Bakteria i erozja gleby
Znaczna część ziem rolnych to grunty nachylone, narażone na erozję. Choć odpowiednie nasadzenia mogą zapobiegać erozji, w wielu przypadkach konieczne jest określenie optymalnej specyfiki takich zabiegów. W ramach finansowanego ze środków UE projektu FIXSOIL (Understanding how plant root traits and soil microbial processes influence soil erodibility) badano, w jaki sposób korzenie i mikroorganizmy wpływają na stabilność gleby. Dokładniej mówiąc, zespół zbadał, w jaki sposób różne rośliny uprawne i odmiany lasów zapewniają usługę ekosystemową polegającą na przeciwdziałaniu erozji gleby i utrzymaniu jej struktury. Uczonym udało się określić funkcję systemów korzeniowych i społeczności mikroorganizmów związaną z wiązaniem gleby oraz jej wpływ na stabilność gleby. Badacze wybrali mieszankę lasów naturalnych, lasów gospodarczych i organicznych gruntów rolnych w regionach klimatu umiarkowanego oraz śródziemnomorskiego. Zespół porównał DNA bakterii i grzybów pobrane z próbek gleby z danymi dostępnymi w publicznych bazach, aby określić odpowiednie gatunki. Oceniono także stabilność gleby przy pomocy standardowej metody oraz przeprowadzono inne testy fizyczne i chemiczne gleby. Celem było ustalenie, czy chemia gleby lub właściwości korzeni/mikroorganizmów mają większe znaczenie dla stabilności gleby. Ustalono, że użytkowanie gruntu wpływa na stabilność agregatu w glebie. Gleby w pobliżu drzew cechują się większą stabilnością niż gleby na terenach otwartych. Wzniesienie determinuje zakres tego zjawiska w środowiskach subalpejskich. Zarówno użytkowanie gruntów, jak i bliskość drzew okazały się być skorelowane z różnorodnością mikroorganizmów. Na różnorodność tę, a tym samym na właściwości gleby, wpływa gradient klimatyczny. Uczeni przeanalizowali też zależności między różnymi społecznościami mikroorganizmów a stabilnością gleby. Glebę wyjałowiono, a następnie dokonano transplantacji mikroorganizmów i wyhodowano dwa gatunki posiadające różne typy systemów korzeniowych. Potem zebrano korzenie i zmierzono ich cechy, a także stabilność agregatu gleby i różnorodność mikroorganizmów. Badania te pokazały, że posianie mikroorganizmów w glebie jest skuteczną metodą kontrolowania ich różnorodności. Posiewy pozwoliły też na poprawę stabilności gleby w teście kontrolnym. Procedura ta nie wpłynęła znacząco na obecność związków w glebie, takich jak ergosterol czy białka związane z glomaliną. Dokonane w ramach projektu FIXSOIL odkrycie zależności między społecznościami mikroorganizmów a stabilnością gleby pomogło w określeniu bardziej efektywnych strategii pielęgnacji gleby. Rezultaty omawianych badań wskazują na znaczenie bioróżnorodności gleb, dostarczających usługi ekosystemowe związane ze stabilnością gleby. Prace te pomagają zapobiegać erozji gleby, a także zwiększać produktywność gospodarstw rolnych dzięki wykorzystaniu agroleśnictwa i utrzymaniu bioróżnorodności gleb.
Słowa kluczowe
Różnorodność mikrobiologiczna, erozja gleb, stabilność agregatu gleby, użytkowanie gruntów, grunty rolne, FIXSOIL, systemy korzeniowe
