Naukowcy wskazują gen supresji guzów
Zespół naukowców, których badania są finansowane ze środków unijnych, odkrył gen odgrywający ważną rolę w blokowaniu tworzenia się guzów nowotworowych. Odkrycia mogą doprowadzić do wypracowania nowych metod leczenia raka oraz narzędzi diagnostycznych do określania najskuteczniejszych form terapii. Źródłem unijnego wsparcia był projekt CANCERDIP (Wykorzystanie immunoprecypitacji metylowanego DNA (MeDIP) w doskonaleniu terapii onkologicznej), finansowany z tematu "Zdrowie" Siódmego Programu Ramowego (7PR). Gen, o którym mowa, bierze udział w wytwarzaniu mikroRNA, krótkich nici kwasu rybonukleinowego (RNA) regulujących poziom aktywności innych genów poprzez ich włączanie i wyłączanie, co do których stwierdzono już wcześniej, że mogą być zaangażowane w supresję guzów. W ramach wcześniejszych badań odkryto nieprawidłowe poziomy mikroRNA w kilku różnych typach guzów nowotworowych. W ostatnim projekcie, którego wyniki zostały opublikowane w Nature Genetics, naukowcy z Finlandii, Portugalii, Hiszpanii, Japonii i USA przeprowadzili badania przesiewowe linii komórek nowotworu jelita grubego, macicy i żołądka pod kątem mutacji genów odpowiedzialnych za wytwarzanie kilku białek zaangażowanych w produkcję mikroRNA. Przeprowadzone analizy wykazały, że dwie próbki miały mutację w genie TARBP2. Gen TARBP2 produkuje białko odgrywające zasadniczą rolę w wytwarzaniu mikroRNA. Co więcej, te same próbki miały wyjątkowo niski poziom mikroRNA. Jednak po wprowadzeniu zdrowej wersji TARBP2 do komórki, poziom mikroRNA został przywrócony do normalnego, co wskazuje na to, że białko wytwarzane przez gen TARBP2 jest niezbędne do wytwarzania mikroRNA. Dodatkowe eksperymenty wykazały, że gen TARBP2 uległ mutacji w jednej czwartej z 282 poddanych analizie próbek guzów pobranych od ludzi. "Po raz pierwszy zidentyfikowane zmiany w genie zaangażowanym w wytwarzanie mikroRNA uznano za istotny element w większej liczbie guzów występujących u człowieka" - zauważył dr Manuel Esteller z hiszpańskiego Państwowego Instytutu Badań nad Rakiem (CNIO). "Komórki z takimi mutacjami wykazują odchyloną od normy ekspresję wielu innych genów, ponieważ TARBP2 działa jak policja drogowa, regulując aktywność wielu genów." Co ważne, mikroRNA wytwarzane przez TARBP2 zostało wcześniej zidentyfikowane jako posiadające potencjalne zdolności blokowania guzów. Kiedy naukowcy analizowali poziomy aktywności kilku genów sprzyjających nowotworom (onkogenów), odkryli, że są one wyższe w komórkach ze zmutowanym TARBP2. Jednakże po dodaniu zdrowej wersji genu TARBP2 do komórki, aktywność nowotworowa (oraz poziomy mikroRNA) wróciła do normalnego poziomu. To sugeruje, że mikroRNA wytwarzane przez gen TARBP2 odgrywa ważną rolę w regulowaniu aktywności tych onkogenów. "Dzięki tym pracom byliśmy w stanie znaleźć błąd w wytwarzaniu tych molekuł [mikroRNA], niemniej po zastąpieniu zmutowanego genu komórki ponownie były w stanie wytwarzać normalne poziomy miRNA, aby regulować ekspresję kilku genów, w tym sporej liczby onkogenów, które w normalnych warunkach nie powinny być aktywne" - powiedziała Sonia Melo z CNIO. "Ponieważ przywrócenie sprawnego wytwarzania miRNA może zablokować rozwój komórek nowotworowych, odkrycia mogą mieć znaczenie dla wypracowania nowych strategii terapeutycznych w leczeniu raka" - napisali naukowcy. Dr Esteller ma nadzieję, że uzyskane wyniki będą mogły pomóc w opracowaniu nowych narzędzi do przewidywania wrażliwości guzów na niektóre leki. "Obecność mutacji w genie TARBP2 może pozwolić na rozróżnienie między komórkami podatnymi i odpornymi na leczenie" - zauważył. "Ponadto otwierają przed naukowcami zajmującymi się biomedycyną nową drogę do odkrycia nowych onkogenów i genów hamujących rozwój guzów, które oddziałują na mikroRNA, jak również mogą stymulować nowe badania nad nowatorskimi lekami oddziałującymi na te geny." Wreszcie, dr Esteller przewiduje, że w przyszłości w komórkach nowotworowych zostanie zidentyfikowanych znacznie więcej mutacji w genach zaangażowanych w wytwarzanie mikroRNA. "Możliwe, że zidentyfikowane przez nas ostatnio mutacje genu TARBP2 stanowią zaledwie wierzchołek góry lodowej, który wystaje nad powierzchnię oceanu, a tymczasem poniżej znajduje się więcej mutacji w genach mechanizmu mikroRNA, które przyczyniają się do rozwoju nowotworu."