Dieta w ciąży zwiększa ryzyko otyłości u dziecka
Naukowcy z Uniwersytetu w Nottingham w Wielkiej Brytanii odkryli, że dzieciom, których matki stosowały zbyt intensywną dietę w czasie ciąży, mogą zagrażać problemy zdrowotne w późniejszym okresie życia. Wyniki są efektem projektu EARNEST (Programowanie żywienia we wczesnym wieku), finansowanego na kwotę 13,4 mln EUR w ramach priorytetu "Jakość i bezpieczeństwo żywności" Szóstego Programu Ramowego (6PR). Zostały opublikowane w czasopiśmie Journal of the Federation of American Societies of Experimental Biology. Naukowcy odkryli, że takie dzieci stoją w obliczu podwyższonego ryzyka otyłości, której negatywnych skutków doświadczają raczej wcześniej niż później. Ich odkrycia opierają się na badaniu jagniąt, których matki były na restrykcyjnej diecie w czasie ciąży, a którym później pozwolono przybrać na wadze. Jagnięta miały obniżoną zdolność magazynowania tłuszczu w porównaniu do otyłych jagniąt, których matki nie były na restrykcyjnej diecie. Zdaniem naukowców jagnięta z obniżoną zdolnością magazynowania tłuszczu będą odkładać go w innych organach, w tym w sercu. "Owce doskonale nadają się do badania tego typu skutków, ponieważ mają podobną do ludzi długość ciąży oraz znajdują się na podobnym etapie rozwoju w momencie przyjścia na świat" - wyjaśnił profesor Mike Symonds z Uniwersytetu w Nottingham. Metoda stosowana do podniesienia wagi jagniąt była porównywalna do sposobu, w jaki dzieci zwykle osiągają nadmierną wagę: "dużo jeść i znacznie mniej ćwiczyć". Pierwszym negatywnym objawem otyłości u jagniąt była zwiększona insulinooporność, czyli stan, w którym normalne ilości insuliny nie wystarczają, aby wywołać normalną reakcję komórek tłuszczowych, mięśniowych i wątrobowych. Insulina jest hormonem, który reguluje magazynowanie glikogenu (przetworzonego cukru) w wątrobie i przyspiesza utlenianie cukru w komórkach. Skuteczność tej regulacji jest obniżona u osobników z insulinoopornością. Wyniki pokazały, że insulinooporność, jeden z objawów syndromu metabolicznego, może prowadzić do pogorszenia się zdrowia jagniąt, których matki były na diecie ubogiej w składniki odżywcze, w porównaniu do jagniąt innych matek. Wyniki badań dają nam wyobrażenie, co może się stać w przypadku człowieka. Zdaniem naukowców nastolatki z nadwagą narażone są na wyższe ryzyko pojawienia się u nich syndromu metabolicznego niż ich rówieśnicy z normalną wagą. Młodzi ludzie cierpiący na otyłość z powodu decyzji matki o przestrzeganiu diety w czasie ciąży mogą borykać się z większymi problemami niż ich rówieśnicy, którzy mają nadwagę z innych powodów. "Odkrycia kładą nacisk na potrzebę utrzymania optymalnego spożywania pokarmów w czasie ciąży oraz wskazują na potencjalne zagrożenia związane ze zbyt restrykcyjną dietą w tym okresie" - podkreśla profesor Symonds. Ze swej strony profesor Lucilla Poston z King's College London (partner projektu EARNEST) powiedziała: "Te interesujące badania podkreślają, jak ważna jest świadomość przyszłych matek, by przestrzegać rozsądnej diety w czasie ciąży." Plany utraty na wadze poprzez radykalne ograniczenie ilości pokarmu spożywanego w czasie ciąży mogą przynieść złe skutki. "Znacznie lepiej jest pomyśleć o utracie wagi na jakiś czas przed zaplanowaniem ciąży, a następnie dołożyć wszelkich starań, aby nie przybrać zbyt dużo w jej trakcie" - dodaje. Konsorcjum EARNEST, koordynowane przez Uniwersytet Monachijski w Niemczech, reprezentowane jest przez multidyscyplinarny zespół naukowców z 38 instytucji z 16 krajów europejskich, w tym z Instytutu Fizjologii w Czechach, Uniwersytetu w Peczu na Węgrzech, Instytutu Zdrowia Publicznego w Norwegii, Narodowego Centrum Badań Naukowych (CNRS) we Francji, NUMICO w Niemczech, Biovitrum w Szwecji oraz Ashwell Associates w Wielkiej Brytanii.
Kraje
Niemcy, Zjednoczone Królestwo