Jakim kosztem uzyskuje się biopaliwa w Afryce?
Uprawy służące do produkcji biopaliw, jak jatrofa i trzcina cukrowa, są coraz powszechniej uprawiane na całym świecie ze względu na ich wartość ekonomiczną. Niewiele jednak wiadomo o całkowitym wpływie tego typu upraw na ekosystemy i sytuację społeczno-gospodarczą ludzi, którzy na nich polegają. W ramach finansowanego przez UE projektu "Rapid assessment of biofuel potential and impact on ecosystem services" (ABIOPES) wykorzystano ramy usług ekosystemowych, aby ocenić bezpośrednie i pośrednie skutki produkcji biopaliw. Badacze rozpoczęli od przeglądu piśmiennictwa na temat produkcji upraw przeznaczonych na biopaliwa oraz kategoryzowania skutków w oparciu o wpływ na usługi ekosystemowe. Odkryli, że uprawa jatrofy, trzciny cukrowej i palmy olejowej negatywnie wpływa na zaopatrzenie w żywność i paszę, dostępność wody, bioróżnorodność i erozję gleby. Zmiany te z kolei wpływają na dochody, bezpieczeństwo żywności/paliwa, dostęp do gruntów i zdrowie publiczne. Podsumowując, produkcja biopaliw prowadzi do poważnych kompromisów w tych obszarach, z jakimi mają do czynienia społeczności zamieszkujące dany ekosystem. Kolejnym aspektem projektu ABIOPES była zbadanie dwóch form uprawy jatrofy w południowej Afryce: dużej plantacji i małego gospodarstwa. Odkryto, że głównym skutkiem tych plantacji był spadek dostępności ziem do produkcji żywności. Naukowcy zaobserwowali jednak niewielki pozytywny wpływ w postaci wzrostu dochodu rolników i robotników. Na koniec w projekcie ABIOPES przygotowano sprawozdanie w sprawie polityki, w którym podkreślono wpływ produkcji biopaliw na dobrostan człowieka w SSA. Projekt ten dostarczy nowych argumentów w debacie dotyczącej polityki biopaliwowej w zmieniającym się świecie.
Słowa kluczowe
Biopaliwo, usługi ekosystemowe, dobrostan człowieka, Afryka Subsaharyjska, jatrofa
