Pogłębienie wiedzy na temat ściółki leśnej sposobem na ulepszenie modeli klimatu
W ramach projektu DECOMFORECO (Litter decomposition in forest ecosystems: Assessing the functional role of climate, litter quality and soil organisms) zbadano związek między bioróżnorodnością a rozkładem w gradientach klimatycznych ekosystemów leśnych. W przeciwieństwie do wcześniejszych badań koncentrujących się na taksonomii, tym razem prace skupiły się na skutkach bioróżnorodności funkcjonalnej na trzech poziomach troficznych, tj. producentów, dekomponentów i detrytusożerców. Celem było połączenie różnorodności nadziemnej i podziemnej z rozkładem. Badacze dokonali porównania efektów ściółki leśnej i różnorodności dekomponentów między ekosystemami lądowymi i wodnymi na skalę kontynentalną oraz dla indywidualnych biomów. Biom jest to obszar na świecie, który charakteryzuje się szczególnym klimatem i obejmuje szczególną faunę i florę. Badacze wytypowali 10 lokalizacji w skali regionalnej w południowej Francji i zbadali wpływ zmiany klimatu, bioróżnorodności ściółki i organizmów glebowych na rozkład ściółki. W skali lokalnej określili wpływ drobnoustrojów glebowych i jakości ściółki zarówno na rozkład liści, jak i korzeni w ściółce w odpowiedzi na eksperymentalną suszę. Wyniki dowodzą, że pierwiastki śladowe w warstwie ściółki i zmienność środowiskowa wśród biomów były głównymi czynnikami determinującymi utratę węgla ze ściółki zarówno w ekosystemach wodnych, jak i lądowych. Odkrycia te posłużą do udoskonalenia sprzężonych modeli węglowych w ekosystemach wodno-lądowych. W skali regionalnej, badacze odkryli, że poziom fenoli i dekomponentów w ściółce listnej różnił się w procesie rozkładu. Zaobserwowali także, że choć klimat i jakość ściółki wyjaśniają w dużej mierze rozbieżności w zakresie ilości węgla w ściółce, ważną rolę odgrywa także duża zwierzyna. Doświadczenia przeprowadzone w terenie i w laboratorium ujawniły, że zmniejszenie ilości drobnoustrojów i opadów deszczu pobudza rozkład ściółki (lecz nie liści) w obszarze niższych, cieńszych korzeni. Z tego wynika, że to mechanizmy kontrastujące odpowiadają za wywoływanie pośredniego wpływu suszy na rozkład ściółki nadziemnej i podziemnej. Zrozumienie tych mechanizmów i pomiar ich oddziaływania w warunkach suszy ma decydujące znaczenie dla zintegrowania zjawiska rozkładu ściółki z rolą, jaką odgrywa węgiel w ekosystemach śródziemnomorskich doświadczających zmiany klimatu. Projekt DECOMFORECO dostarczył danych doświadczalnych pozwalających na uwzględnienie czynników odpowiadających za rozkład ściółki w czasie i w różnych ekosystemach w prognozach skutków zmiany klimatu dla cyklu węglowego.
Słowa kluczowe
Ściółka leśna, cykl węgla, rozkład ściółki, ekosystemy leśne, organizmy glebowe, biom
