Starożytna terminologia dotycząca tkanin
W czasach starożytnych tkaniny odgrywały istotną rolę w rozwoju gospodarek i społeczeństw. Ponadto pomagały kształtować rzeczywistość poprzez konceptualizację estetyczną i ideologiczną. ASTEX (Assyrian textiles: A study on the terminology and the material culture of the textiles in the Neo-Assyrian Empire) to projekt finansowany ze środków UE, w którego ramach badano użycie terminologii dotyczącej tkanin w pierwszym tysiącleciu przed Chrystusem. Do niedawna brak było jakichkolwiek badań dotyczących tkanin w okresie nowoasyryjskim. Głównym założeniem projektu było zbadanie całej terminologii dotyczącej tkanin, znajdującej się w pisanych dokumentach z tamtego okresu. Jego realizacja wymagała przeanalizowania słownictwa w szerokim kontekście językoznawczym, wraz z porównaniem go z okresem staro- i środkowoasyryjskim. Pozwoliło to na ocenę ciągłości zasobu leksykalnego. Dzięki badaniu pogłębiono wiedzę na temat produkcji tkanin. Dodatkowo prace te uwidoczniły, jak ważne jest wykorzystanie kultury materialnej do poznania danych tekstowych dotyczących tkanin. Tradycyjne podejście leksykologiczne połączono z nową interdyscyplinarną perspektywą opartą na archeologii, badaniach narzędzi i ikonografii. Rezultaty przeprowadzonych w pierwszej połowie projektu zaprezentowano na drugiej międzynarodowej konferencji na temat terminologii dotyczącej tkanin, "Textile Terminologies from the Orient to the Mediterranean and Europe 1000 BC – AD 1000". Wydarzenie przyczyniło się do rozwoju badań z tej dziedziny oraz było okazją do wymiany koncepcji w zakresie terminów i technik dotyczących tkanin. Badanie zaprezentowano też na seminarium, mającym na celu zaznajomienie opinii publicznej z wynikami prac. Dzięki temu osoby niebędące specjalistami mogły zaznajomić się z religijnymi reprezentacjami w nowoasyryjskim dyskursie politycznym. Opublikowano materiały konferencyjne i rozdziały książkowe, a jeden artykuł jest obecnie w przygotowaniu. Rozpowszechnianie wyników omawianych prac poprzez wykłady i publikacje może przyczynić się do rozwoju badań nad terminologią dotyczącą tkanin na starożytnym Bliskim Wschodnie w pierwszym tysiącleciu przed naszą erą. Projekt jest ponadto dowodem na to, jak dobre rezultaty może dać połączenie badań filologicznych i historycznych z badaniami kultury materialnej i etnograficznymi.
Słowa kluczowe
Terminologia dotycząca tkanin, nowoasyryjskie, archeologia, badania narzędzi, ikonografia