Analityka wizualna zwiększy skuteczność dochodzeń
Wielkość zbiorów Big Data, ogrom informacji przepływających pomiędzy różnymi źródłami oraz brak odpowiedniej perspektywy sprawiają, że właściwe powiązanie informacji wtedy, gdy są one najbardziej potrzebne, jest niezwykle trudne. Jak powiedział kiedyś Andrew Parker, dyrektor MI5, „zwykle mamy tylko strzępki informacji, z których staramy się stworzyć obraz tego, co może się wydarzyć”. Problem ten ujrzał światło dzienne wraz z atakami z 11 września i po dziś dzień dręczy śledczych. Teraz rozwiązanie nasuwa się samo. Konsorcjum realizujące projekt VALCRI (Visual Analytics for Sense-making in CRiminal Intelligence analysis) kończy właśnie fazę rozwoju systemu analizy materiałów dochodzeniowych, bazującego na technologiach analityki wizualnej i inżynierii kognitywnej. „Inżynieria kognitywna pozwoliła nam poznać sposób myślenia analityka, a nie sam sposób jego działania” – wyjaśnia prof. William Wong, koordynator projektu VALCRI. „Podstawowym założeniem naszego rozwiązania jest właściwe dopasowanie zasobów do wykonywanych zadań: ludzi do rozumowania i wyciągania wniosków z niejednoznacznych danych i maszyn do tzw. »czarnej roboty«, czyli przeszukiwania milionów rekordów rozrzuconych po różnych bazach danych i wyświetlania semantycznie podobnych informacji w obrębie jednego pola widzenia”. Dokładniej, zgodnie z zasadami inżynierii kognitywnej obszar roboczy podzielono na trzy części: przestrzeń danych, w której prezentowane są posiadane dane i powiązania między nimi; przestrzeń analizy, w której dane są przetwarzane celem rozpoznania trendów, wzorców, relacji i innych charakterystycznych cech; przestrzeń hipotez, w której analityk porównuje i łączy dane oraz stawia hipotezy oraz formułuje argumenty sprawdzane później naukowo. Ten ostatni proces, nazywany „tworzeniem historii”, jest szczególnie istotny. Prof. Wong porównuje go do archeologii: „Na podstawie fragmentów rozbitej ceramiki i innych znalezisk oraz posiadanej wiedzy o historii archeolodzy budują narracje pozwalające wyjaśnić, jak mogły wyglądać społeczności w tamtych czasach”. Ulga dla analityków Aby pomóc analitykom, zespół VALCRI zbadał najpierw sposób, w jaki myślą i pracują. Szybko stwierdzono, że głównym problemem jest wyszukiwanie i gromadzenie powiązanych lub istotnych informacji. „Ręczne przeglądanie różnych baz danych w poszukiwaniu informacji w przypadku prostego przestępstwa wymaga zadania około 73 zapytań SQL. To zajmuje od trzech do pięciu dni” – mówi prof. Wong. System VALCRI może to zrobić za jednym kliknięciem. Wykorzystując dedykowane silniki, system identyfikuje podobieństwa, przeprowadza wyszukiwanie asocjacyjne i generuje raport zawierający informacje z tego samego obszaru i przedziału czasowego, ale niekoniecznie z tymi samymi rodzajami przestępstw. VALCRI wyszukuje również związki pomiędzy niepowiązanymi ze sobą danymi w celu porównania rozwiązanych i nierozwiązanych spraw, co może okazać się przydatne np. do szybkiego generowania listy potencjalnych podejrzanych. Każdy moduł systemu VALCRI został opracowany z myślą o łatwości obsługi i wydajności pracy. Interaktywny interfejs bazuje na sterowaniu dotykowym – obiekty można przemieszczać ręcznie w obrębie całego ekranu. Jak objaśnia prof. Wong: „Wierzymy, że umożliwienie swobodnego przemieszczania zestawu informacji, manipulowania nimi oraz grupowania i przegrupowywania ich we wzrokowo-przestrzenny sposób pomoże użytkownikom szybciej odkrywać znaczenie danych i powiązania między nimi”. Analitycy policyjni testujący system VALCRI byli pod wrażeniem, mówiąc, że bardzo pomógł im realizacji i podsumowaniu całego procesu analizy, pozwalając jednocześnie zachować kontrolę nad stanem oraz zidentyfikować przeoczone powiązania oraz pozostałe zadania. Zespół VALCRI zajął się również kwestiami związanymi z ochroną prywatności. Oprogramowanie kontrolujące dostęp do danych określa, jakie twarze użytkownik może zobaczyć, a jakich nie, zaś funkcja anonimizacji rozmywa twarze określonych osób. Konsorcjum rozwiązało też powszechny problem związany z projektami dotyczącymi bezpieczeństwa, jakim jest brak rzeczywistych danych. „Stworzyliśmy zanonimizowaną bazę danych zawierającą ponad 1,5 miliona prawdziwych rekordów pochodzących od jednego z naszych partnerów policyjnych” – opowiada prof. Wong. Baza ta jest obecnie sprawdzana pod kątem poprawności i – jeśli jej deanonimizacja okaże się niemożliwa – zostanie udostępniona społeczności naukowej i badawczej. Prof. Wong i jego zespół mają nadzieję dostarczyć, do końca czerwca, zintegrowany, wielofunkcyjny system o poziomie gotowości technologicznej TRL-5. Prototypowy system VALCRI jest obecnie wdrażany w komisariatach partnerów policyjnych. „Teraz skupimy się na zapewnieniu dokładności przetwarzanych danych, a jeśli czas i zasoby na to pozwolą, postaramy się dowieść skuteczności systemu VALCRI w rozwiązywaniu rzeczywistych spraw” – podsumowuje prof. Wong.
Słowa kluczowe
VALCRI, wizualizacja danych, zapobieganie przestępstwom, kryminalistyka, analityk kryminalny, analityka wizualna, dochodzenie, przestępczość, inżynieria kognitywna, tworzenie historii
