Kinetyka plazmy w kosmosie
W przypadku niezwykle gorącego gazu niektóre lub wszystkie jego atomy ulegają rozszczepieniu na elektrony i dodatnio naładowane jony, które mogą poruszać się niezależnie od siebie. Taki zjonizowany gaz nazywany jest plazmą, czwartym stanem skupienia obok stanu stałego, ciekłego i gazowego. Jest to ciekawa mieszanina cząstek naładowanych i nienaładowanych oraz pola elektrycznego i magnetycznego. Magnetosfera ziemska i cząstki ulegające w niej przyśpieszeniu odgrywają ważną rolę w burzach kosmicznych i ogólnie w pogodzie kosmicznej. Zjawiska te mogą z kolei wpływać na orbitujące satelity i ich funkcjonowanie. Finansowany ze środków UE projekt "Dissipative structures and kinetic processes in the near Earth plasmas" (GEOPLASMAS) powstał jako program wymiany z inicjatywy konsorcjum pięciu instytucji badawczych. Naukowcy wyznaczyli sobie za cel przebadanie procesów nagrzewania, transportu, przyspieszenia i interakcji w plazmach w pobliżu Ziemi. Badania doprowadziły do wielu nowych odkryć, które będą miały duże znaczenie dla decydentów naukowych, zważywszy na ich wpływ na pogodę kosmiczną i prognozy pogody kosmicznej. Ponadto wgląd, jaki badania kosmosu dają w zagadnienia plazmy w pobliżu Ziemi może stanowić nieocenione narzędzie umożliwiające wyciąganie wniosków na temat innych rodzajów plazmy, które można badać tylko zdalnie. Owocna i stymulująca współpraca przyniosła ponad 235 publikacji w branżowych czasopismach naukowych oraz ponad 50 prezentacji na międzynarodowych konferencjach. Bliska współpraca między młodymi badaczami z pięciu instytucji, w tym ośmioma kobietami, powinny zapewnić trwałą spuściznę w zakresie badań plazm kosmicznych.
Słowa kluczowe
Kinetyka plazmy, plazma kosmiczna, w pobliżu Ziemi, pogoda kosmiczna, struktury dyssypatywne
