Elastyczne oświetlenie OLED wyznacza nowe granice w projektowaniu
Klienci sieci Marks & Spencer zauważą je już na początku przyszłego roku: oświetlenie wchodzi w nową erę, w której nie ma już ograniczeń w kwestii projektowania, zrównoważone rozwiązania są standardem, a koszty uległy znacznemu obniżeniu. Udało się to osiągnąć dzięki wysoce innowacyjnej koncepcji, opracowanej w ramach projektu finansowanego ze środków UE, dzięki której OLED — technologia coraz częściej stosowana w telewizorach, telefonach komórkowych czy zegarkach — przestała być ograniczana poprzez konieczność stosowania szklanych podkładów i szklanych obudów. - Możemy obrócić OLED do góry nogami, zachować przewodność pomimo odwróconych anod i katod, przetwarzać urządzenie na nowe sposoby i ochronić je cienką warstwą folii. Produkt końcowy może przyjąć dowolny kształt, a to wszystko możliwe jest dzięki wiedzy i know-how, które zostały opracowane w Europie - powiedział prof. Poopathy Kathirgamanathan, kierownik katedry Inżynierii materiałów elektronicznych z Brunel University London i koordynator projektu FLEXOLIGHTING. W ciągu dwóch lat konsorcjum odpowiedzialne za cały łańcuch dostaw stworzyło fundamenty, dzięki którym opracowano najlepsze na świecie rozwiązania w zakresie technologii przetwarzania. Zastosowano nowe podkłady, takie jak spłaszczona stal elastyczna, opracowano przezroczyste styczniki górne z metaliczną folią, zaprezentowano alternatywne styczniki górne, wykorzystujące przewodzące polimery lub grafen, udowodniono skuteczność cienkiej warstwy folii, owijającej urządzenie oraz wykazano efektywność ekstrakcji światła, uzyskiwaną dzięki nowej technologii. Lepsze w każdym aspekcie Na pięć miesięcy przed zakończeniem projektu zespół koncentruje się na przygotowywaniu wersji demonstracyjnych, które w odpowiedni sposób zaprezentują jakość produktów. - Wyznaczyliśmy sobie cele związane z wydajnością, trwałością, kolorem, wielkością panelu, jednorodnością emisji, spadkiem napięcia i kosztem i od początku wierzyliśmy, ze możemy je zrealizować - powiedział prof. Kathirgamanathan. - W rzeczy samej kwestie związane z kolorem, wielkością panelu i spadkiem napięcia mamy już za sobą. Konsorcjum udowodniło również, że koszt paneli może zostać drastycznie obniżony poprzez wykorzystanie alternatywnych metod obróbki, takich jak osadzanie warstw z organicznych faz gazowych (Organic vapour phase deposition, OVPD) lub technik przetwarzania roztworów, które zapewniają również większą wydajność w porównaniu z urządzeniami produkowanymi za pomocą tradycyjnej technologii próżniowego naparowywania termicznego. Osiągnęli najszybszą na świecie prędkość osadzania pary wodnej w celu tworzenia warstw ochronnych i udowodnili, że cienka warstwa folii zabezpieczającej przed wilgocią może być równie skuteczna, co szklane obudowy. Ponadto zaprezentowali: działającą diodę OLED na stalowym podkładzie, w którym wykorzystano metalowy górny stycznik; warstwę PEDOT osadzoną za pomocą osadzania warstw polimerowych z faz gazowych, która cechuje się wiodącą na świecie przewodnością i może stać się alternatywą dla ITO; a także niezwykłe poziomy ekstrakcji światła. Poza niższym poborem energii w porównaniu z alternatywnymi rozwiązaniami w zakresie oświetlenia, technologia FLEXOLIGHTING cechuje się również niezwykłą wydajnością pod względem zużycia materiałów. Zastosowanie OVPD/urządzeń przetwarzanych za pomocą roztworów oznacza mniejsze zużycie surowców w trakcie produkcji w porównaniu z przetwarzaniem VTE, używanym w przypadku diod OLED. Ponadto szklane i stalowe podkłady mogą zostać poddane recyklingowi po zakończeniu okresu eksploatacji. - Należy również pamiętać o rosnącej ilości dowodów na szkodliwość promieniowania UV, emitowanego przez inne diody CFL i LED. Oświetlenie OLED cechuje się dobrą zdolnością oddawania barw bez emisji UV - podkreśla prof. Kathirgamanathan. Nowa technologia zostanie prawdopodobnie w pierwszej kolejności wykorzystana przez sieć Marks and Spencer, partnera projektu, do oświetlenia sklepów i w lampach domowych, ale prof. Kathirgamanathan już teraz wymienia dachy podświetlane diodami OLED i diody OLED zintegrowane w nadwoziach samochodów osobowych i ciężarówek jako inne potencjalne zastosowania. - Jestem podekscytowany na myśl, że w ciągu kilku kolejnych lat wszystkie centra handlowe, sale konferencyjne, banki, szpitale itp. będą w całości oświetlone lampami OLED; oraz że będą one powszechnie stosowane w sektorze motoryzacyjnym i medycznym - powiedział, po czym podsumował w następujących słowach: - Jestem pewien, że partnerzy projektu, firmy AIXTRON i Beneq, będą sprzedawały wyposażenie, stanowiące rezultat wyników, które przedstawiliśmy w ramach projektu FLEXOLIGHTING. Oświetlenie OLED będzie dostępne w sklepach już niebawem.
Słowa kluczowe
FLEXOLIGHTING, OLED, oświetlenie, Marks & Spencer, grafen, ekstrakcja światła, OVPD, osadzanie warstw z faz gazowych