Przygotowanie do stworzenia obserwatorium rynku usług klimatycznych
Społeczeństwo ma dostęp do licznych danych, narzędzi, produktów i usług związanych z klimatem. Nie jest jednak jasne, jak skutecznie to bogactwo umiejętności i wiedzy służy podejmowaniu decyzji w sektorze publicznym i prywatnym. Problemem dla branży jest brak widoczności i przejrzystości oraz niedoskonałe dopasowanie pomiędzy podmiotami dostarczającymi informacje na temat klimatu a podmiotami, które ich potrzebują. Jednak w obliczu zmiany klimatu trzeba pilnie podejmować radykalne działania. Wszelkie usługi związane z klimatem powinny być zatem jak najefektywniej wdrażane wśród społeczeństwa. Wymaga to powszechnego zrozumienia całego rynku usług klimatycznych, jak i jego możliwej ewolucji i wzrostu. To właśnie temu poświęcony jest projekt MARCO, finansowany w ramach programu „Horyzont 2020”. Projekt MARCO zrzesza firmy zajmujące się badaniami rynku, klimatologów, praktyków i innowatorów – oraz innych interesariuszy – w celu stworzenia szczegółowego profilu branży usług klimatycznych w całej UE. Ocena sytuacji „Inicjatywa MARCO nie koncentrowała się na indywidualnych, specyficznych usługach klimatycznych, natomiast jednym z jej głównych elementów była seria pionierskich studiów przypadków”, wyjaśnia dr Thanh-Tâm Lê, dyrektor Climate-KIC na region Morza Śródziemnego. Każde ze studiów koncentrowało się na konkretnym sektorze na danym obszarze geograficznym: nieruchomościach w Kopenhadze, górnictwie w całej UE, usługach prawniczych w Londynie, energii odnawialnej w Danii, zaopatrzeniu w wodę i urządzeniach sanitarnych w Katalonii, krytycznej infrastrukturze energetycznej w Niemczech i w Polsce, leśnictwie i rolnictwie we Francji, infrastrukturze miejskiej w Monachium oraz turystyce w Austrii. W projekcie przeprowadzono wielowymiarowe badania rynku oraz wykorzystano metodykę jakościową i ilościową. Jednak ostatecznym celem była ocena możliwości utworzenia obserwatorium rynku usług klimatycznych, które pewnego dnia może zostać umieszczone na interaktywnej platformie internetowej. W ramach projektu zidentyfikowano obszary o dużym potencjale w zakresie ekspansji rynkowej usług klimatycznych w Unii Europejskiej: jedne z największych możliwości wzrostu znajdują się w państwach członkowskich UE Środkowo-Wschodniej. Badania MARCO wykazały również, że podczas gdy niektóre sektory korzystają już dziś z bogatej oferty usług klimatycznych, inne usługi staną się prawdopodobnie szerzej dostępne w ciągu najbliższych kilku lat (w takich sektorach jak np. zdrowie, leśnictwo, turystyka i infrastruktura energetyczna). Jak ustalili uczestnicy projektu, lepsza współpraca między dostawcami publicznymi i prywatnymi jest ważna dla rozwoju bardziej zaawansowanych usług klimatycznych. Źródłem dalszych możliwości rynkowych może być natomiast rozwój bardziej zaawansowanych usług klimatycznych w skali od pojedynczych sezonów do kilku dekad. Zespół uważa, że zapewnienie uczestnikom rynku aktualnego i aktywnego repozytorium będzie miało kluczowe znaczenie dla zwiększenia widoczności dostawców i dystrybutorów oraz umożliwienia zainteresowanym użytkownikom końcowym łatwego dostępu do istotnych dla nich informacji na temat usług klimatycznych. Projekt MARCO dąży do wzmocnienia i harmonizacji ram prawnych dotyczących odporności na zmiany klimatu, a także zajmuje się śledzeniem systemów finansowania działań na rzecz klimatu i inwestycji zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Złożony krajobraz „Projekt MARCO stanowił przełomową próbę zbadania, zmapowania i przeanalizowania złożonego i niejednorodnego rynku usług klimatycznych. Było to tym trudniejsze, że rynek ten wciąż się rozwija i dojrzewa”, mówi dr Lê. „Ciekawym doświadczeniem było też zebranie ekspertów z bardzo różnych środowisk, o nieraz wyraźnie odmiennych przekonaniach”, dodaje. Wywoływało to z pewnością pewne napięcia i różnice, ale z drugiej strony pozwalało na żywe, innowacyjne spojrzenie na badane kwestie”. Zespół MARCO pracuje teraz nad skoordynowaną platformą, łączącą funkcje obserwatorium i społecznościowego serwisu wsparcia, połączoną z innymi istniejącymi i przyszłymi instrumentami (usługa w zakresie zmiany klimatu w ramach programu „Copernicus”, Climateurope, platformy krajowe), aby umożliwić pełny rozwój rynku usług klimatycznych w UE.
Słowa kluczowe
MARCO, zmiana klimatu, badania rynku, usługi klimatyczne, obserwatorium klimatu