Nowe światło rzucone przez naukowców na działanie białka przeciwnowotworowego
Naukowcy europejscy rzucili nowe światło na sposób, w jaki białko p53 reguluje inne białka w celu ochrony ludzi przed chorobą nowotworową. Artykuł, nad którym pracowali naukowcy ze Szwecji, Niemiec i Szwajcarii, opublikowano w internetowym wydaniu czasopisma "Proceedings of the National Academy of Sciences". Białko p53 występuje w każdej komórce ludzkiego ciała i jest kluczowym czynnikiem zapobiegającym rozwojowi nowotworów złośliwych. Gdy komórki są narażone na stres, taki jak uszkodzenie DNA czy brak tlenu, p53 może włączyć się w szereg procesów, np. w proces naprawy DNA. Może również uruchomić program prowadzący do obumarcia komórki, zapobiegając w ten sposób rozprzestrzenianiu się nowotworu na inne części organizmu. Około połowy wszystkich nowotworów występujących u ludzi charakteryzuje się nieprawidłowym genem p53, a u myszy pozbawionych tego genu nowotwory rozwijają się już we wczesnym wieku. Z powyższych powodów naukowcy zajmujący się badaniem nowotworów dążą do odkrycia szczegółowego sposobu działania p53, w nadziei, że umożliwi to opracowanie nowych metod leczenia chorób nowotworowych. Dotychczas w większości badań nad genem uwaga skupiała się na sposobie bezpośredniego współdziałania p53 z genami ludzkimi. Jednak w najnowszych badaniach naukowcy zajęli się białkami regulowanymi przez p53. Porównali strukturę białkową komórek zawierających prawidłowo funkcjonujący gen p53 ze strukturą komórek, które były go pozbawione. - Gen p53 można porównać do dyrygenta kierującego orkiestrą złożoną z komórek - wyjaśnił profesor Klas Wiman z Karolinska Institute, jeden z autorów artykułu. - O ile dotychczas wiedzieliśmy, jakie instrumenty, czyli geny, wchodzą w skład orkiestry, teraz mamy pojęcie o rodzaju muzyki, jaką ona gra. Mam tu na myśli białka, które są wynikiem ekspresji genów. W sumie naukowcy zidentyfikowali 115 białek podlegających oddziaływaniom genu p53. Jak twierdzą, wynik ten jest zgodny z wynikami dotychczas prowadzonych badań, sugerującymi, że p53 może regulować 2-4 procent wszystkich ludzkich genów. Związek niektórych spośród tych białek z p53 był już znany, pozostałych - jak dotąd nie. Zidentyfikowane białka biorą udział w szeregu procesów komórkowych, w tym w procesach obumierania komórek, regulacji ich wzrostu i starzenia się. - Nasze odkrycia potwierdzają przypuszczenie, że p53 jako supresor nowotworu reguluje wzrost i przetrwanie komórek, a także inne procesy komórkowe przebiegające na wielu poziomach, zróżnicowanymi i przecinającymi się drogami - napisali naukowcy. - Dalsza analiza białek regulowanych przez p53 powinna umożliwić lepsze zrozumienie mechanizmów molekularnych leżących u podłoża supresji nowotworów pod wpływem p53. - Wielu z tych mechanizmów dotychczas nie znano, a w niektórych przypadkach jesteśmy w stanie ujrzeć jedynie zmiany zachodzące na poziomie białka, a nie na poziomie genu - stwierdził prof. Wiman. - Uważamy, że informacje te są istotne dla opracowania nowych sposobów leczenia.
Kraje
Szwajcaria, Niemcy, Szwecja