Właściwa polityka niezbędnym warunkiem pobudzenia rozwoju biopaliw
Nowy raport Brytyjskiego Towarzystwa Królewskiego zawiera ostrzeżenie, że bez właściwej polityki pobudzania rozwoju biopaliw nie przyczynią się one do istotnego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i mogą wywierać niekorzystny wpływ na środowisko. W raporcie pt. "Zrównoważony rozwój biopaliw: perspektywy i wyzwania" ("Sustainable biofuels: prospects and challenges") stwierdzono, że biopaliwa mają do odegrania ważną rolę w obniżaniu emisji gazów cieplarnianych, a możliwości poprawy ich ogólnej efektywności są znaczące. Jednak do pełnego wykorzystania ich potencjału konieczne są większe zachęty. W badaniach zakwestionowano unijną dyrektywę dotyczącą biopaliw, zarzucając jej skupienie uwagi na celach ukierunkowanych na dostawy (do 2010 r. 5 procent paliw wykorzystywanych na cele transportowe mają stanowić biopaliwa, a do 2020 r. - 10 procent). Wysunięto argument, że tego typu cele nie zapewniają bezpośredniej zachęty do inwestowania w systemy, które nie tylko pozwoliłyby na uzyskanie paliw o niskiej emisji gazów cieplarnianych, ale byłyby przy tym korzystne dla środowiska, społeczeństwa i gospodarki. W opinii autorów lepszym rozwiązaniem byłoby wyznaczanie celów związanych z obniżeniem emisji gazów cieplarnianych. - Zachęci to do poprawy jakości obecnie otrzymywanych paliw i przyspieszy rozwój nowych - wyjaśnił profesor John Pickett, który kierował badaniami. - Jeżeli nie wyznaczymy celu, możemy stracić istotne możliwości pobudzenia ekscytujących innowacji, które przyczyniłyby się do obniżenia szybko wzrastającego popytu na transport. Ponadto Towarzystwo Królewskie podkreśliło fakt, że same biopaliwa nie zapewnią zrównoważonego systemu transportu. Muszą im towarzyszyć inne rozwiązania z zakresu m.in. projektowania pojazdów i silników; transportu publicznego; opłat zależnych od stopnia zatłoczenia dróg; urbanistyki i planowania rozwoju terenów wiejskich; oraz polityki zachęcającej do zmiany zachowań. Kolejne zalecenie dotyczy niejasnych kwestii o charakterze społecznym, ekonomicznym i środowiskowym, wiążących się z biopaliwami. "W szczególności dokładne dane dotyczące potencjału biopaliw w zakresie obniżenia emisji gazów cieplarnianych muszą być poparte solidnymi wynikami naukowymi", piszą autorzy w raporcie. Należy również rozważyć kwestię zagrożeń wiążących się z eksportem problemów dotyczących środowiska do innych krajów. Na szczęście istnieją sposoby umożliwiające łączenie produkcji biopaliw w krajach rozwijających się z rekultywacją zdegradowanych terenów. W raporcie zalecono dążenie do ich realizacji "w związku z zainteresowaniem Wielkiej Brytanii i UE kwestią rozwoju międzynarodowego". Podkreślono też znaczenie badań naukowych i innowacji w tym sektorze. Jak zauważono w raporcie, polityka powinna zachęcać do prowadzenia badań naukowych, które przyczynią się do podniesienia efektywności, obniżenia kosztów i ograniczenia wpływu na środowisko. Ponadto polityka powinna zapewnić prowadzenie badań naukowych dotyczących każdego etapu procesu produkcyjnego, od wytwarzania surowców po ich przetwarzanie i zastosowanie końcowe. "Istnieje realne zagrożenie, że brak tego rodzaju działań wspierających sprawi, iż liczne technologie, które mogłyby przynieść największe korzyści, nie będą rozwijane, a sektor biopaliw stanie się elementem "zamkniętego" systemu, który nie będzie pracował w sposób optymalny zarówno pod względem efektywności, jak i zrównoważonego rozwoju", ostrzegają autorzy raportu. W raporcie określono m.in. następujące cele badawcze: podniesienie wydajności surowców z hektara przy jednoczesnym obniżeniu niekorzystnych skutków dla środowiska; pozyskiwanie nowych surowców, nadających się do uprawy w niesprzyjającym środowisku i łatwiejszych w przerobie; lepsze sposoby przetwarzania; rozwój biorafinerii; integrację łańcucha dostaw w celu podniesienia efektywności; połączenie rozwoju biopaliw z rozwijaniem nowych silników; oraz uzgodnienie metod oceny zrównoważonego rozwoju. Opublikowanie raportu zbiegło się z narastającą krytyką unijnej polityki dotyczącej biopaliw. 9 stycznia 17 organizacji pozarządowych (NGO) zaangażowanych w kwestie środowiska i rozwoju wystosowało do Komisji pismo, w którym zwrócono uwagę na szereg luk w projekcie dyrektywy dotyczącej propagowania wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych. W opinii organizacji pozarządowych zastosowany w projekcie sposób obliczania emisji gazów cieplarnianych jest zbyt uproszczony, a w propozycjach nie uwzględniono m.in. wpływu, jaki wytwarzanie biopaliw wywiera na ekosystemy, prawa człowieka i ceny żywności. W odpowiedzi na krytykę Ferran Tarradellas Espuny, unijny rzecznik ds. energii, powiedział, że kryteria dotyczące środowiska zostaną uwzględnione w planowanej dyrektywie. - Dyrektywa, którą zamierzamy przyjąć 23 stycznia, będzie zawierała bardzo ostre kryteria dotyczące środowiska. Biopaliwa przeznaczone do wykorzystania na rynku europejskim będą musiały je spełniać - powiedział, dodając, że kryteria te uwzględnią bilans CO2 netto oraz kwestię niszczenia lasów tropikalnych.
Kraje
Zjednoczone Królestwo