Udostępnienie światowej klasy superkomputerów w Europie
Finansowany ze środków unijnych projekt PRACE-3IP rozpoczął się w czerwcu 2012 r. w celu wsparcia inicjatywy PRACE (Partnership for Advanced Computing in Europe), ambitnej ogólnoeuropejskiej infrastruktury badawczej obejmującej wysokowydajne komputer (HPC), w którą zaangażowanych jest 25 krajów. Utworzone w 2010 r. partnerstwo PRACE jest międzynarodową organizacją non-profit udostępniającą szeroko zakrojonym przedsięwzięciom naukowym i akademickim wysokowydajne systemy obliczeniowe oraz zasoby do zarządzania danymi. Ta skoordynowana infrastruktura badawcza, która uzyskała znaczne unijne wsparcie finansowe, ma na celu zwiększenie potencjału europejskiego sektora R&D w szerokim spektrum dyscyplin. Systemy PRACE zostały udostępnione naukowcom i badaczom w ramach krótkoterminowego dostępu lub wieloletniego dostępu przeznaczonego dla międzynarodowych grup badawczych. Wieloletni dostęp podlega procesowi wzajemnej oceny PRACE. "Celem tego projektu jest wdrożenie założeń PRACE, udoskonalenie obsługi i szkoleń użytkownika oraz rozpoczęcie wspólnych zamówień przedkomercyjnych HPC", wyjaśnia koordynator projektu, dr Florian Berberich Juelich z Ośrodka Superkomputerów działającego przy Instytucie Zaawansowanych Symulacji (Niemcy). "Partnerstwo PRACE koncentruje się na wykorzystaniu symulacji numerycznych oraz wysokowydajnych obliczeń do rozwiązywania problemów społecznych". Kluczowym elementem projektu PRACE-3IP jest promocja SHAPE — ogólnoeuropejskiego programu dostosowywania systemów HPC w sektorze MŚP, którego celem jest podniesienie poziomu świadomości w sektorze MŚP w zakresie korzyści systemów HPC, tak aby zwiększyć potencjał innowacyjności oraz konkurencyjności. Po pomyślnie zrealizowanym projekcie pilotażowym SHAPE w ramach projektu PRACE-3IP w listopadzie 2014 r. zostało wydane drugie zaproszenie do składania wniosków, które zostało zamknięte w styczniu 2015 r. Zatwierdzone projekty zgłoszone w ramach drugiego zaproszenia dotyczą wielu różnych dziedzin, w tym projektowania turbin, optymalizacji hodowli roślin oraz działania żaglowców. Pewna włoska firma z sektora MŚP specjalizująca się w projektowaniu i tworzeniu zaawansowanych technologii kontroli procesów odlewów żeliwnych chciała zastosować symulacje numeryczne oparte na systemach HPC w celu analizy dynamiki ciekłej stali pod wpływem działania elektromagnetycznego mieszania w elektrycznym piecu łukowym. "Te projekty są nadal realizowane, a wstępne informacje zwrotne są pozytywne", mówi Juelich. "Program SHAPE generuje dobre wyniki i przyczynia się do zmiany podejścia europejskich firm z sektora MŚP do systemów HPC. Dzięki temu następuje wzmocnienie transferu technologii pomiędzy środowiskiem akademickim i przemysłem, co ostatecznie przekłada się na większą konkurencyjność Europy". Trzecie zaproszenie do programu SHAPE zostało otwarte w listopadzie 2015 r., a zamknięte w styczniu 2016 r. Zostało zgłoszonych osiem wniosków, które aktualne podlegają procesowi oceny. Kolejnym kluczowym celem projektu PRACE-3IP jest pogłębienie koordynacji podmiotów zamawiających systemy HPC z różnych krajów poprzez wspólne zamówienia przedkomercyjne (PCP) z naciskiem na wydajność energetyczną systemów HPC i obniżenie ich oddziaływania na środowisko. PCP polega na zamawianiu innowacyjnych rozwiązań, zanim będą dostępne na zasadach komercyjnych. Korzyścią wynikającą z takiej inicjatywy jest współdzielenie czynników ryzyka oraz korzyści pomiędzy zamawiających i dostawców na warunkach rynkowych. Ponadto tworzone rozwiązania można ukierunkować na realizację potrzeb sektora publicznego. Faza 1 inicjatywy PCP rozpoczęła się formalnie we wrześniu 2014 r. i zakończyła dostarczeniem pozytywnych raportów z zakończenia faz w marcu 2015 r. Aktualnie realizowana jest 2 faza projektu. "Technologia opracowana w fazie drugiej jest bardzo obiecująca i ułatwi przegotowanie kolejnej generacji systemów HPC", mówi Juelich. Zakończenie projektu PRACE-3IP planowane jest na czerwiec 2016 r., a kolejny projekt, PRACE-4IP, został już rozpoczęty. Partnerzy projektu PRACE otrzymali wsparcie unijne w fazie I, 2, 3 i 4 na łączną kwotę 82 milionów euro.
Słowa kluczowe
PRACE-3IP, PRACE, wysokowydajne komputery, HPC, infrastruktura badawcza, SHAPE, zamówienia przedkomercyjne, PCP, SME
