Działania na rzecz wspólnego europejskiego rynku biometanu
Biometan jest naturalnie występującym gazem otrzymywanym ze świeżych substancji organicznych i jest uważany za dobre źródło energii odnawialnej, dostępne na całym świecie. Jest również uważany za wiarygodną ekologiczną alternatywę dla paliw kopalnych, a jego produkcja usuwa większość toksycznych gazów, które w przeciwnym razie zostałyby uwolnione do atmosfery w wyniku procesów rozkładu organicznego. Dostrzegając potencjał biometanu w zakresie zaspokojenia różnych potrzeb energetycznych, kilka państw europejskich utworzyło krajowe rejestry biometanu w celu kontroli producentów i zadbania o należyte dokumentowanie jego ilości. Finansowany przez UE projekt BIOSURF rozszerzył to rozwiązanie administracyjne na całą Europę, umożliwiając transgraniczny przepływ biometanu poprzez europejską infrastrukturę gazu ziemnego. Ocena skutków ekonomicznych i ekologicznych W projekcie BIOSURF przeprowadzono krajowe i międzynarodowe badania surowców do produkcji biogazu i biometanu. Uczeni zbadali potencjał bogatych w skrobię upraw, odpadów zwierzęcych, innych odpadów organicznych, pozostałości i międzyplonów w Austrii, Francji, Niemczech, na Węgrzech, we Włoszech i Zjednoczonym Królestwie. Najodpowiedniejszym surowcem do zwiększonego wykorzystania jako biogaz/biometan okazały się rośliny bogate w skrobię (z wyjątkiem Francji), odchody zwierzęce i słoma. Zespół zbadał wpływ obecnych i potencjalnych ścieżek pozyskiwania tych surowców. W ramach prac prześledzono łańcuch wartości od produkcji do użycia, w oparciu o cechy terytorialne, fizyczne i ekonomiczne różnych obszarów zastosowania, takich jak biopaliwa w transporcie, wytwarzanie energii elektrycznej, ogrzewanie i chłodzenie. Co istotne, w ramach projektu porównano i promowano w Europie praktyki w zakresie rejestracji, etykietowania, certyfikacji i handlu transgranicznego biometanem w celu ułatwienia współpracy między zaangażowanymi krajami partnerskimi. Skuteczna współpraca transgraniczna mogłaby pomóc w realizacji wizji projektu, zgodnie z którą biometan produkowany w dużej rumuńskiej hodowli zwierząt byłby wykorzystywany jako paliwo odnawialne w autobusach w Holandii. Aby tak się stało, należy stworzyć sieć krajowych rejestrów biometanu, które będą wykonywać zadania administracyjne, a także wykorzystać obecną sieć gazu ziemnego do dystrybucji biometanu wśród konsumentów. Optymalizacja identyfikowalności, kryteriów środowiskowych i norm jakości Zrównoważony charakter produkcji bioenergii na dużą skalę bywa kwestionowany, ponieważ prowadzi do intensyfikacji produkcji rolnej, monokultury, nieefektywnych procesów przetwarzania biomasy oraz zmian w użytkowaniu gruntów, które negują pozytywne skutki dla środowiska. Aby temu zapobiec, w dyrektywie UE w sprawie odnawialnych źródeł energii (RED) wprowadzono kryteria zrównoważonego rozwoju, zgodnie z którymi do 2018 r. biopaliwa i biopłyny muszą ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o co najmniej 60% w porównaniu z paliwami kopalnymi. Jak wyjaśnia koordynator projektu Stefano Proietti: „Obliczanie emisji gazów cieplarnianych dla biometanu jest problematyczne, dlatego aby uniknąć niepewności, w projekcie BIOSURF zaproponowano obliczenie zgodne zarówno z ramami RED, jak i z unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji (ETS)”. Starając się zwiększyć efektywność kosztową biometanu, uczestnicy BIOSURF przeanalizowali, w jaki sposób mechanizm certyfikacji emisji CO2, stworzony w celu zwiększenia przejrzystości w zakresie emisji, mógłby pomóc w wypełnieniu luki pomiędzy kosztami produkcji biometanu i paliw kopalnych, takich jak gaz ziemny. Ponadto, ponieważ wykorzystanie gnojowicy/obornika do produkcji biometanu może znacznie ograniczyć emisje, w ramach projektu zbadano, w jaki sposób można by przełożyć redukcję emisji w sektorze rolnym na zyski pieniężne w ramach unijnego systemu ETS za pomocą systemu kwot emisji i pozwoleń, które zanieczyszczający mogą kupować i sprzedawać. Dzięki ilościowemu określeniu redukcji emisji biometanu i porównaniu jej z kosztami produkcji i zrównoważonym rozwojem, projekt umożliwia dokładniejsze zrozumienie, w jaki sposób zachęcać można do stosowania tego surowca. Jak podsumowuje Proietti: „Prace w ramach BIOSURF nad rejestracją i certyfikacją biometanu powinny wkrótce umożliwić jego produkcję i dystrybucję wśród konsumentów w całej Europie za pomocą sieci gazu ziemnego, co przyczyni się do budowy zdrowszej, czystszej i bardziej zrównoważonej Europy”. Aby osiągnąć ten cel, w ramach projektu opracowano listę zaleceń dotyczących polityki, które mogłyby poprawić stabilność dostaw surowców, wykorzystanie odpadów biogenicznych oraz ogólny handel biometanem. Zaczęto również rozwijać rynek biometanu, który do tej pory obejmował tylko Austrię, Francję i Włochy.
Słowa kluczowe
BIOSURF, biometan, biogaz, energia, emisje, gazy cieplarniane, zmiana klimatu, paliwa kopalne, rejestracja, certyfikacja, odnawialne źródła energii, surowce wtórne
