Wyjaśnienie genetyki szpiczaka mnogiego
Projekt "Novel therapeutic antibodies for multiple myeloma" (MMSC) miał na celu identyfikację potencjalnych onkogenów, czyli genów związanych z powstawaniem nowotworów złośliwych, poprzez badania przesiewowe aktywności ich produktów – białek. Wyizolowano dwa geny z użyciem narzędzi do badań przesiewowych na bazie małych RNA o strukturze spinki do włosów (shRNA). Te cząsteczki mogą być wykorzystywane do wyciszania genów docelowych i tym samym badania ich funkcji. Białka otrzymywane po transkrypcji i translacji genów mogą być cząsteczkami dla przeciwciał monoklonalnych lub małych cząsteczek, z których wiele jest już stosowanych w chemioterapii. Obiecującym kandydatem jest pierwszy gen ze szlaku Wingless (WNT), którego rola w nowotworzeniu została dostrzeżona po raz pierwszy. Mutacje WNT są krytyczne dla raków sutka i prostaty. Jego produkt jest receptorem kinazy tyrozynowej (RTK). Receptory RTK ulegają nadekspresji w wielu guzach, co zwiększa przeżycie komórek nowotworowych i ryzyko powstania przerzutów. W szpiczaku mnogim dochodzi do ekspresji wielu receptorów RTK i coraz więcej danych wskazuje na ich związek z tą chorobą. Przeciwciała terapeutyczne skierowane przeciw RTK i małe cząsteczki o działaniu inhibitorów, takie jak Herceptin, Cetuximab, Gleevec, Tarceva i Iressa, z powodzeniem powodują śmierć komórek nowotworowych, w których dochodzi do nadekspresji tego receptora. Drugi ważny gen również koduje kinazę i należy do szlaku Hippo. Inhibicja tej kinazy z zastosowaniem shRNA wywoływała śmierć szerokiego zakresu komórek szpiczaka. Obniżenie ekspresji tego genu in vivo potwierdziło, że może on pozwolić wyjaśnić mechanizm przeżycia komórek nowotworowych. Wyniki projektu MMSC dostarczyły podstaw teoretycznych do opracowania celowanych farmakoterapii do leczenia szpiczaka mnogiego. Wynikiem są nie tylko zaawansowane możliwości badawcze dla małych i średnich przedsiębiorstw z branży farmaceutycznej, jak również szansa na korzyści dla chorych na szpiczaka mnogiego w postaci poprawy jakości życia i lepszych wyników leczenia.
Słowa kluczowe
Szpiczak mnogi, nowotwór złośliwy, przeciwciała, onkogen, małe RNA o strukturze spinki do włosów, receptor kinazy tyrozynowej, farmakoterapia celowana