Drzewa jako wskaźniki zmian temperatury na przestrzeni tysiąca lat
Pozyskanie dowodów opisujących zmiany klimatyczne zachodzące długotrwale w przeszłości jest kluczowe dla zrozumienia wpływu zmian klimatu na ekosystemy w przyszłości. Informacje mogą pomóc w odkryciu przyczyn naturalnych, jak i tych przypisywanych działalności człowieka, kryjących się za zmianami temperatury, oraz pomóc krajom UE przygotować się na ewentualne katastrofy środowiskowe. Celem projektu EU-ISOTREC finansowanego przez UE było opisanie zmian klimatycznych oraz fizjologicznej odpowiedzi drzew na zmiany środowiskowe w różnych okresach geologicznych w przeszłości oraz współcześnie. To zadanie zostało zrealizowane z wykorzystaniem klasycznych metod w połączeniu z modelowaniem i analizą szerokości, głębokości oraz sygnałów izotopowych słojów drzew, w których zapisane są informacje o wzorcach temperatury w dużej skali. Naukowcy odkryli, że klimat na północy Syberii ociepla się w tempie zbliżonym do tego, jakie miało miejsce tysiące lat temu. Ustalili jednak, że globalne ocieplenie miało jak dotąd większy wpływ na ekosystem leśny w północnych częściach środkowej Syberii niż w części północno-wschodniej. Ponadto w ostatnich dziesięcioleciach drzewa dostosowały się pod względem fizjologicznym do braku wody. Przewiduje się, że zmiany te będą narastały wraz z regionalnymi zmianami temperatury. Naukowcy sugerują, że w konsekwencji drzewa te zostaną poddane stresowi wywołanemu suszą i staną się bardziej wrażliwe na pożary oraz ataki insektów. Wnioski z badań mogłyby posłużyć do opracowania narzędzi skutecznego zarządzania lasami na terytorium Rosji. Dokumentacja decyzji podejmowanych w ramach takiego zarządzania w tym rejonie świata mogłaby posłużyć krajom europejskim jako studium przypadku dla zarządzania rozległymi skutkami zmian klimatycznych.
Słowa kluczowe
Sygnały izotopowe, słoje, zmiany klimatyczne, zmiany środowiskowe, Syberia
