia wzmocnią naszą konkurencyjność, kiedy wyjdziemy z recesji. Pomogą tworzyć miejsca pracy, rozwijać działalność gospodarczą oraz budować postępową wiedzę naukową, która będzie nowym motorem rozwoju i konkurencyjności UE." Ministrowie podkreślili także ważną rolę, jaką infrastruktury badawcze mogą odegrać we wspieraniu rozwoju regionalnego. W swoim oświadczeniu zachęcają państwa członkowskie oraz Komisję do "wspierania rozwoju infrastruktur badawczych, w tym dystrybucji, w sposób umożliwiający zrównoważone realizowanie idei ERA [Europejska Przestrzeń Badawcza], dbając stale o przestrzeganie zasady doskonałości naukowej oraz zapewnienie skutecznego dostępu". Podkreślają także wagę analizy społeczno-gospodarczych zysków oraz opłacalności dla regionu, w którym znajdą się infrastruktury, ale także Europy jako całości. Wśród innych punktów programu znalazła się ewaluacja oraz ocena wpływu europejskich programów ramowych na rzecz badań naukowych (PR) oraz budowania przestrzeni ERA. W pierwszej kwestii ministrowie poprosili Komisję aby "jasno i wyraźnie przyznała, planując nowe PR, na ile ta praca opiera się na wynikach ewaluacji, prognozach i ocenach skuteczności". W końcu, jeśli chodzi o rozwój przestrzeni ERA, ministrowie zachęcają państwa członkowskie oraz Komisję do "dalszej pracy na rzecz zapewnienia większej komplementarności i synergii pomiędzy polityką wspólnotową a instrumentami, jak również pomiędzy inicjatywami regionalnymi, krajowymi i międzyrządowymi". "Dziś czeska prezydencja zdołała osiągnąć kilka ważnych priorytetów zgodnych z mottem 'Europejska Przestrzeń Badawcza bez barier'" - podsumowuje minister Kopicová.
Kraje
Czechy