Złoża pierwiastków ziem rzadkich Europy chronią przemysł UE
Finansowany ze środków UE projekt EURARE zapewnił podstawy do stworzenia rentownego i zrównoważonego europejskiego sektora wydobycia REE, aby zagwarantować nieprzerwane dostawy rud REE i produktów niezbędnych dla gospodarki UE. „Nad inicjatywą współpracowali geolodzy, środowiska akademickie, firmy konsultingowe i przedstawiciele przemysłu, aby zapewnić holistyczne podejście do europejskiego łańcucha dostaw pierwiastków ziem rzadkich”, mówi koordynator projektu, prof. Ioannis Paspaliaris. Głównym wyzwaniem stojącym przed zespołem projektu EURARE jest niska jakość i złożona mineralogia europejskich zasobów metali ziem rzadkich i w porównaniu z rudami stosowanymi do produkcji REE poza Europą. Potrzebne są nowe technologie w celu zwiększenia ich wartości ekonomicznej (wzbogacanie) i ułatwienia wydobycia (wymywanie). Partnerzy projektu przeprowadzili szczegółowe badania geologiczne i laboratoryjne, aby zidentyfikować kilka złóż REE w Europie. „Koncentraty mineralne pozyskane ze złóż w Szwecji i Grenlandii, a także rudy z Norwegii i pozostałości boksytu z Grecji zostały przebadane w laboratorium na skalę pilotażową, z wykorzystaniem zarówno konwencjonalnych, jak i innowacyjnych sposobów przetwarzania metalurgicznego”, wyjaśnia prof. Paspaliaris. Innowacyjne technologie usprawniające przetwarzanie Zespół opracował nowatorskie technologie o większej wydajności i selektywności na różnych etapach obróbki metalurgicznej, od wzbogacania rudy po produkcję metalu. Opracowano również plan zrównoważonej produkcji REE w Europie, który obejmuje ocenę korzyści dla środowiska i ryzyka związanego z technologiami EURARE. Naukowcy badali koncentraty mineralne wytwarzane w celu wymywania i separacji, opracowując innowacyjne technologie, takie jak odymanie krzemianów, wymywanie cieczy jonowej, rozdzielanie anionów i separacja REE oparta na nanocząsteczkach. Konwencjonalne i innowacyjne technologie przebadano również pod kątem produkcji metali REE. Ponadto partnerzy projektu połączyli dane geograficzne, mineralogiczne i technologiczne, aby stworzyć dostępną publicznie internetową bazę danych o nazwie Zintegrowany system zarządzania wiedzą (IKMS). Do tej pory baza danych IKMS stworzono w ramach projektu EURARE zawiera dane dotyczące 156 wystąpień REE w całej Europie. Równowaga między popytem a obfitością Dane zebrane w ramach badania europejskiego rynku surowców i energii podkreśliły kluczowe problemu, takie jak brak równowagi między popytem a naturalną zasobnością REE. „Wykorzystano go do opracowania metody oceny zapotrzebowania na REE, co ma szczególne znaczenie dla europejskich decydentów”, dodaje prof. Paspaliaris. Uzyskanie dostępu do tych zasobów zapewni długoterminowe korzyści dla europejskiego sektora zaawansowanych technologii poprzez zwiększenie wiedzy na temat zasobów mineralnych i rozwiązań technologicznych, od rudy do metalu, co rozwinie europejski krajowy sektor wydobywczy. Projekt poszerzy także wiedzę specjalistyczną poprzez szkolenie nowych inżynierów i ustanowienie nowego kursu w hutnictwie. Prace prowadzone w ramach projektu EURARE będą stymulować bardziej efektywne kosztowo i zasobooszczędne procesy ekstrakcji w porównaniu z obecnym stanem wiedzy, przy jednoczesnym skupieniu się na kwestiach zdrowotnych, społecznych i związanych z bezpieczeństwem. „Baza danych IKMS i nowe zrównoważone technologie opracowane w ramach projektu można również stosować do innych ważnych technologicznie metali i waloryzacji odpadów w postaci przemysłowych produktów ubocznych”, podsumowuje prof. Paspaliaris.
Słowa kluczowe
EURARE, pierwiastek ziem rzadkich (REE), przemysł, rudy, zintegrowany system zarządzania wiedzą (IKMS)