Jak w dobie zmiany klimatu usługi klimatyczne pomagają w podejmowaniu decyzji: historie z projektów realizowanych w ramach programu „Horyzont 2020”
Globalne ocieplenie wraz z nasilającą się zmiennością klimatu i ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi zagrażają dobrostanowi obywateli Europy, przyczyniając się do osłabiania naszej gospodarki i niszczenia zasobów naturalnych. Pomimo licznych starań zmierzających do ograniczenia skutków zmiany klimatu proces ten będzie w dalszym ciągu wywierał silną presję na Europę, wymuszając konieczność przystosowania się do nowych warunków. UE podejmuje te wyzwania w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, odpowiednio zmieniając swoją strategię rozwoju oraz sposób podejmowania decyzji. Usługi klimatyczne integrują informacje o klimacie, po to by wspierać ustawodawstwo, planowanie i zarządzanie w horyzontach czasowych obejmujących miesiące i dekady. Są one dopasowane do potrzeb użytkowników i dostarczają dodatkowych informacji na temat newralgicznych aspektów działalności człowieka, takich jak walka ze szkodnikami i chorobami zagrażającymi uprawom, gospodarka wodna, podejmowanie decyzji ubezpieczeniowych, urbanistyka, utrzymanie i odporność infrastruktury oraz powiązanych inwestycji, a także zarządzanie opieką zdrowotną.
Waga finansowanych przez UE badań
Usługi klimatyczne stanowią kluczowy priorytet programu „Horyzont 2020” w dziedzinie badań i innowacji. Szereg zaproszeń do składania wniosków w ramach tego programu poświęconych jest doskonaleniu usług klimatycznych i dalszemu wspieraniu wdrażania postanowień porozumienia paryskiego oraz Strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Ten mechanizm finansowania wykorzystuje bogactwo danych dostarczanych przez usługę programu Copernicus w zakresie zmiany klimatu (C3S). Odegrał on jak dotąd zasadniczą rolę w rozwoju rynku usług klimatycznych dzięki działaniom, które pomagają generować wartość ekonomiczną z dostępnych informacji klimatycznych oraz dostarczać społeczeństwu widoczne korzyści i rozwiązania. Działania te zmierzają również do realizacji strategii łagodzenia i przystosowania się do skutków zmiany klimatu w sposób bardziej oszczędny oraz, z drugiej strony, przyczyniają się do zwiększania konkurencyjności gospodarki europejskiej. Celem bieżącego wydania broszury CORDIS Results Pack jest podnoszenie świadomości na temat usług klimatycznych wśród decydentów poprzez zaprezentowanie 10 finansowanych przez UE projektów i proponowanych przez nie rozwiązań. Niewątpliwą wartością dodaną jest spojrzenie na wyniki tych projektów oczami właściwych użytkowników, którzy byli zaangażowani w opracowywanie i testowanie narzędzi, dostarczali informacji z pierwszej ręki na temat korzyści płynących z ich wykorzystania oraz dzielili się swoimi zastrzeżeniami.
Prognozowanie zmiany klimatu i ekstremalnych zdarzeń pomaga w lepszym przygotowaniu się i zarządzaniu
Zastosowanie usług klimatycznych może być bardzo szerokie. Projekt CLARA bazował na postępach w zakresie modelowania klimatu celem stworzenia zestawu wiodących usług klimatycznych opartych na krótkoterminowych prognozach. Zamierzeniem uczestników projektu było dostarczenie sektorowych rozwiązań internetowych w obszarze zmniejszania ryzyka katastrof, gospodarowania zasobami wodnymi, rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego, energii ze źródeł odnawialnych i zdrowia publicznego. Uczestnicy projektu Climateurope zidentyfikowali luki, nowe wyzwania i pilne potrzeby, aby usprawnić zarządzanie ryzykiem klimatycznym i szansami na stworzenie większej wartości społecznej i ekonomicznej. Natomiast w ramach projektu H2020_Insurance powstał standaryzowany model oceny ryzyka, który umożliwia ocenę potencjalnych strat oraz wskazanie obszarów narażonych na największe ryzyko, a także analizę strat finansowych w modelowanych scenariuszach. Aby wesprzeć sektor energetyczny w uodparnianiu się na wpływ klimatu, twórcy projektu S2S4E opracowali internetową usługę klimatyczną, która dostarcza bardziej wiarygodnych i użytecznych prognoz na potrzeby zależnej od pogody produkcji energii ze źródeł takich jak woda, słońce i wiatr. W ramach projektu Blue-Action opracowano kilka usług klimatycznych, w tym mapę internetową analizującą warunki pogodowe w regionie Arktyki na potrzeby przemysłu żeglugowego. Twórcy projektu IMPREX udoskonalili prognozowanie ekstremalnych zdarzeń meteorologicznych i hydrologicznych w całej Europie oraz ich wpływu, usprawniając zarządzanie ryzykiem i planowanie adaptowania się na poziomie europejskim i krajowym. Z kolei projekt PROSNOW przyczynił się do opracowania narzędzia do wspomagania podejmowania decyzji przez właścicieli kurortów narciarskich poprzez przewidywanie warunków śniegowych w okresie od najbliższych dni do całego sezonu. Aby móc zwiększać odporność miast, badacze z projektu CLARITY stworzyli platformę usług klimatycznych, która pozwala uwzględniać skutki zagrożeń związanych ze zmianą klimatu oraz projektować strategie adaptacyjne podczas planowania i wdrażania projektów rozwoju infrastruktury miejskiej. Z kolei twórcy projektu Climate-fit.City opracowali narzędzia, których wartość dodana wynika z wykorzystania miejskich usług klimatycznych, a następnie zaprezentowali ich funkcje na przykładzie sześciu miast z całej Europy, pomagając im pokonywać lokalne wyzwania. Jeśli chodzi o sektor rolny, twórcy projektu VISCA zaprojektowali i zademonstrowali system wsparcia decyzyjnego (VISCA DSS), który pomaga w zwiększeniu odporności winnic na coraz bardziej poważne wyzwania klimatyczne.
